Sinterklaastradities: hoe zijn ze ontstaan?

Over een week is het 5 december, de verjaardag van Sinterklaas. Zo’n 49 procent, dat is toch bijna de helft van Nederland, viert deze verjaardag met een gezellig feest. Want dat is traditie. Hoe groot dat feest dit jaar gaat worden, is wellicht iets anders door de nieuwe coronamaatregelen. Of wordt Sinterklaasavond vieren in kleiner verband misschien een nieuwe traditie?

Tradities horen nu eenmaal bij het Sinterklaasfeest, meestal zijn het leuke tradities waar kinderen van houden; Sinterklaasliedjes zingen, je schoen zetten, lekker snoepen en vooral pakjesavond zijn de belangrijke tradities. Vanaf half november, zodra Sinterklaas voet aan land in Nederland heeft gezet, heerst er overal een spannende feeststemming. Dit in tegenstelling tot zijn vertrek, dat gaat geheel geruisloos, maar dat is ook traditie.

Bruidsschat

Over de oorsprong van het Sinterklaasfeest bestaan verschillende verhalen, wat is nu waar en wat niet? Wie het weet mag het zeggen. Zo zou de traditie van het schoen zetten uit de volgende oude legende komen: drie dochters van een edelman werkten in de prostitutie om in levensonderhoud te voorzien. Er was geen geld voor een bruidsschat. Tot op een dag Sinterklaas gouden munten door het open raam van de meisjes gooide. Deze kwamen in hun schoenen terecht. Hier komen waarschijnlijk ‘onze’ gouden chocolade munten vandaan. Hele arme mensen zetten daarna hun schoen in de kerk, die vervolgens door rijken werden gevuld.

De traditie van de chocoladeletter ligt in oorsprong bij kloosterscholen, daar werden letters van brooddeeg gebruikt bij het leren schrijven. Na afloop mochten de leerlingen de letters opeten. Gelukkig bedacht een Van Houtentelg eind 19^e eeuw de chocoladeletter. Van educatief tot lekker. Zo waren pepernoten vroeger niet meer dan afsnijdsels van kruidkoek, restjes dus. Nu worden ze speciaal gebakken. Wist je dat ze niet eens altijd peper bevatten?

Plagerig

En dan de surprises, voor velen een afschuwelijke traditie, voor anderen het moment om los te gaan. In de 16^e eeuw was het in Spanje de gewoonte om begin december vrienden en vriendinnen te verrassen met een geschenk. Men liet dan stiekem in hun huis iets gewoons achter, zoals bijvoorbeeld een citroen, met daarin een kostbaarheid verstopt. Voor de zekerheid werd de citroen in de schoen gelegd zodat de ring of de oorbel zeker ontdekt zou worden. Dit grapje ging vaak gepaard met een plagerig briefje op rijm.

Tegenwoordig heeft iedereen zijn eigen tradities aangaande het Sinterklaasfeest. Sommigen houden een gezellig avondje met spelletjes en speculaas. Sommigen geven elkaar een cadeau met een bewerkelijk jaaroverzicht op rijm. Anderen maken goedbedoelde surprises die bij het uitpakken al uit elkaar vallen of nog nat zijn van de hoeveelheid lijm. Weer anderen balanceren op het randje met vileine gedichten. Er zijn mensen die kopen een kant en klare surprise, plus gedicht. En er zijn ook mensen die geven elkaar uitsluitend heel veel cadeautjes.

Wie dacht dat een traditie ‘iets voor altijd is’ heeft het mis, een traditie verandert gewoon mee met de tijd. Mooi om te zien hoe mensen het op hun eigen manier beleven. Welke traditie heb jij gemaakt? Doe je het net als je ouders, of heb je iets anders bedacht? Apeldoorn Direct is benieuwd naar jouw traditie, naar jouw manier van vieren. Zet je verhaal hier onder in de reacties.