In Beeld: Jos Diependaal, voorzitter Ondernemersvereniging De Eglantier

Jos Diependaal is al vele jaren de voorzitter van de ondernemersvereniging Winkelcentrum De Eglantier in de Apeldoornse wijk de Maten. Op dit moment heeft de vereniging 55 aangesloten leden. Daarnaast is Jos de eigenaar van de daar gevestigde Readshop met PostNL agentschap.

Hoe en sinds wanneer ben jezelf in de detailhandel terecht gekomen?

“Ik ben hier gestart op 26 november 1985, in deze winkel. Het ging om een combinatiewinkel: ene helft AKO boekhandel en de andere helft videotheek Videoland. Zo ben ik hier begonnen op mijn 25e.”

Hoe lang zit je al in het vak en welke branches hadden of hebben je interesse?

“Nu dus al zo’n 37 jaar in het vak. Het begon hier dus met een videotheek en een boekhandel. Uitgebouwd met Videoland aan de Hofstraat. Daarna nog één geopend aan de Snijdersplaats. Ik heb nog een boekhandel gehad op de Anklaar, en nog een boekhandel in Ede. In die periode had ik zo’n 35 man personeel. Het was een mooie tijd, de videobranche was leuk. Een tijdje de wind in de zeilen gehad, maar daarna moeten saneren. Dat is niet leuk, maar het hoort bij het ondernemerschap. In de goede jaren vlogen de tonnen binnen, maar daarna vlogen ze ook weer bij je weg. In de videobranche zijn we eigenlijk verdronken door de illegaliteit. Dinsdag was onze première dag dan kwamen alle nieuwe films uit en iedereen had alles al gezien. Die waren allemaal al van het internet afgehaald. Einde videoland, je knopen tellen en uiteindelijk hier weer verder gegaan en we hebben het gered.”

Hoe heb je het PostNL agentschap erbij gekregen?

“Dat is eigenlijk pas heel laat gekomen. Ik heb wel heel lang lopen flirten met de Post. Toen hier nog een Postkantoor zat, was het mijn droom om hier een postkantoor te hebben met een boekhandel, een videotheek en dan het liefst in combinatie met een audio handel. Een multi-media winkel, dat is uiteindelijk op niets uitgelopen. Na het vertrek van het postkantoor zijn ze naar mij toegekomen. Ik ben ook ING Service punt en doe alle gewone bankzaken met uitzondering van verzekeringen, hypotheken en leningen. Voor de pakketjes krijg je een kleine vergoeding en voor de postzegels krijg ik ook een commissietje. Het zijn geen zaken waar je direct warm van wordt, maar vroeger zeiden we: 10 keer een dubbeltje is ook een euro. Het draagt zeker bij aan een gezonde exploitatie. Het verdienmodel van dit soort winkels is gewoon veranderd. We hebben wel een essentiële functie in ‘het dorp’ De Maten.”

Hoe loopt het tegenwoordig met de boeken?

“De marges in de boekenwereld zijn goed. Er wordt nog steeds gewerkt met een vastgestelde verkoopprijs met als doel het bestaan van het boek als cultuurgoed te beschermen en een breed aanbod van boeken te waarborgen en bereikbaar voor iedereen. De uitgeverij bepaalt de prijs van het boek. De boeken lopen nog wel steeds goed. We hebben niet veel last van digitale lezers, de mensen willen toch graag nog een boek in de hand hebben. We hebben wel last van alle internet aanbieders, de Bol.com’s. Alhoewel er de laatste tijd veel aandacht is voor ‘Wees royaal, steun lokaal’, dat leeft echt. Daar moeten we echt op inzetten naar de toekomst.” 

Ik neem aan dat je de zaak niet alleen draait. Wie staan je daarin bij?

“Mijn partner Belinda, mijn oudste dochter Kelly, een paar stagiaires en een weekendkracht. Ik sta zelf ook nog wel in de winkel maar veel tijd gaat ook zitten in allerhande andere zaken, waaronder het commercieel beheer van de panden en zo’n 100 appartementen.

Sinds wanneer ben je bestuurlijk betrokken geraakt bij de vereniging?

“Niet vanaf het eerste moment, maar wel vrij snel daarna. Ik geloof dat ik al wel 25 jaar voorzitter ben van de ondernemersvereniging. Ik ben ook voorzitter van de Federatie Apeldoornse Ondernemers. Als FAO vertegenwoordigen we alle winkelcentra in de wijken en voeren het overleg met de gemeente en houden ons met name bezig met de detailhandelsvisie: hoe houdt je de winkelcentra levendig, hoe ga je om met nieuwe functies. Je hebt winkelcentra die zijn kansrijk en je hebt centra die zijn kans-anders, daar zouden functies bij moeten komen, anders dan alleen detailhandel. Zo zijn we hier nu bezig om kunst- en cultuur samen te brengen met de detailhandel. Zeker in coronatijd was er een prima samenwerking tussen gemeente, het centrummanagement en de FAO.”

