Film: Lady in the Van: Engelse Humor ten top

Lady in the Van: de film weet fijnzinnige humor en diepe tragiek met elkaar te verbinden, een knappe prestatie met een magistrale Maggie Smith in de hoofdrol. De film draait om een oudere zwerfster die 15 jaar lang op de oprit staat van een toneelschrijver.

Het begint behoorlijk dramatisch: we horen een enorme klap en zien het beeld van een oudere vrouw die een jongeman doodrijdt. Dit beeld bepaalt de film en langzaam maar zeker wordt deze korte flits ontrafeld. In de tussentijd zien we een oude vrouw worstelen met haar, vooral keurige omgeving in de Londense wijk Camden.

Zij parkeert 15 jaar lang haar oude busje op de oprit van een toneelschrijver. Deze toneelschrijver lijkt gevangen te zitten tussen zijn moeder en tussen deze vrouw: aan beiden ontkomt hij niet. Beiden hebben op elk moment invloed op zijn dagelijkse leven: heel graag houdt hij zijn moeder op afstand, terwijl voor zijn deur een vrouw zich opdringt in zijn leven. Hij kan niet zonder deze dames, maar ook niet met ze: aan het eind van de film maakt hij eindelijk zijn keuze voor het mannelijke geslacht.

De essentie van de film is dat er een verlangen is naar contact, naar écht contact: niet voor niets gaat deze excentrieke zwerfster op een oprijlaan staan van een dichtbevolkte wijk. Zij wil gezien en gehoord worden. Langzaam maar zeker wordt het duidelijk in de film dat zij in het verleden een gevierd pianiste was, die grote aantallen publiek heeft getrokken. Het ongeluk dat in het begin van de film zo prominent wordt neergezet, lijkt een sleutelmoment te zijn, lijkt haar leven als pianiste voorgoed te hebben geruïneerd. Eeuwig schuldgevoel ontnam haar de mogelijkheid om ooit nog op te treden.

De film vertoont een strijd tussen titanen: geweldige krachtige personen. De toneelschrijver en de pianiste ontmoeten elkaar op de oprijlaan van deze deftige, vooral blanke wijk: de een gevierd; de ander voor de maatschappij afgeschreven: er is geen ontkomen aan. Beiden hebben met elkaar te leven; beiden moeten accepteren dat ze er zijn. Ontkennen heeft geen zin; handel dan maar naar de realiteit; het is jouw keuze; maar soms zijn er geen keuze’s. Voor mij de eerste boodschap van deze film.

Een tweede boodschap van deze film is dat humor, fijnzinnige humor verlichting kan brengen, inspiratie en energie geeft om het dagelijkse leven te leven. Met een grote glimlach verlaat ik het filmtheater om nog een hele middag en avond met mijn filmdiva de opgedane energie te delen. En O wonder: er achter te komen dat mijn filmdiva ook voor het vrouwelijke geslacht kiest. Heerlijke film, gefilmd op een overzichtelijke locatie, met een paar prachtige boodschappen: opgeslagen in mijn geheugen.

En o ja, dan nog deze mooie citaat uit de film: ,,Er wordt gezegd dat je jezelf in het schrijven moet leggen, maar het geheim is dat het schrijven jezelf teruggeeft”.