Herinnering, aanmaning en dwangbevel; van wij naar zij

Herinneringsbrief gemeentebelastingen

De politieke markt over de kosteloze herinnering heeft tot dusver weinig opgeleverd. Er is op dit moment nog geen meerderheid voor de klassieke fysieke variant in de briefvorm. Waarover gaat het eigenlijk? Tot en met 2015 incasseerde de gemeente Apeldoorn zelf de gemeentelijke belastingen. Kwam een betaling niet tijdig binnen, dan kreeg de belastingplichtige een herinneringsbrief. Deze manier van communiceren gaf de gemeente een menselijk gezicht. Immers het kan iedereen overkomen dat een rekening niet tijdig betaald wordt. Met de herinnering wordt je opgeroepen om alsnog snel actie te ondernemen. Op dat moment bevinden belastingheffer en belastingplichtige zich nog op voet van sympathie. Er is dan nog steeds sprake van ‘wij’. Immers je kent je plichten als inwoner van de gemeente.

Efficiëntie

Uit oogpunt van efficiëntie en om te voorkomen dat mensen die niet kunnen betalen te laat gesignaleerd worden heeft het college van burgemeester en wethouders besloten dat de nieuwe belastingorganisatie die mede opgericht is door de gemeente Apeldoorn, Tribuut, meteen een aanmaning verstuurd. Deze aanmaning wordt bij de belastingplichtige direct in rekening gebracht. Gevoelsmatig worden bij het fenomeen aanmaning de messen geslepen, tenminste als deze aanmaning iemand achteloos overkomt. Betaal je expres niet, dan roep je het over je af. Het wij, bij onnozelheid, verschiet van kleur en ondervindt een sterke drang naar zij.

Dienstverlening kost geld

Om te voorkomen dat de herinneringsbrief weer wordt ingevoerd door de gemeenteraad is er een financiële drempel opgeworpen. Deze dienstverlening kost geld. Echter, alle dienstverlening kost geld. Ook het telefonisch te woord staan van de mensen die naar Tribuut bellen met vragen. Hier wordt echter geen prijskaartje aangehangen. Overigens gelukkig maar.

Hoe wil je als gemeente met je inwoners omgaan?

In 2006 werd de discussie gestart over cultuurverandering. De gemeentelijke overheid moest dichter bij de samenleving komen. In de afgelopen jaren hebben we het steeds gehad over “de andere overheid”. Gedacht wordt dan aan een overheid die dichter bij de inwoners aansluit en meer vertrouwen geeft aan de samenleving. Maar hoe verhoudt zich dat met het tonen van onbegrip voor de gewone inwoners van onze gemeente die eens iets vergeten? Dat is de vraag. Als je mensen deelgenoot van het bestuur wilt maken dan draagt een herinnering daar meer aan bij dan een aanmaning. Hoe sociaal en communicatief wil je als gemeente omgaan met je gewone belastingplichtige? Dat is de vraag.

Volgens mij gaat het bij de keuze voor het al of niet toesturen van een herinnering, alvorens tot aanmanen wordt overgegaan, om de principiële keuze hoe je wilt communiceren. Wil je het wij-gevoel tussen lokale overheid en samenleving sterker maken of vind je dat niet zo belangrijk?

Het kan

In de Product- en dienstencatalogus van Tribuut staat de herinnering genoemd als product dat gewoon geleverd kan worden. Om te voorkomen dat de gemeente Apeldoorn het product herinnering gaat afnemen wordt nu een veelheid aan bezwaren aangevoerd. Dat komt vreemd over.

De gemeenteraad beslist

Het systeem is heersend, de mens volgend. Tenzij de gemeenteraad in meerderheid tot een ander besluit komt en een menselijk gezicht geeft aan de uitvoering binnen het systeem. Aan het college van Apeldoorn zal het niet liggen. Dat is tegen het verzenden van een herinneringsbrief, maar heeft toegezegd om de wens van de gemeenteraad uit te voeren, als deze anders is.