Tussen hoop en vrees in toeristisch Apeldoorn

Vanuit het gloednieuwe restaurant Green Leaf loopt woensdagavond 11 juli een grote groep naar twee bussen, kopje koffie in de hand en met een volle maag. De groep bestaat uit diverse ondernemers, ambtenaren, en het belangrijkste: raadsleden. Tijd voor een tour door de eigen gemeente zoals weinig Apeldoorners die maken: Als toerist, langs alle attracties. Geen wonder dat daar drie uur voor uitgetrokken is.

De bussen worden verzorgd door de Veluwe Express, een nieuwe dienst die tussen Arnhem, Apeldoorn en Barneveld rijdt en onderweg soms meer dan twintig attracties langs gaat. De toerist hoeft enkel op te stappen en uit te stappen om bij de bestemming te komen. Het laat de nieuwe focus zien van de vele samenwerkingsverbanden die in en rond Apeldoorn aangegaan worden: De klant moet bediend worden. Het liefst op zijn wenken.

Hoop

Om dat te kunnen moet eerst duidelijk zijn wie die klant is. Wie op de site kijkt van de Veluwe Express ziet dat vrij snel: De Duitsers. Zowel de provincie Gelderland, de gemeente Apeldoorn en de vele samenwerkingsverbanden zoals VisitVeluwe kijken naar Noordrijn-Westfalen en Düsseldorf. ,,Dat gebied is bijna even groot als Nederland en hun economie groeit als kool. Daar liggen dus mooie kansen”, zegt Statenlid Fokko Spoelstra (PvdA) als de groep terugloopt naar de bussen. Deze week nog bezocht hij samen met andere statenleden de Duitse regio om te lobbyen.

Ook de gemeente Apeldoorn lobbyt binnenkort bij de oosterburen.  Er liggen mooie kansen. Michel van Maarseveen van Paleis het Loo trekt zijn lobby zelfs breder naar België en Groot-Brittannië. En er liggen volgens hem kansen in China, hoewel Van Maarsseveen eerst wil inzetten op de buren.

Inmiddels heeft de regio een nieuwe troef in handen: Cijfers. Zo is de populaire site ‘uitinapeldoorn.nl’, wat ook wel de nieuwe Apeldoornse VVV genoemd kan worden, hét portaal geworden voor toeristen. Net als de sites van Paleis het Loo en VisitVeluwe heeft uitinapeldoorn.nl inmiddels ook een Duitse en een Engelse versie. