In Beeld: Reinier de Paddenstoelenman

Op het terrein van de Nettenfabriek aan de Spoorstraat in Apeldoorn heeft Reinier Boon zijn bedrijf Paddenstoelenman gevestigd. Van hieruit geeft hij  workshops en verkoopt hij spullen om zelf paddenstoelen te kweken. Hij doet onderzoek en veldwerk om zijn kennis te verdiepen en te verbreden. Reinier woont met Tim ‘off-grid’ in een tiny house in Klein Zuidbroek

Hoe ben je in aanraking gekomen met de wereld van de paddenstoelen?

“Ik zat ooit eens een keer op internet wat YouTube filmpjes te kijken. Er kwam een filmpje voorbij van mycoloog Paul Stamets. Hij vertelde hoe schimmels de wereld zouden kunnen redden via allerlei toepassingen. Ik was daar zo door overdonderd en vervolgens heel YouTube afgezocht naar alles over schimmels. Daarna ben ik ook echt de natuur in gegaan om ze te gaan zien en ze te leren kennen.”

Wat fascineert je aan de paddenstoel?

“De paddenstoel zoals we die gebruikelijk tegenkomen is eigenlijk het fruitlichaam van de schimmel. De schimmel is het mycelium netwerk dat zich onder de grond en in bomen bevindt. Het verwonderlijke van zo’n schimmel is dat je hem niet ziet, maar in samenwerking met planten en bomen zo voedingsstoffen uitwisselen en onderling communiceren. De paddenstoel is het deel van het organisme wat we daadwerkelijk zien en een prachtig mooie vertoning is van het netwerk dat je dan weer niet ziet.”

Bij de meesten houd het wel op bij de champignon en de cantharel. Waar en hoe heb je je kennis over de paddenstoel verkregen?

“Mijn kennis heb ik op twee manieren opgedaan. Als eerste gewoon op internet helemaal los gaan om alle kennis te vergaren. Ik lees wat minder snel dus richtte ik me vooral op beeldmateriaal. Daarna me verdiept in alle boeken die werden aangeraden om te lezen. Het aller, allerbelangrijkste, wat ik ook hier doe met de Paddenstoelen man, is mensen leren hoe je zelf thuis paddenstoelen kan kweken. Je moet echt observeren om te leren hoe de paddenstoel groeit, wat de beste groeicondities zijn, het substraat waar die op groeit. Deze specifieke kennis doe je alleen maar op dor daadwerkelijk in de praktijk bezig te zijn in het bos en nauwkeurig waarneming te doen. Te gaan zitten en rond te kijken om te zien wat er gebeurt. Er wordt veel onderzoek gedaan en recente resultaten naar de ondergrondse netwerken waarin planten en bomen onder met elkaar verbonden zijn en zo onderling communiceren. Men noemt dit wel het Wood Wide Web, het internet van het bos.”

Hoe vind je zo’n netwerk?

“Het zit overal. Als we kijken hoe een paddenstoel zich voortplant. Uit de paddenstoel, het fruitlichaam, vallen allemaal microscopische sporen, die dwarrelen door de lucht en worden meegenomen met de wind of bij consumptie via het lichaam weer uitgescheiden en zo verspreiden ze zich overal. Zoals we hier nu zitten en we nemen een diepe adem dan hebben we zo een behoorlijk aantal verschillende schimmelsporen binnengekregen. Ze kunnen zich overal nestelen en een nieuwe schimmel vormen op ondergronden waar ze zich prettig voelen. Vaak een vochtige natte bodem waar ze goed kunnen ontkiemen.”

Interesse in paddenstoelen in één ding, maar het laten uitgroeien tot een bedrijf is wel wat anders. Hoe is dat proces verlopen?

“Dat is heel spannend. De Paddenstoelenman als bedrijf bestaat sinds december 2021. Ik heb deze keuze gemaakt omdat ik me niet meer kon verbinden met mijn vorige werk. Het heeft er ook mee te maken dat ik mijn levensstijl anders ben gaan inrichten. Veel meer in de richting van de natuur. Ik zit nu in de positie dat mijn vaste lasten heel laag zijn en durfde ik de sprong te wagen. Een rekensommetje gemaakt waarbij het moest kunnen.  En in mijn omgeving voel ik dat de paddenstoelen en schimmels de toekomst zijn. Dat geeft mij hoop dat de Paddenstoelenman zal slagen.”

Op welke terreinen vindt de paddenstoel zijn toepassing?

