Recordaantal belangstellenden bij Licht op Herinnering

Het gebeurt niet vaak dat het zo laat in de avond nog druk is op een begraafplaats. Gisterenavond (woensdag 6 november) stonden de parkeerplaatsen bij begraafplaats Heidehof bomvol. Ruim 600 bezoekers wisten de weg naar de begraafplaats in het donker te vinden tijdens het jaarlijkse initiatief ‘Licht op Herinnering‘.

De 12e editie van ‘Licht op herinnering’ vond dit jaar voor de eerste keer plaats op begraafplaats Heidehof. Met de keuze voor deze locatie zette de organisatie in op een grotere toestroom van bezoekers. De gedachte hierachter is dat veel Apeldoorners hier in tegenstelling tot Begraafplaats Soerenseweg een overleden dierbare naast begraven ook gecremeerd kunnen hebben. Maar, zegt de organisatie, ,,het maakt niet uit waar je dierbare begraven of gecremeerd is, iedereen is welkom.” De wens om nog meer bezoekers te verwelkomen is volledig geslaagd. De belangstelling was overweldigend en de reacties hartverwarmend.

De bezoekers die tussen 18.00 en 21.00 uur een bezoek brachten aan de avond werden bij aankomst tegemoet gezongen door een Gregoriaans koor ‘Schola Gregoriana ISALA’. Een koorlid meldt: ,,We waren vooraf een beetje bang dat ons geluid zou wegwaaien over de begraafplaats, maar dat is niet het geval gelukkig. We staan onder een soort afdakje waardoor het geluid mooi centraal blijft.” Ook pianist Chris Stellaard en zangeres Maaike Wijma wisten de avond op muzikale wijze omlijsting te geven, een paar honderd meter verderop.
Direct na het betreden van de begraafplaats kregen bezoekers de gelegenheid een grafkaars te kopen om deze te plaatsen op het graf van een geliefde. De opbrengst van de verkoop van de grafkaarsen kwam geheel ten goede aan de stichting ‘Licht op Herinnering’. Een bezoekster zegt: ,,Ik had geen idee dat deze avond volledig draait op sponsoren, donaties en vrijwilligers. Mijn man ligt op de Soerenseweg begraven, dus deze kaars plaats ik morgen daar.”

Wie de route vervolgde en de tijd nam, kon plaatsnemen bij het ‘Poëzie loket’. Ritueelbegeleidster Annelies Brinkhuis gaf middels korte gedichtjes en columns woord aan waar eigenlijk geen woorden voor zijn. Een bezoekster vertelt dat ze even geduld moest hebben voor ze aan de beurt was. ,,Maar het gedicht was regelrecht in de roos. Een mooie start van een nóg mooiere avond.” Zoals bij iedere stop op de route stond ook hier een vrijwilliger die de bezoeker indien gewenst uitleg gaf over wat er gebeurde. De 250 fakkels die de 1,2 kilometer lange route verlichtte begeleiden het publiek vervolgens naar de ‘Herinneringenboom’. Hier werd gezamenlijk vormgegeven aan een levensgroot boeket met bloemen die gesponsord werden door Bloemisterij Labberton. De bezoeker koos van de kraam een bloem uit, schreef er een kaartje bij en hing deze vervolgens in de boom. Iemand meldt: ,,Er waren 2 orchidee takken op de kraam toen we aan kwamen wandelen die de aandacht trokken. Die stekte mijn moeder altijd.”

Ook een geur of smaak kan je terugbrengen naar diegene die je zo mist. Dus werden de zintuigen geur en smaak geprikkeld door de gasten een kop ‘Gedachtensoep’ aan te bieden. Maar ook een kopje koffie of thee drinken met een verloren dierbare. Wat ooit zo gewoon leek, is ineens een zo te koesteren moment als iemand er niet meer is. Om die herinnering levend te houden kon er een leeg koffie (of thee) kopje uitgezocht worden. Een bonte verzameling van modern servies tot nostalgische kopjes verzamelden zicht op tafel. In dat kopje kon de bezoeker vervolgens op een koffie filter een boodschap schrijven naar die gene waarmee er een altijd een kop koffie of thee gedronken werd. ,,Mijn oma die had maakte de allerlekkerste koffie die er bestaat”, licht een nabestaande toe. ,,Zij deed er altijd een schepje Buisman door, waardoor het heerlijk rook in haar keukentje.”

