Nieuwe directeur Orpheus culturele duizendpoot

Het welkom was warm in Apeldoorn, gisteren (maandag, 17 september) op haar eerste werkdag. Orpheus haalde zijn nieuwe directeur Mirjam Barendregt (52) met de bedrijfs-brandweerauto van het station. Haar fiets kon mee, achterin. Mirjam woont in Amersfoort en daarin komt vooralsnog geen verandering. Grote wijzigingen zijn er in haar beginperiode zeker niet te verwachten. De kersverse baas van de Apeldoornse cultuurtempel respecteert mensen die hun werk goed doen. ,,Ik ga zeker niet op hun stoel zitten. Dat zou idioot zijn. Ik zie het als mijn taak om me met de grote lijnen bezig te houden, mensen met elkaar te verbinden en enthousiast te maken om zo verder te kunnen komen.’’

De raad van commissarissen van Orpheus is blij met deze culturele en daarnaast ook zakelijke duizendpoot. De toelichting op haar benoeming is helder. ,,Met name de combinatie van het ondernemend opereren op het vlak van cultuur enerzijds en commercieel en zakelijk opereren op het vlak van evenementen anderzijds, sluit goed aan bij de tweeledige rol die zij bij Orpheus moet vervullen. Daarnaast is de combinatie van bedrijfsmatig functioneren en het omgaan met politiek-bestuurlijke stakeholders ruim in haar ervaring vertegenwoordigd.’’

Voor degenen die het nog niet wisten: Tot voor kort was Mirjam werkzaam als directeur van het Grachtenfestival in Amsterdam. Daarvoor werkte ze onder meer als regiomanager van een uitzendbureau (,,mijn eerste kennismaking met Apeldoorn’’) en maakte ze jarenlang deel uit van de gemeenteraad in Amersfoort waarvan ze als cultuurwethouder namens D66 afscheid nam.

,,Ik ben een culturele omnivoor’’, zegt ze van zichzelf. ,,Ik kan net zo genieten van klassieke muziek als van cabaret, toneel of een goed gemaakte musical. Ik verheug me ook op de komst van de Ashton Brothers in Orpheus. Er is niets waar ik niet van houd. Persoonlijk ga  ik op de vrijdagavond na een werkweek liever naar iets lichters of feestelijks dan naar een zware voorstelling. Ik denk dat de meeste theaters daar wel rekening mee houden. Verder ben ik heel geïnteresseerd in de nieuwe generatie makers die eraan komt.’’

Positief

Orpheus kent ze niet alleen van horen zeggen. ,,De laatste keer dat ik gewoon een kaartje kocht met mijn man was voor de musical over Annie M.G. Schmidt. Natuurlijk hoorde ik in het verleden wel het een ander over Orpheus. Vrijwel altijd heel positief. Zowel van de kant van de gebruikers als van theatermakers en mensen die in Orpheus hebben opgetreden. Die waren enthousiast over de medewerking die ze kregen en de vriendelijke ontvangst. Dat wil ik graag vasthouden.’’

Dat Apeldoorn niet voorop loopt als het om vernieuwing gaat neemt ze voor kennisgeving aan. Ook die andere, ietwat manke poot van Orpheus,  evenementen en congressen, in het verleden vaak een molensteen om de nek van het bolwerk, verontrust Miriam niet zichtbaar. Sinds een een half jaar is er met de nieuwe Van der Valk  (Hotel Apeldoorn) weer eentje meer die uit de toch al niet rijk gevulde ruif mee-eet.  ,,Vergeet niet dat we nog maar net een lange crisis achter de rug hebben. Ik denk dat we vooral naar de sterke punten moeten gaan kijken. En dan noem ik niet alleen de centrale ligging en een mindere filegevoeligheid. Orpheus is een theater en biedt daardoor extra mogelijkheden. Voor dat wow-effect  kun je denk ik niet bij Van der Valk terecht.’’

De vraag of ze onder meer daarover met haar voorgangster Meta Neeleman heeft gesproken of al in een vroeg stadium door haar is getipt over een vacature beantwoordt ze met een duidelijk nee. ,,We kennen elkaar niet en we hebben ook nooit contact gehad. Ik heb wel met verschillende mensen die bij Orpheus betrokken zijn gesproken waaronder medewerkers. Met hetgeen ik had gehoord kreeg ik zo een goed beeld dat mij heel positief heeft gestemd.’’

We kijken op werkdag 2 even vooruit. Ze heeft een overvol balboekje. Met iedereen die een beetje belangrijk is zijn afspraken vastgelegd. Zo ook met hotemetoten die hun stempel drukken op de lokale cultuur. De komende dagen maakt ze kennis met de donateurs, eerst de hartsvrienden, dan de vrienden. Maar ook cultuurbeleid op interregionaal niveau prijkt agenda, het merenjarenplan komt eraan. En ze zal straks haar stempel drukken op het seizoen 2019-2020. Ze haalt haar schouders op. Ook het Grachtenfestival kende tijden waarin ze weinig nachtrust genoot. ,,Rustiger aandoen is thuis wel eens ter sprake gekomen.  Maar dan zegt mijn man: dan trek je toch weer werk naar je toe. Hij heeft gelijk. Ik kan slecht stilzitten en ik heb energie genoeg.’’

Hart

Apeldoorn kan ervan meeprofiteren. Ze noemt Orpheus één van de mooiste theaters van Nederland. Zo mooi dat ze besloot op de door het vertrek van Meta Neeleman ontstane vacature van directeur te solliciteren. ,,Ik heb mijn hart aan de cultuur verpand. Ik wilde en wil in de cultuursector blijven werken. De podiumkunsten spreken me aan. Ik bespeel zelf geen instrument en ik ben ook geen acteur, maar ik ben wel iemand die het allemaal mede mogelijk kan maken. Waarvan mijn hart ook sneller gaat kloppen. Orpheus beschikt naast twee mooie zalen ook over een grote zaal waar concerten tot hun recht komen. En ik ken het NJO dat kantoor houdt in Orpheus. Ik heb met het NJO gewerkt. Ik draag jonge musici in het algemeen een warm hart toe.’’

Ze kent ook de andere kant waar ze als directeur rekening moet houden: de plaatselijke politiek. Orpheus is een boegbeeld. Maar wel een die bij de minste geringste tegenslag onder vuur komt te liggen is als er bezuinigd moet worden. De inmiddels 50-jarige historie van het theater getuigt daarvan. Maar Mirjam kent het klappen van de politieke  zweep. Als raadslid en als wethouder met de post cultuur. Dat veelzijdige type directeur is in Nederland Theaterland dun gezaaid. Ze lacht. ,,Ik denk niet dat daarom alleen de keuze op mij is gevallen. Het is wel handig ja, dat geef ik toe. Ik weet hoe processen lopen, ik weet hoe het werkt. Maar zeker zo belangrijk is mensen met elkaar verbinden. Ook intern. Je wilt wat bereiken met elkaar. En ik moet ervoor zorgen dat het onderaan de streep uiteindelijk klopt.’’