De coöperatiemaatschappij

Op 27 augustus stond in Trouw een interview met van Putten en Beekers van het Wetenschappelijk Instituut van de ChristenUnie over de coöperatiesamenleving. Een visie op een andere manier van omzien naar elkaar, dan de door de overheid aan geslingerde participatiemaatschappij.

Zoals ik het zie probeert het kennisinstituut van de ChristenUnie met dit boekje een overstijgende eigen visie te presenteren op de schuivende rollen tussen overheid en burgers sinds het einde van de verzorgingsstaat. Ik ben begonnen te lezen in dit deel drie over solidariteit organiseren in de eenentwintigste eeuw, en ik worstel met deze materie. Net als de auteurs. Graag zou ik hierover een dialoog hebben met alle betrokken Nederlanders.

Er is tegenwoordig een combinatie van idealisme en bezuinigingen, het loslaten van taken aan de mensen zelf, zonder te weten of dat werkelijk gaat lukken. Ik vind dat er een groot beroep wordt gedaan op de eigen verantwoordelijkheid. Soms te groot. Bureaucratie kan je het gevoel geven dat je een nummer bent en leiden tot hele onpersoonlijke zorg. Andersom kan het afwijzen van hulpvragen en benadrukken van de eigen verantwoordelijkheid leiden tot het terug geworpen worden op jezelf. Mensen bezwijken onder mantelzorgtaken. Vroeger ook, maar nu meer, omdat er meer van ze verwacht wordt.

Het is in elke samenleving verschillend hoeveel ondersteuning iemand nodig heeft van het collectief en hoeveel zelfredzaamheid er is. Wat is een verzekerd recht en welke solidariteit is er in de samenleving? Persoonlijk zou ik blij zijn, wanneer ik geen aanspraak zou hoeven maken op extra professionele hulp, omdat ik mezelf kan redden. Liever draag ik financieel of praktisch bij aan de hulp voor anderen, dan zelf hulp nodig te hebben. De ene persoon legt een grotere zorgvraag bij de maatschappij dan de andere, die met minder al tevreden is. Bij dezelfde objectieve handicap.

Rechtvaardigheid hierin bestaat niet. Er is ook geen weegschaaltje. Hooguit kan de overheid bepalen op welke hoogte en hoe ze een vangnet voor de zwakkeren ophangt.

Jeannet Huizing, fractievertegenwoordiger ChristenUnie