Kijk op de Wijk: Welgelegen

Apeldoorn verandert – maar of iedereen daar zo blij mee is? “Zoveel mooie oude dingen zijn verdwenen”, wordt gezegd. Bij de wijk van de maand veranderde zoveel dat je het absoluut niet herkend als je er 10 jaar niet bent geweest.

En wordt er over gemopperd dat het hier lelijker geworden door die vele nieuwe gebouwen? Als we bij de Deventerbrug beginnen: wie mist daar de garages nog? Garage Schimmel (Citroen), Garage Dusseldorp (BMW). En dan die oude VAD-hallen? Worden die echt gemist? Ja – misschien straks met Kerst als mensen met nostalgische gevoelens nog terugdenken aan de Kerstsamenzang. Die vonden daar vele jaren met achtereen plaats. Maar ja, dat kan nu in Americahal toch ook (nog) ? En dan dat oude brugwachterswoninkje? Zonder functie stond het daar maar aan het kanaal.

En wat is er voor in de plaats gekomen? Smaken verschillen, maar het kantoor van de Woonmensen is niet een recht-toe-recht-aan kantoor. Geen vierkant gebouw met een kantoor, maar een gebouw met een eigen karakter.

De gebouwen verderop zijn ook met zorg ontworpen: niet standaard 13 in een dozen. Mooie details – “er is over nagedacht” zou je kunnen zeggen. De woningen heten daarom ook geen flat of appartement, maar palazzo’s….
Maar dan het kunstwerk dat langs het kanaal staat ? Starting point, gemaakt door Olaf Metzel bij het afscheid van Burgemeester Bruins van Apeldoorn. Eerlijk gezegd heb ik heel lang gedacht dat het bouwafval was dat nog wel een keer afgevoerd zou worden. Tot ik van iemand hoorde waarom het daar stond. “Wat heeft Dhr. Bruins verkeerd gedaan dat hij zo’n kunstwerk kreeg bij zijn afscheid”, dacht ik toen…

En dan dat brugwachtershuisje. Na een brand zag het er steeds bouwvalliger uit en de stemmen “ruim die oude troep toch op” waren talrijk en klonken steeds vaker. Maar gelukkig was er iemand die er wel brood in zag. Het werd opgeknapt en van een smaakvolle uitbreiding voorzien. Er is nu restaurant in gevestigd waar het goed eten is: een 8 op diverse reviewsites. In het huisje woonde oorspronkelijk de brugwachter van de Welgelegenbrug. Ja – Welgelegenbrug…
Waarom heet het gebied Welgelegen? Een historie die meer dan 200 jaar terug gaat. 1798 neemt Admiraal J.H. van Kinsbergen het landhuis van zijn broer over. Dat huis had toen, hoogstwaarschijnlijk vanwege de fraaie ligging in een park, al de naam Welgelegen. De admiraal in ruste woonde 21 jaar in het huis. Hij werd daar goed verzorgd door 3 freules Schimmelpenninck van der Oye. De laatste freule overleed in 1839. Jaren later werden plannen voor het kanaal gemaakt. Daarbij bleek dat de geplande route niet door kon gaan. De freule had in haar testament opgenomen dat het grondgebied 20 jaar onaangetast moest blijven. Goede raad was duur: het kanaal moest dan maar een bocht maken: “de knik van Sweertje” – genoemd naar de roepnaam van Freule Assuera. De Freule was ook de naamgeefster voor de fiets- en voetgangersbrug over het kanaal: “De Freule”. Zo is er zelfs bij nieuwbouw nog steeds een link naar het verleden te leggen.

Er liggen in de wijk nog meer namen met een historisch verleden: daar zal ik de volgende keer aandacht aan besteden. Want ook in dat deel van de wijk veranderde heel veel.