Apeldoornse jongeren huren oude meester in

Aad van der Waal (58) is met zijn Theater Merlijn na een jaar terug van weggeweest. De Apeldoornse theatermaker regisseert momenteel een toneelstuk dat de titel NA ONS, bevroren sporen heeft meekregen. Dat stuk is geschreven door tien jongeren, allen oud-leerlingen van de oude meester Van der Waal, alias Merlijn. De uitvoering is komend wekend in de voormalige Ambachtschool/ROC, hoek Stationsstraat-Molenstraat.

Eind vorig jaar heb je afscheid genomen van jouw theater en accommodatie in Orden. Hoe zwaar viel dat?

,,Heel zwaar, al heb ik het zien aankomen. Het gebouw dat ik aan de Ruysdaellaan huurde, bevond zich in een zeer slechte staat. Het dak was lek en tot twee keer toe is de zaak helemaal ondergelopen. Daardoor werd er roofbouw gepleegd op mijn leef en geest. De verzekering dekte de schade maar ten dele. Bovendien wilden ze na twee hoosbuien en evenzovele  overstromingen de zaak niet meer verzekeren. En je kunt er met het oog op de klimaatsverandering gif op innemen dat die zomerregens blijven komen.’’

Was het afnemende leerlingenaantal niet mede debet aan de teloorgang?

,,Nee. Die afname is vooral te wijten aan het feit dat we er niets meer aan deden om nieuwe leerlingen aan te trekken. Het werd mijn vrouw Annemarie, die altijd heeft meegewerkt, en mij te zwaar. In onze topdagen hadden we wekelijks zestien groepen. Als ik nu terugkijk, denk ik: hoe hebben we dat vol kunnen houden?’’

Stel dat  je niet letterlijk met de kraan open had hoeven te dweilen, had je nu dan nog in Orden gezeten?

,,Waarschijnlijk wel. Al hadden we er dan wel iemand bij moeten nemen en dat was financieel vrijwel onmogelijk. Laat ik het zo zeggen, waren die overstromingen ons bespaard gebleven, dan was het afscheid niet zo abrupt geweest.’’

Hoe is het nu?

,,Heel goed. Theater Merlijn zit nu in de voormalige Fotovakschool aan de Henri Dunantlaan. Een prachtige ruimte waar ik kan schrijven, dichten en ook groepen kan ontvangen. Ik werk daarnaast met enige regelmaat voor Markant waar ik korte workshops voor scholen houd. Ik heb een uitgever die mijn gedichten wil publiceren en dat resulteert binnenkort in een poëziebundel met zestig, zeventig gedichten. De toneelstukken die ik schrijf gaan naar de Toneelcentrale en ik schrijf stukken op maat. Zo heeft de Victorschool mij benaderd voor een stuk in het kader van hun verbouwing. Met een groep vrienden maken we theater en nu regisseer ik een stuk van oud-leerlingen. Zeg maar de die-hards van Merlijn.’’

Merlijn ging dus even kopje onder maar heeft de Zondvloed uiteindelijk overleefd.

,,Dat mag je wel zeggen. En zo voel ik het ook. Ik denk dat Merlijn nog wel wat meer uit zijn brouwketel zal toveren.’’

Waaronder financiële zekerheid voor jou?

,,Ik ben niet rijk geworden van Theater Merlijn. Dat moge duidelijk zijn. Maar we hebben er heerlijke jaren beleefd. Maar zoals gezegd, het werd wel heel zwaar. Wat we nu meemaken is ook een soort bevrijding. Persoonlijk ga ik er met minder inspanningen financieel niet op achteruit. Dat is heel prettig. Ik hoef me ook geen zorgen te maken of we de boel droog houden en hoe we de huur kunnen opbrengen.  In het kader van leegstandsbeheer zitten we aan de Henri Dunantlaan stukken goedkoper. Het is er warm en droog.’’

Merlijn heeft meer stormen overleefd waaronder een mislukte fusie met theaterschool STA. Merlijn is er nog. STA niet meer. Overgenomen door Tim Koldenhof.

,,Op zich is het triest dat STA het niet heeft kunnen redden. Er is hard gewerkt om  een tekort uit het verleden weg te werken.Tim doet het op zijn manier. Commercieel. Ik vind dat artistiek niet interessant. Maar ik vind het wel knap wat Tim voor elkaar heeft gekregen, al zou ik het niet zo doen.

Leg eens uit?

,,Bij Merlijn ging het niet alleen om toptalenten. En het ging helemaal niet om beroemd worden. Er was een hele aparte sfeer waarin heel veel jonge mensen zich thuis voelden. Samen aan iets werken. Er was plaats voor iedereen. Onder het motto ‘iedereen hoort erbij’. Natuurlijk had de een meer talent dan de ander, maar ieder was gelijkwaardig. En Merlijn probeerde ze wat meer mee te geven en de leerlingen kennis te laten maken met zaken die niet vanzelfsprekend zijn. Ook niet op school. Denk aan poëzie.’’

Overdracht. Oud-leerlingen – de meesten studeren inmiddels buiten Apeldoorn – die jou niet loslaten. Is dat de magie van Merlijn?

,,Ja, de magie is de wereld nog niet uit. Ik heb ze zien worstelen met hun collectief. Ze legden de lat met hun lef meteen heel hoog. Gelukkig hoefde ik niet alleen maar toe te kijken. Als huisregisseur heb ik mogen ervaren dat je met één hand toch nog zachtjes kunt duwen en trekken met het onwankelbare vertrouwen dat ik in goed gezelschap verkeerde.’’

Je blijft met jongeren werken. Wellicht kun je in april met een groep meedoen aan het TJOF, het theaterfestival van en voor jongeren in Orpheus zoals je dat in het verleden ook hebt gedaan. Met Tim Koldenhof als organisator.

,,Ja, hoor, waarom niet. Tim heeft het festival van Markant overgenomen. Een goed initiatief. Hij biedt zo een podium aan Apeldoornse jongeren die theater willen maken. Als het kan, dan wil ik daaraan graag een steentje bijdragen.”

Rest nog een tip van de sluier en wat kunnen we van Na ONS bevroren sporen verwachten?

,,Het geheel speelt zich af in een polaire omgeving. Voor mij persoonlijk is de voorstelling het topje van een warme ijsberg.’’

NA ONS, bevroren Sporen: zaterdag 23 januari  20 uur en  zondag 24 januari  15 en 20 uur. Locatie Gebouw 2021, Molenstraat-Centrum 1. Kaarten kosten 7,50 euro. Te reserveren via. Te volgen via Facebook.