Hoe zorgen jullie er als vereniging voor dat er een aantrekkelijk en evenwichtig winkelaanbod is en blijft?

“Iedere ondernemer is verplicht lid van de ondernemersvereniging als onderdeel van het huurcontract. Daar zijn we blij mee. We zijn gewoon goed georganiseerd. Iedereen is graag lid en denkt mee en draagt zijn steentje bij. We doen het echt met elkaar. De meeste leden zijn zelfstandig ondernemer, maar er zitten ook filiaalbedrijven bij. Er is een hoge mate van betrokkenheid bij de leden. Uiteindelijk gaat het om de beleving om dat vervelende woord maar eens te gebruiken, wat te pas en te onpas wordt gebruikt. Je moet zorgen dat je altijd verrast en vernieuwend bent. Dat je je aankleding voor elkaar hebt, je moet aantrekkelijk zijn om er te zijn en te verblijven dus je moet horeca hebben. Zo zijn we heel blij dat we Sillies hebben.”

Hoe staat het met de leegstand in het centrum. En wat wordt er aan gedaan?

“Dat is op zich heel moeilijk, want je bent afhankelijk van de markt en de markt is niet zo gewillig op dit moment. De pandemie heeft er ook niet bij geholpen, iedereen is terughoudend. En algemeen gezien hebben we te veel vierkante meters. Je zult het moeten opvullen met andersoortige functies. Mijn gallery initiatief vind ikzelf een absolute toevoeging om het winkelcentrum aantrekkelijk te maken.”

Wat kunnen we dit jaar zoal nog verwachten?

“Vroeger hadden we altijd de Geraniummarkt op de vrijdag na Hemelvaart en de Crealantier waar mensen hun creatieve creaties konden aanbied zoals geschilderde dakpannen en dergelijke. Die is er nu niet meer. Ik zag als nieuw initiatief voor die dag wel wat in een kunstmarkt. Die komt er dus dit jaar op de vrijdag na Hemelvaart op 27 mei. Met Menno Vos van de ArtFra Gallery wordt dat verder uitgewerkt. Wat mij betreft een jaarlijks terugkerend gebeuren.”

Wat heb je de laatste jaren zien veranderen in het gedrag van het publiek?

“De grootste verandering door de jaren heen is de vergrijzing van de wijk. In de loop van de tijd is de klant ook veel mondiger geworden. Ze weten veel meer en hebben veel meer kennis door het internet. De groei in online aankopen doen. Het is met pijn in het hart dat ik een pakje van achter moet halen waar ik een paar centen vergoeding voor krijg, voor een boek dat bij mij voor dezelfde prijs op tafel ligt. Dat schuurt, maar zonder dat het gaat glanzen. Daarom zijn we wel blij dat de steun voor lokaal inmiddels wel tussen de oren zit.”

Hoe houd je het winkelcentrum aantrekkelijk voor het publiek?

“Je moet daarin investeren, de Bol.com’s en de Amazon’s zorgen niet voor de feestverlichting of de leefbaarheid in het winkelcentrum. Zij gaan voor de omzet. Er wordt steeds meer geld uitgegeven aan de aankleding van de winkel. Je moet je geld besteden aan de 4 A’s. Acties, advertenties, aankleding en aandacht voor veiligheid. We hebben evenementen zoals Halloween, de intocht van de Sint. De aankleding met hanging baskets. Volgende week praat ik met de gemeente over vergroening, meer groen tegen de gevels voor zuurstof en andere zaken.”

Wat was/is de impact geweest van de coronapandemie?

“Het financiële is het ergste, daar moeten we de gevolgen nog van gaan zien. Het kreunen wordt steeds luider. Nu is het weer ‘normaal’, dat betekent ook dat het begrip bij de leveranciers en schuldeisers langzaam gaat wegebben. De last van de opgebouwde schulden enerzijds van de steunmaatregelen, waarvoor je achteraf niet in aanmerking komt door andere inschattingen en ingewikkelde regels, daarnaast de last van uitgestelde belastingen. Kort door de bocht zit iedereen met een tonnetje ellende. Nu is burgemeester Ton Heerts zich aan het inzetten om daar wat aan te doen om de ondernemer de mogelijkheid te bieden weer te ondernemen.”

Als ondernemer stop je veel tijd in de zaak. Hoe bewaar je voor jezelf de balans tussen werk en privé?

“Dat loopt natuurlijk altijd door elkaar. Ik ben met al die nevenfuncties 24/7 bereikbaar tot en met ’s nachts het brandalarm. Maar, ik vind het leuk en daar gaat het toch om. Niemand ambieert het om voorzitter te worden, daar word je gewoon netjes ingelegd. Zo is het tenminste bij mij gegaan. “

Wat doe je om jezelf te ontspannen?

“Ik lees, ik mag graag uit eten en daar genieten we samen van.”

Wat zijn de plannen voor de komende jaren?

“Proberen te herstellen van de achterliggende moeilijke jaren.”