Cultuurcrisis op komst in Apeldoorn?

Het verschijnsel “cultuur” is momenteel een uitermate hot item in het Apeldoornse. Niet alleen door de vanuit Den Haag aangekondigde maatregelen ten aanzien van het belastingtarief, maar zeker ook vanwege de kerntakendiscussie die momenteel in de Apeldoornse gemeenteraad gevoerd wordt. En hoewel die discussie nog niet is afgerond, is het al wel duidelijk dat de plaatselijke cultuursector rekening moet houden met een aantal ingrepen. Op dit moment lijkt vooral de museale tak van CODA hier het mikpunt van te zijn, maar vermoedelijk zullen ook de andere afdelingen van CODA (zoals bijvoorbeeld de bibliotheek), evenals instellingen als Gigant, Markant en Orpheus, er ook wel door geraakt gaan worden…

Cultuur dus. Maar wat valt er dan allemaal onder de noemer “cultuur”? Ik vroeg me dat af omdat ik het vermoeden had dat het meer, veel meer, zou inhouden dan alleen de hierboven genoemde instellingen. En omdat ik (maar dat zal ongetwijfeld aan mezelf liggen) dat niet goed kon omschrijven, heb ik het woordenboek (de Van Dale – online) er maar eens bij gepakt:
cul•tuur de; v -turen 1 mv ook -tures verbouw van gewassen 2 op voedingsbodem gekweekte bacteriën 3 het geheel van geestelijke verworvenheden ve land, volk enz.; beschaving: eetcultuur, wooncultuur.
Genoemde bezuinigingen zullen naar ik aanneem niets van doen hebben met gewassen, bacteriën, laat staan met gewassen bacteriën, het zal dus wel slaan op het onder punt 3 genoemde… Huh? Staat daar nou echt het woord beschaving? Dat kan toch niet kloppen? En dus heb ik gezocht naar een bevestiging…
In het lijvige Koenen woordenboek dat ik thuis op de boekenplank heb staan, stond dit punt 3 wat anders omschreven:
3 beschaving, veredeling, ontwikkeling: het begrip ~ bergt, meer dan het begrip beschaving, de wil tot veredeling en scheppen in zich; eet~, naakt~,water~ woon~.

In eerste instantie was ik bij het woord beschaving al opgehouden met lezen. Weer werd het b-woord genoemd. Gaan we dan echt bezuinigen op onze beschaving? Ik kon me dat, ondanks enkele onbeschrijflijke gedachtekronkels, niet voorstellen. En echt, ik heb het geprobeerd…
En waar zou het ophouden? Bij CODA, Gigant, Markant en Orpheus? Of zou het nog verder gaan? Want dat er meer is dan dat is mij wel duidelijk. Maar wat dan? Wat valt er eigenlijk allemaal onder cultuur? Of, als ik de woordenboeken mag geloven (en dat doe ik, onvoorwaardelijk), onder onze beschaving? Horen daar bijvoorbeeld, om maar eens wat te noemen, onze omgangsvormen dan ook niet bij…?

Uiteindelijk heb ik de verklaring in het woordenboek wel verder uitgelezen. En ben daarmee niet tijdig gestopt, want ik raakte daarmee verzeild in de uitleg van het volgende woord:
~crisis v overgang naar een nieuw tijdvak, gepaard gaande met een gevoel van onzekerheid en angst.
Cultuurcrisis dus. En eigenlijk wist ik toen wel genoeg. Cultuur wordt gevolgd door cultuurcrisis. Ik hoor het op de radio, ik zie het op televisie, en het staat zelfs in mijn woordenboek…
Ik wens de dames en heren van de gemeenteraad veel wijsheid ter behoud van ons aller cultuur (lees: beschaving!).