“Consumptie is een van de meest bekende manieren waarop paddenstoelen worden gebruikt. Denk aan de champignon en de oesterzwam. Ze zijn niet alleen super lekker maar ook nog eens super gezond. Zo bevatten oesterzwammen vitamine D, zeker in de winter nodig voor veel mensen. En een schimmel die ook in de winter voorkomt. Een natuurlijke bron van vitamine D. De shiitake paddenstoel bevat vitamine B12. Ik leer in mijn workshops hoe mensen zelf paddenstoelen kunnen kweken om zo de natuur met rust te laten. Mijn kracht is het overbrengen van kennis en mensen leren hoe zelf paddenstoelen te kweken. Een tweede mooie toepassing is het gebruik voor de gezondheid. Deze middelen bestaan in gedroogde vorm of vers. Of in de vorm van tincturen waarvan de werkzame stof met alcohol wordt verkregen. Daarnaast heb je nog de magische paddenstoelen, in de volksmond ‘paddo’s en worden toegepast bij de behandeling van onder andere depressies, angsten en PTSS. Het meest sprekende voorbeeld uit de medische wereld is het gebruik van penicilline, ook een schimmel, bij toeval ontdekt door Alexander Fleming.  Een andere bijzondere toepassing is het verbeteren van isolatiemateriaal. Met het mycelium netwerk is een bedrijf bezig van de schimmel isolatiemateriaal te ontwikkelen. Super licht materiaal.”

Een vraag passend bij deze tijd: wat heb ik eraan?

“Ik zou zeggen, het is goed voor je gezondheid. Zo kan het elfenbankje worden ingezet om je immuunsysteem te boosten en draagt bij aan herstel na bestraling.”

Hoe lang ben je al bezig met de paddenstoel?

“Ik ben 7 jaar geleden met het werk van Paul Stamets in aanraking gekomen en heb me daarna verder ontwikkeld. Ben naar buiten gegaan en zelf paddenstoelen gaan kweken. Ook kennis gemaakt met de magische paddenstoelen en me aangezet om me nog verder in de materie te verdiepen.”

Paddenstoel is een verzamelnaam. Welke soorten kun je onderscheiden en waarvoor worden ze al dan niet gebruikt?

“We verwachten dat er ongeveer 5 miljoen verschillende schimmels zijn, waarvan er slechts enkele  tienduizenden zijn geclassificeerd en daarvan worden er enkele tientallen door ons gebruikt en daarvan worden een nog kleiner aantal op grote schaal gekweekt. Zo zijn er schimmels die alleen kunnen bestaan in een symbiotische relatie met een boom of een plant. Daarom is het zo belangrijk om te observeren in de natuur.”

Ik las dat je als software ontwikkelaar werkzaam bent. Waar kwam destijds de keuze voor dit vak vandaan?

“Eigenlijk heel simpel, ik had twee dingen in mijn hoofd, een daarvan was software ontwikkelaar. Mijn vader zei: ‘Er is een groot tekort aan IT-personeel dus.  als baanzekerheid wil, moet je IT-er worden. Ik vond computers wel leuk en ben dat dus gaan doen. Jarenlang ook met plezier gedaan. Maar langzaam aan gemerkt dat ik meer in de richting van de natuur moest gaan.”

Een eigen bedrijf kost veel tijd en energie. Hoe bewaar je de balans tussen werk en ontspanning?

“Heel veel tijd, wat minder aanwezig op de nettenfabriek, maar in de natuur ben ik heel veel bezig met fotograferen, observeren en genieten op nummer één. Het echt een fantastische passie waarin ik elke dag mee op sta en mee ga slapen. Een favoriete plek voor mij In Apeldoorn is het Woudhuizerbos. Verder bezoek ik over het algemeen wat kleinere bosgebieden waar het bos nog een beetje met rust wordt gelaten. Nu ik nog in de opstartfase zit, merk ik wel, dat er erg veel energie in gaat zitten.”

Hoe ziet je bedrijf er over 5-10 jaar uit?

“Voor de eerste 5 jaar wil ik me gaan ontwikkelen zodat de Paddenstoelenman een begrip wordt in ieder geval in Apeldoorn en de regio. De educatie kant verder ontwikkelen met paddenstoelenwandelingen, verdiepen en verrijken van het workshopaanbod. Voorlichting op scholen geven over belang en betekenis van schimmels.

Na 10 jaar uitbreiden met onderzoek naar meerdere toepassingen, die zowel kleinschalig als grootschalig kunnen worden ingezet. Bijvoorbeeld hoe je met schimmels vervuilde grond zou kunnen reinigen. Uiteindelijk hoop ik dat als ik heel oud ben heel veel mensen in Nederland en omstreken en ze hebben het over paddenstoelen, dat ze dan zeggen: ’Dan moet je naar de Paddenstoelenman, daar leer je er meer van’.”.,