Minima slecht af bij Waterschap Veluwe

Nipte conservatieve meerderheid blokkeert kwijtscheldingsbeleid.

Minima slecht af bij Waterschap Veluwe.

Waar het overgrote deel van Nederlandse gemeenten en waterschappen al sinds jaar en dag minima ontziet door hen vrij te stellen van betalen van locale belastingen zal daar bij het Waterschap Veluwe geen sprake van zijn. Minima zullen de komende 4 jaar voor jaarlijks ca. € 170,- worden aangeslagen en dat moeten betalen. Een conservatieve meerderheid bestaande uit boeren, ondernemers en politieke partijen VVD, SGP, AWP en VeluwsWater (14 zetels) blokkeerden afgelopen woensdag 25 november een voorstel om minima van waterschapsbelastingen vrij te stellen.

Waterschappen zijn locale overheidsbesturen die zich bezighouden met afvalwaterzuivering, dijkbeheer en het waterpeil zowel op het platteland, onder natuur en in dorpen en steden. Door de klimaatverandering wordt de rol van het waterschap steeds belangrijker om te zorgen voor voldoende regenwaterafvoer in sprengen en beken, het Apeldoorns Kanaal en sloten en weteringen.
Voor de bekostiging van dit alles heft het waterschap belastingen bij de inwoners gebaseerd op huishoudensgrootte (vervuilingseenheden) en de waarde van eigendommen.
Het bemoeiingsgebied van het Waterschap Veluwe strekt zich uit van de Randmeren via de IJssel en de toppen van de Veluwe tot aan Velp. In het gebied wonen ca. 400.000 inwoners (zo’n 150.000 huishoudens). Hiervan behoren ongeveer 5.000 huishoudens tot de absolute minima. Dat zijn mensen met niet meer dan een bijstandsinkomen. Hieronder vallen ook AOW-ers, huishoudens met een laag inkomen uit (part-time) werk, mensen met een lage WAO en binnenkort ook ZZP-ers of kleine zelfstandigen met een laag inkomen.

Over waterschappen hangt al sinds lange tijd de zweem van conservatisme en eigenbelang, omdat met name boeren en ondernemers er de dienst uitmaken. Inwoners konden tot voor kort hun vertegenwoordigers kiezen via een zgn. “personenstelsel”, waarbij locale bekendheden zich als vertegenwoordiger konden opwerpen. Omdat er bij die groep nauwelijks binding bestond met politieke of maatschappelijke groeperingen, hadden deze “ingezetenen” dan ook nauwelijks wat in de melk te brokkelen.
Om te moderniseren besloot het Rijk tot introductie van politieke verkiezingen bij waterschappen. Sinds de waterschapsverkiezingen van eind vorig jaar hebben politieke partijen dan ook zitting in het bestuur van het waterschap.
Eén belangrijke weeffout heeft het Rijk echter laten bestaan. Zo zijn er naast de politieke partijen ook nog altijd zgn. “geborgde zetels” ingeruimd voor de oude belangengroepen. Op de Veluwe 3 voor de boeren, 3 voor de ondernemers en ook nog één voor de natuurorganisaties. Die zijn dus uitgezonderd van de algemene politieke democratie.
De uitkomst in politieke besluitvorming laat zich raden, die schuift over het algemeen naar conservatieve zijde.

Dat beeld was duidelijk zichtbaar bij de Begrotingsbehandeling 2010 van het Veluwse Waterschap, afgelopen woensdag; Vooral geen lastenverhogingen, uitstellen van investeringen die juist een extra spin-off in deze economisch barre tijden zouden kunnen generen en last but not least het blokkeren van een fatsoenlijk minima beleid.

Wél invoeren van dat minimabeleid staat op de Veluwe al een paar jaar ter discussie, maar wordt door de conservatieve meerderheid steeds weer met andere argumenten geblokkeerd. Was vorig jaar van AWP heemraad (zeg maar; een waterschapswethouder) van der Hoek het argument dat het nieuwe (politieke) bestuur het zou moeten uitmaken en dat het “maar liefst 10% duurder zou uitpakken” voor de niet-minimahuishoudens (minimabeleid wordt bijna altijd gefinancierd door lasten verschuiving tussen huishoudens).
Dit jaar werd duidelijk dat die lastenverzwaring voor de niet-minima 1,4% zou bedragen. Door inspanningen van PvdA waterschapsbestuurder Gutteling bestond er bovendien bereidheid van de inliggende gemeenten Apeldoorn en Epe om hun kwijtscheldingsgegevens rondom minima 1op1 ter beschikking te stellen aan het Waterschap. Daardoor is het niet meer nodig dat 5 belastingtoetsers die voor het Waterschap werken zich nog met individuele gevallen bezig houden. Eén keer toetsen is immers voldoende, hetgeen een flinke besparing op levert.

Huidig financiën Heemraad Doorn (in Apeldoorn bekend als oud-Wegener topman, prominent VVD-er en AGOVV voorzitter) memoreerde echter bezwaren inzake privacy, was van mening dat “boven-minima” en bedrijven het op dit moment ook al moeilijk genoeg hebben en gaf aan “persoonlijk” geen voorstander te zijn van “inkomenspolitiek” (what’s in the name, als heel Nederland dat al doet.)

En daarmee was de strijd gestreden: PvdA, WaterNatuurlijk, C.U., CDA, de Natuurbeheerders en opvallend genoeg progressief ondernemer Prenger uit Zutphen stemden voor een kwijtscheldingsbeleid (12 zetels).
De conservatieve meerderheid tegen.
Bijzonder schrijnend als uit de Waterschapsstukken te lezen valt wat het de “niet-minima” zou kosten; Een gemiddeld huishouden in een huurwoning zou € 1,- per jaar meer gaan betalen, een gemiddelde koopwoningbezitter € 4,-, en een gemiddeld boerenbedrijf € 17,-.
En ook leuk voor de minima onder de kleine zelfstandigen waarvoor de Kamer van Koophandel (ook daarvan was Doorn ooit voorzitter) en het LTO altijd zeggen op te komen.

Kijk naar de hele discussie (even doorspoelen) op: http://veluwe.city-stream.nl/archive/meeting/8/video/algemeen_bestuur_25_november_2009

Eppo Gutteling.