Maar ook muziek neemt mensen mee naar hun dierbare. Bij de ‘Stille Jukebox’ kon men middels een koptelefoon een nummer beluisteren waaraan men een speciale herinnering had. Helaas bleef de stille jukebox kort na de start wel erg stil. Maar één defect item maakte de avond niet minder af, want een paar meter verderop bevond zich ‘Het kapelletje’ met als thema: ‘Dolen in rouw’. Middels een punaise kon men op een kaart waarop woorden en zinnen vol rouw waren geschreven aangeven in welke fase van rouw óf herinneren men zich op de avond bevond. Een bezoeker laat weten: ,,Verdrietig is hoe ik mij vanavond voel. Ik ben kortgeleden mijn moeder kwijtgeraakt en nu de dagen korter worden en de kaarsjes aan gaan mis is haar des te meer.”

Een onverhard stuk op de begraafplaats neemt de mensen mee richting ‘Het Sterrenhofje’. Op dit veld liggen de kinderen begraven. Hier is door de organisatie een meditatieve tuin ingericht door middel van lichten, die gezamenlijk zon, maan en sterren uitbeelden. Zo laten ze zien dat deze kinderen nooit echt weg zijn. Een kleine bezoeker: ,,Wij gaan een kaarsje branden voor mijn zusje. Zij was heel ziek toen ze nog maar een baby’tje was en kon daardoor niet meer bij ons zijn.” Even later zit de zelfde kleine bezoeker naar hartelust te schilderen op leisteen bij zijn vader op schoot. Hij schildert met een kwast en water een vlek die door moet gaan voor een hartje. Verbaasd is hij wanneer het door hem geschilderde hart verdwijnt door de warmte van de kaars onder de leisteen. En dát is de bedoeling van de kunstenaar op deze avond: ,,Het is een oude zen-oefening, wezenlijk en vergankelijk tegelijkertijd.”

Een fotoserie met bont gekleurde vlinders trekt de aandacht, hier worden bezoekers bewust gemaakt van het feit dat vanuit iets lelijks iets prachtigs kan groeien. Van de vlinders in de lucht gaan we terug naar de bomen in de aarde. Rondom het ‘Heilige Beumke’ is het heel druk, maar bijna muis stil. Iedereen pakt zijn of haar moment om woorden te geven aan gevoelens en deze met een houten bordje aan de boom te bevestigen. Het Paviljoen is al in zicht en de route bijna ten einde. De woorden ‘Herinnering, Heimwee en Voortleven’ liggen tegen een schuin grasveldje en zijn uitgelicht waardoor ze nóg beter binnendringen tot de bezoeker. ,,Vorig jaar raakten de woorden mij al op de Soerenseweg. Maar hier op deze locatie komen ze eigenlijk nog meer binnen, prachtig!”

Ondanks dat de weergoden Licht op Herinnering zeer goed gezind waren deze avond, bleven de koude handen niet gespaard. Om de handen en de innerlijke mens wat op te warmen na het wandelen van de route stond er in het paviljoen een bakje toost klaar vanuit Central Park. Met een kop glühwein of chocolademelk streken de bezoekers nog even neer in één van de zitjes of verzamelden zich buiten rondom de vuurkorf. Met een zakje ‘Troostkoekjes’ onder de arm, die speciaal voor deze avond gebakken waren door een vrijwilliger, liep iedereen terug richting uitgang. Een bezoeker besluit: ,,We hebben de avond met ons hele gezin bezocht en zijn in lange tijd niet zo écht samen geweest.” Omstreeks 21.00 uur liep de avond vol herinneringen op zijn einde. De organisatie en vrijwilligers kijken terug op een avond met een gouden randje die alle verwachtingen overtroffen heeft. De komende dagen genieten zij na en laten zij alle indrukken van de avond op zich inwerken, om vervolgens weer plannen te maken voor de eerste woensdag van november 2020.

Licht op Herinnering, Begraafplaats Heidehof, woensdag 6 november