executie 2 okt 1944

Op het terrein van ’s Heerenloo Schuylenburg staat een oorlogsmonument. Dat monument herdenkt de executie van zes verzetstrijders en twee door hen ondergebrachte geallieerde piloten. Dat gebeurde op 2 oktober 1944. Maandag was er een herdenkingsbijeenkomst die mede werd georganiseerd door pcbo-school De Regenboog.

Het is algemeen bekend dat in de oorlog zo’n 1.200 bewoners en personeelsleden van de inrichting door de Duitsers zijn afgevoerd naar de kampen. Dat was in 1943. De executie van de verzetstrijders, ruim anderhalf later, is een veel minder bekende gebeurtenis. Deze vond weliswaar plaats op hetzelfde terrein maar de slachtoffers hadden verder geen relatie met de inrichting. De gebouwen werden door de Duitsers voor diverse doeleinden gebruikt en zo was ook het kantoor van de Sicherheitsdienst daar gevestigd. En ruimte genoeg om ongewensten kalt zu stellen.

Regenboog-directeur Jan Huizinga leidt de herdenkingsdienst in het Vierhuis. In de zaal zitten nabestaanden, afgevaardigden van de Marechaussee, ex-burgemeester Fred de Graaf en officiële waarnemer Rob Metz, vertegenwoordigers van diverse verenigingen, maar vooral veel kinderen: vier groepen 7 van De Regenboog. Het programma is dan ook afgestemd op de jonge luisteraar. Er worden verhalen verteld over de verzetsgroep, kinderen lezen gedichten voor en er is een heuse RAF-piloot die in langzaam Engels uitlegt dat bombarderen weliswaar geen pretje was maar dat er niets anders opzat.

Na de dienst loopt iedereen naar het monument. Naast het bestaande monument wordt een gedenkplaat onthuld als eerbetoon aan de leider van de verzetsgroep. Zij werd niet geëxecuteerd maar wel opgepakt en gedeporteerd. Zij overleed enkele maanden later in kamp Ravensbrück. Het kunstwerk, een glazen plaat met gedenktekst, is van de hand van beeldend kunstenaar Tirza Verrips.

Bloemen worden gelegd, trompetgeschal klinkt, veteranen salueren. De gedenking van deze schijnbaar onbeduidende gebeurtenis is compleet. Maar zij staat symbool voor die grote oorlog en vertelt een tot de verbeelding sprekend verhaal.

De kinderen kijken ademloos toe, met de handen boven het hoofd want er vallen voortdurend kastanjes en eikels uit de bomen.

Herfst.