De Burgemeester, Zwarte Piet en de Roze Olifant

Er is weinig fantasie voor nodig om te zien hoe de collegevergadering van B&W verloopt bij het aanvragen van de vergunning voor de Sinterklaas intocht. Lacherig, met opmerkingen als “waar houden we ons mee bezig”, herinneringen uit de eigen jeugd en een beetje besmuikt. Niemand van de wethouders wil als racist te boek staan, maar een ieder voelt het ridicule, het wijzende vingertje, het verongelijkte en de vermeende slachtoffers positie waar de tegenstanders van Zwarte Piet zich verbaal in manoeuvreren. Na het dijenkletsende kwartiertje zal de als jurist opgeleide – en voor de openbare orde verantwoordelijke – burgemeester ernstig kijken: Jongens (meisjes zitten niet in het college): ter zake, er is een rechterlijke uitspraak, de Burgemeester van Amsterdam is op zijn vingers getikt, hij had nooit mogen toestaan dat er Zwarte Pieten tijdens de intocht meeliepen, ik zal even het vonnis voorlezen:

 Evenementenvergunning voor de intocht van Sinterklaas in 2013 in Amsterdam. Toetsing aan het arrest Aksu tegen Turkije van het EHRM. Verweerder heeft niet getoetst aan artikel 8 van het EVRM. Vernietiging wegens strijd met de artikelen 3:2 en 7:12, eerste lid, van de Awb. In het kader van de finale geschillenbeslechting beoordeelt de rechtbank of de figuur van Zwarte Piet leidt tot een negatieve stereotypering van zwarte mensen. In de aanvraag en de vergunning is niets opgenomen over de figuur van Zwarte Piet, zodat deze er niet aan in de weg staat dat gebruik wordt gemaakt van het stereotype Zwarte Piet (zwart, dikke rode lippen, dom, knecht). De rechtbank komt tot op grond van e-mails van het College voor de rechten van de mens, een onderzoeksrapport van het bureau statistiek van de gemeente Amsterdam en de verklaringen van eisers tot de conclusie dat deze figuur van Zwarte Piet een negatieve stereotypering is van zwarte mensen. Omdat sprake is van een zekere mate van ernst, leidt dit ook tot een inbreuk op het privéleven. In dat geval dient een belangenafweging plaats te vinden tussen de belangen van de zwarte eisers en van de maatschappij. Het is aan verweerder om die belangenafweging te maken.

De burgemeester: Heren, laten we even pauzeren en ik geef jullie een opdracht: “Denk niet aan een roze olifant”. Na de pauze bleek iedereen aan de roze olifant te hebben gedacht, ook tijdens het vervolg van de vergadering was die roze olifant bijna tastbaar aanwezig.
Vervolgens citeerde de burgemeester uit een column van de Volkskrant:

 De kans is flink toegenomen dat je over een jaar of dertig nog steeds zult stuiten op Pieten in hun huidige ‘foute’ vorm: zwart, met kroeshaar, dikke lippen en oorringen. Of die ‘Zwarte-Pieten-zoals-ze-horen’ dan semi-legaal of illegaal zullen zijn, of ze onderhevig zullen zijn aan een coffeeshop-achtig gedoogbeleid of ineens stiekem tevoorschijn komen op feestjes op 5 december, het laat zich niet voorspellen. Maar zijn zullen ze er.

Het college van B&W kon niet tot een besluit komen en stelde dit uit tot de volgende vergadering.

De Burgemeester: en nu het volgende agendapunt; een verzoek van het Diabetesfonds: Het Diabetesfonds wil het Suikerfeest verbieden want zij kennen namelijk veel mensen die diabeet zijn, en voor hen is suiker helemaal geen feest. En jongens, geen grappen meer over blanke vla, Zwarte schapen, Zigeunersaus, Moorkoppen, Jodenkoeken, boerenjongens en boerenmeisjes.

Over de foto: Deze foto is al eerder gepubliceerd, heeft zelfs als spandoek in de Hoofdstraat gehangen, ik weet zeker dat niemand die de foto bekeek, dacht aan een roze olifant.