Stilstaan bij foto’s over Israël

ACEC biedt deze weken onderdak aan een expositie van Bobby Regensburg (34). De Apeldoornse fotograaf had wel het een en ander verwacht, maar is toch onder de indruk van de media-aandacht. Vanwege het onderwerp: Israël.

Wat vind je van al die publiciteit?

,,Israël staat zolang ik leef en ook wel daarvoor al in het middelpunt van de belangstelling. Dat is ook een van de redenen waarom ik er naar toe ben gegaan. Zonder enige vorm van vooringenomenheid. Neutraal. Maar ik ben toch wel een beetje om.’’

Wordt Israël naar jouw mening overbelicht? Had je dezelfde belangstelling gekregen als jouw keuze op Finland of Albanië was gevallen?

,,Als je ziet wat er op mij af is gekomen, niet te geloven. Nog niet eens zozeer van lokale media maar ook van de fotobladen. Echt opvallend. En dat ligt toch echt aan het onderwerp. Iedereen heeft wel een mening over Israël, al heb ik wel het idee dat het steeds negatiever  wordt. Niet alleen de Joden in Israël moeten zich tegenover de buitenwereld steeds meer verantwoorden. Dat moeten ze ook in andere landen waaronder Nederland. Dat is mij uit gesprekken wel duidelijk geworden.’’

Heeft Israël dat niet aan zichzelf te wijten?

,,Zoals ik al zei, iedereen heeft wel een mening over dat land. Vaak zonder dat ze er zelf zijn geweest. Ik zou zeggen, ga er eerst eens heen. Praat met de mensen. Dat heb ik ook gedaan. Met Joden en met Palestijnen en andere Arabieren. Ik hoefde daarvoor niet naar de Palestijnse gebieden. Dat kon in Jeruzalem ook. Zonder enig probleem’’

Wat is jouw conclusie?

,,Dat de mensen daar meer overeenkomsten met elkaar vertonen dan verschillen. Ze willen allemaal een ding: vrede. Rustig leven zonder angst. Maar de mensen zijn ook verdeeld. En niet alleen de Joden daar. Er zijn linkse Joden en ultrarechtse. De Arabieren zijn hopeloos verdeeld. Kijk maar naar de landen om Israël heen. Daar vallen meer doden in de onderlinge strijd dan in het hele Israëlisch-Arabische conflict. In die landen bestaat geen vrije meningsuiting. En wat je ook van Israël kan zeggen: die vrijheid  is daar wel. Niemand neemt een blad voor de mond. Niemand hoeft bang te zijn dat je voor mening of religieuze overtuiging wordt afgeslacht.’’

Ben je pro-Israël geworden? 

,,In ieder geval niet anti. Je krijgt begrip voor hun situatie. De mensen zijn er opgesloten in die zin dat ze geen buren hebben waar ze even naar toe kunnen gaan zoals wij naar België en Duitsland. Ga je daar de grens over, dan ben je meteen in een totaal andere cultuur. Dat heb ik ook gemerkt. Waar vaak een mensenleven niet telt. In Nederland is de berichtgeving zo nu en dan eenzijdig. Maar ik ben net zo min anti-Palestijns. De Palestijnse zaak krijgt heel veel aandacht. Dat is op zich niet verkeerd, begrijp me goed, maar de Joden worden wel extra kritisch aangepakt.  Als het om het afvuren van raketten op Israël aankomt, kijken sommige media nog wel eens bewust een andere kant op. Waar komt dat geld vandaan voor die raketten? Als je kritisch bent, wees dat dan naar beide kanten toe.’’

Hoe kritisch ben jij?

,,Je ziet wat er in Syrië gebeurt en wat er onlangs in Saoedi-Arabië is gebeurd. Daar executeren ze een sjeik in het openbaar omdat hij een andere vorm van de islam aanhangt dan de meerderheid. Voor alle duidelijkheid: ik ben niet anti-islam en ook niet anti-joods. Maar in Israël kunnen Joden het onderling oneens zijn en soms is dat behoorlijk fel, maar de spelregels die worden gehanteerd zijn die van het westen. Israël doet me in politiek opzicht sterk aan Nederland denken. Zo is het land althans op mij overgekomen. Ik zeg de dingen zoals ik die heb beleefd. In ons land zijn de politieke tegenstellingen ook heel groot. Geen partij die een meerderheid kan vormen. Een meerderheidskabinet is op zich al een probleem. Maar we blijven net als in het Israëlische parlement en op straat met elkaar in gesprek. Aan de andere kant van de Israëlische grenzen is daarvan geen sprake. Wij merken daar nu de gevolgen van. Dat mag ook wel eens gezegd en belicht worden.’’

Heb jij het gevoel dat jij met jouw zwart-wit foto’s die tegenstellingen uitvergroot?

,,Nee juist niet. De meningen over en weer, ook in ons land,  zijn vaak zwart-wit. Dat  is wat anders. Ik laat door het alledaagse leven te tonen zien dat er vele tinten grijs in dat gebied zijn. Het zijn net mensen, om met Joris Luyendijk te spreken.’’

Wat kunnen we van jou nog meer verwachten?

,,Ik zou heel graag eens in Afrika willen kijken. Landen als Zuid Soedan of Malawi. Conflictgebieden waar doden vallen en honger heerst. Maar daar staan geen camera’s op gericht. En daar is geen mega concentratie van buitenlandse correspondenten die dagelijks een verhaal moeten leveren. Kortom er wordt met twee maten gemeten. Het ene land is overbelicht, het andere zal zelden belicht worden. En dat geeft te denken. En dat is ook de bedoeling van foto’s. Iedereen mag er het zijne of hare van denken. Er staan bewust geen teksten bij.’’

ACEC is van woensdag tot en met zondag geopend van 12.30 tot 17 uur.