Apeldoorns duo organiseert herdenking Anton de Kom

Voor het eerst wordt de sterfdag van Anton de Kom officieel herdacht op Apeldoorns grondgebied; op het Ereveld in Loenen om precies te zijn. De Kom kwam onder meer op voor menswaardigheid en gelijkheid. De organisatie is een burgerinitiatief, onder leiding van de Apeldoorners Gerrit Steenbergen en Ben Brown.

Daarnaast hebben de volgende organisaties hun input gegeven of hebben ze hun medewerking en steun verleend: de gemeente Apeldoorn, Anton de Kom Stichting, de Oorlogsgravenstichting en het Nederlands Instituut voor het Slavernijverleden (NiNsee).

Wat gaat er gebeuren?

Tegen 18:30 begint de inloop, met koffie. Een half uur later, tegen 19:00, beginnen de toespraken. Naast de burgemeester van Apeldoorn, Ton Heerts, voeren tijdens de bijeenkomst onder anderen Linda Nooitmeer, voorzitter van het NiNsee en professor Michiel van Kempen het woord.

Na afloop bezoeken de aanwezigen het graf en is er gelegenheid tot het leggen van bloemen en kransen. Na afloop van de bijeenkomst is er een samenkomst met een drankje. Bekijk de uitnodiging en meld je aan; de bijeenkomst is openbaar.

Wie was Anton de Kom?

Anton de Kom werd geboren in 1898 in Suriname, 35 jaar na de afschaffing van de slavernij. Zijn vader, die nog slaaf geweest is, was boer en gouddelver. De Kom raakte al vroeg in zijn leven betrokken bij de strijd tegen armoede en ongelijkheid. In het bijzonder de slavernij en het kolonialisme in Suriname, vanaf het moment dat hij in Nederland was tegen onrecht in brede zin. Toen dan ook de bezetting begon heeft hij deze strijd voortgezet tegen de Duitse bezetter. Hetgeen hij met de dood heeft moeten bekopen

Waarom in Apeldoorn? 

Deze vraag stellen we aan de organisatoren Ben Brown en Gerrit Steenbergen.

Ben hoort in Apeldoorn vaak twee interessante opmerkingen: “Het slavernijverleden is zo lang geleden, waarom moeten we daar mee bezig zijn? Daarnaast hoor ik vaak de vraag wat Anton de Kom met Apeldoorn te maken heeft. Vanuit die twee signalen dacht ik: we moeten dit ondervangen door hier meer bekendheid aan te geven.

“Als het gaat om Anton de Kom gaat het om een Apeldoorns verhaal. Het gaat over een dappere man wie streed voor rechtvaardigheid, gelijkheid en menswaardigheid. Dat zijn de waarden die direct te maken hebben met Apeldoorn. Hij deed dat als antikoloniaal denker, activist en verzetsheld. Daarmee heb je de hele historie van de slavernij, het gevolg daarvan de kolonialiteit, maar parallel daaraan de noodzaak om te verzetten tegen onderdrukking, ook bij andere vormen van onderdrukking zoals vooroordelen en racisme,” vervolgt Brown.

Zorgplicht

Voor Steenbergen is de zaak niet zo complex: “uiteraard sluit ik mij bij het bovenstaande aan, maar de man is ook begraven op Apeldoorns grondgebied, dit is op zich al voldoende reden. Geschiedenis schept verplichtingen, wij dragen verantwoordelijkheid voor in het in stand houden van de kennis daarover in het bijzonder, die zaken die dicht bij huis te vinden zijn.”

Ben Brown en Gerrit Steenbergen zijn dan ook blij dat de gemeente het belang van het breder kijken naar de geschiedenis ook erkend. 

Motieven

Gerrit vertelt: “Wij hebben allebei onze motieven. Bij mij ligt het accent meer op het feit dat hij een verzetsheld is die begraven is op Apeldoorn’s gebied en drager van het verzetsherdenkingskruis. En en man van grote betekenis voor de Nederlandse geschiedenis.”

Ben werkt bij het Nationaal Instituut Nederlands Slavernijverleden en Erfenis (NiNsee), de organisatie die zich richt op het Nederlandse slavernijverleden en de doorwerking daarvan op de hedendaagse maatschappij zoals vooroordelen en racisme, hij legt daar meer nadruk op. 

NiNsee heeft als taak om kennis te verzamelen, te beheren en te delen over het trans-Atlantische slavernijverleden. In het kader van het herdenkingsjaar Slavernijverleden organiseert NiNsee diverse activiteiten om de kennisuitwisseling en het bewustzijn over onze gezamenlijke geschiedenis en de doorwerking ervan in het heden te vergroten. Anton de Kom heeft daar een belangrijke aanzet toe gegeven door het boek ‘Wij slaven van Suriname’.

De bijeenkomst vindt plaats op 24 april om 19.00 uur in de aula van het Herdenkings- en Educatiecentrum aan de Groenendaalseweg 68, 7331 EZ Loenen.

Hieronder staat de uitnodiging: