De Dreun van de Oorlog: Esther Linssen in Orpheus

Ik heb het er niet zo op: iedere keer weer aan die verschrikkelijke Tweede Wereldoorlog herinnerd worden. Ruim 70 jaar geleden. Komt er nooit een eind aan? Met enige tegenzin op weg naar de voorstelling Lebensbaum in Orpheus. En de uitkomst…zeer geroerd verliet ik de zaal. Het kan verkeren.

Operazangeres Esther Linssen studeerde in 1996 af aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Naast opera zong zij ook in grote koorwerken en richt zij zich momenteel op haar zang als Dramatisch mezzo en op deze voorstelling: Lebensbaum.

In Lebensbaum wordt het verhaal verteld van de gevolgen van de oorlog, niet alleen voor hen die het zelf meemaakten, maar ook de personen die met de gevolgen van de oorlog worden geconfronteerd: de achterblijvers, de kinderen. In Lebensbaum worden drie vrouwen opgevoerd: grootmoeder, moeder en dochter. De dochter ontdekt dat haar moeder een kind is van een Duitse Wehrmachtsoldaat. Drie generaties die besmet lijken te zijn met de oorlog, hoe moet je hier mee omgaan? Moet je je van deze geschiedenis bevrijden of accepteren? De oorlog blijft doordreunen!

Een prachtige voorstelling volgt: vol liederen van o..a Franz Schubert, Kurt Weil, Lothar Brühne volgt. Wat een geweldige, volle stem heeft Esther Linssen. Maar dat niet alleen: haar mimiek, haar houding, de passie: het dwingt je werkelijk tot aandacht, je voelt de onmacht, het verdriet, de gelatenheid, je voelt de gevolgen van de oorlog aan den lijve. Het is bijna angstaanjagend hoe de zangeres deze rol vertoont en je mag toch hopen, werkelijk hopen dat je nooit een oorlog mee zal maken.

Tijdens de voorstelling denk ik geregeld aan die ophitsers: sommige politici, sommige cabaretiers, die er een genoegen in schenken om mensen op te hitsen, die er een genoegen in scheppen om het vuurtje van de oorlog aan te wakkeren.

Een voorstelling die een groots publiek verdient, een voorstelling die gelukkig eindigt met de laatste woorden van het lied Der Lindenbaum: ,,Du fändest Ruhe dort”. Ontroerend.

Zang: Esther Linssen, piano: Jorrit van den Ham, zang: Ali Çifteci, regie: Klaus Bertisch. Orpheus, 14 oktober 2017, Pedro Waldenaar.