Fusie Markant en Gigant komt in zicht

Gigant (poptempel en filmhuis) verkeert in zwaar weer en Markant (kunst- en cultuureducatie) wacht nog steeds op zijn nieuwe directeur. In de wandelgangen van het Apeldoornse Cultuurkwartier wordt informeel gesproken over een mogelijke fusie. Apeldoorn Direct vroeg dan ook om een onderhoud met wethouder Detlev Cziesso en cultuurambtenaar Jasper van der Graaf. Ten stadhuize is besloten om een persbijeenkomst te houden. Waarschijnlijk gebeurt dat komende woensdagmiddag.

Wat er precies wordt meegedeeld is nu nog onbekend, maar alles wijst erop dat samenwerking alleen niet meer genoeg is. In de nabije toekomst worden alle spelers van het Cultuurkwartier betrokken bij de besprekingen. Dus ook CODA en ACEC.  In dat geheel lijkt een hoofdrol weggelegd voor Loek Sijbes, de waarnemend directeur van Markant. Om zichzelf niet op de voorgrond te plaatsen liet hij in het afgelopen weekend het geven van commentaar over aan een van de belangrijkste medewerkers.  Sijbes wordt vooralsnog niet genoemd als de nieuwe man van een nieuwe instelling aan de Nieuwstraat onder één dak. Hij is meer de informateur die en passant plooien gladstrijkt,  ego’s in toom houdt en neuzen dezelfde op krijgt. Apeldoorn Direct peilde met het oog op de dingen die komen gaan alvast de meningen.

Als er iemand is die weet wat een fusie met zich meebrengt dan is dat Carin Reinders wel. Zij diende aan het begin van dit millennium vier instanties (twee musea, archief en bibliotheek) tot één geheel te smeden. Dat is haar gelukt, maar bepaald niet zonder slag of  stoot. Ze geeft aan dat de corebusiness van Gigant en Markant sterk uiteenloopt. Nu zich bij Markant een vacature voordoet (directeur) vindt ze het een goed moment om ,,mogelijkheden tot vormen van samenwerking nader te bekijken’’.

Over Gigant en  Markant ze zegt ze: ,,het is toch bijzonder dat twee instanties die zich gedurende vijftien jaar  onder één dak van het Huis voor Schoone Kunsten bevinden zelfs in logistiek opzicht niet tot een vorm van samenwerking zijn gekomen. Er wordt niets gedeeld.’’

Reinders, die niet alleen directeur is van CODA maar ook voorzitter van de stichting Cultuurkwartier,  is van mening dat er meer nodig is dan zo maar een onderzoekje. ,,Het onderzoek moet niet ophouden bij Gigant en Markant. Wat CODA betreft zie ik ook mogelijkheden om met Markant eens te kijken wat we bijvoorbeeld samen op het gebied van kunsteducatie zouden kunnen doen. Samenwerking met ACEC vind ik ook belangrijk. Ik weet dat het niet altijd makkelijk is. Zeker niet in de cultuursector waar de ego’s gemiddeld goed ontwikkeld zijn en de eigen identiteit soms teveel wordt gekoesterd. Dat moet ons echter niet weerhouden om in het Cultuurkwartier voortvarend te werk te gaan. En dan doel ik op vergaande vormen van samenwerking.’’

Adèle Reiss was tot 2008 twaalf jaar directeur van Markant. In die dagen is er volgens haar nooit serieus over een fusie met Gigant gesproken. ,,Wel hadden we overleg met elkaar, zeker toen Accres het beheer van het gebouw, het Huis van Schoone Kunsten overnam. Martijn van Duivenboden was toen directeur van Gigant. En de gesprekken over zaken als elkaar versterken en gebruik van de popzaal verliepen altijd prettig.’’

Over een fusie en de huidige stand van zaken wil ze niets kwijt. ,,Ik zit nog steeds in het culturele veld, maar ik ben al zo lang weg bij Markant. Ik heb destijds Markant netjes achtergelaten. In het algemeen ben ik niet zo’n voorstander van fusies. Zeker niet als het alleen om de financiën gaat. Mijn ervaring is dat een fusie zelden of nooit geld oplevert. Zeker niet in de culturele sector. Je kunt beter goede afspraken met elkaar maken en die in een convenant vastleggen.’’

Musicus Henny Vels is al jaren verbonden aan Markant. Daarvoor was hij adjunct-directeur van de Muziekschool. Markant is destijds ontstaan uit een fusie (Muziekschool en Doekom). Vels is tot op de dag van vandaag verbonden aan Markant als docent accordeon. Recentelijk nog tekende hij voor de vooropleiding conservatorium (algemene theorie).

Dat Gigant met financiële problemen kampt en de ingediende plannen om tot verbetering te komen,  door de gemeente zag afgewezen, neemt Vels voor kennisgeving aan. Hoe de vlag er bij Markant voorstaat kan hij moeilijk inschatten. ,,Ik heb daar geen inzage in. Ik kan alleen iets zeggen over wat ik zie en hoor. Ik zie leegstand, nogal wat ZZP’ers die er lesgeven en er ruimte huren, en ik hoor weinig muziek. Wat ik weet is dat het spectrum vroeger breder was. Meer instrumenten waren in het lesprogramma opgenomen. De vooropleiding conservatorium staat nu op een laag pitje. Het is er aanzienlijk minder sprankelend. Fuseren? Ja wat moet ik erover zeggen? De kosten zullen wel omlaag moeten. Maar een fusie levert niet altijd geld op. Ik weet nog dat de Muziekschool twee locaties had: aan de Nieuwstraat en aan de Loolaan. De kosten waren toen lager dan in de tijd van het toen nog nieuwe Markant. Met andere woorden: 1 plus 1 is niet altijd 2.’’

Ooit stond hij aan de basis van de Vrienden van Gigant. Redmar de Haan laat zich sinds hij ondernemer is (vooral cultuursector) wat minder vaak zien aan de Nieuwstraat, maar binnenkort tapt hij er als oudgediende op een intern feest weer wat biertjes van de tap. Om wat zinnigs over een mogelijk fusie te zeggen, meent hij te weinig kennis van zaken te hebben. Maar dat hij zich zorgen maakt over Gigant is overduidelijk. ,,Stel je Apeldoorn eens voor zonder Gigant. Dat zou een nog grotere kaalslag betekenen dan er nu al is. Heel treurig allemaal. Nee, niet aan denken.’’

Markant geeft openlijk toe dat er informele gesprekken worden gevoerd over een mogelijke fusie. Woordvoerder Roeland Robert (programmaleider amateurkunst) wenst echter niet op de inhoud van die gesprekken in gaan. ,,Wij wachten op het juiste moment om vragen te beantwoorden. Het is in eerste instantie aan de gemeente om met dit initiatief naar buiten te komen.’’

Apeldoorn Direct fotograaf Peter Vroon is kind aan huis in Gigant. Hij is op zich een voorstander van de fusie. ,Het lijkt me gezien de huidige situatie waarin Gigant verkeert nodig. Van Markant heb ik geen duidelijk beeld. Een krachtige directeur zal alles in goede banen moeten zien te leiden.’’

Vrijwilliger Bert van Ommeren  -,,ik kom als sinds 1977 in Gigant om films te bekijken’’- bemant op vrijdags de balie en de kassa van Gigant. ,,Een mogelijke fusie? Ik weet nergens van. Ik ben een beetje onaangenaam verast. Ik dacht nu er opnieuw subsidie is verstrekt aan Gigant dat het wel goed zou komen. Maar ik weet niet of een fusie 1-2-3 een oplossing is. Dat vraag ik me echt af. Gigant en Markant zijn twee totale verschillende instanties. Ik voel het in mijn buik. Het gaat wel om mijn Gigant.’’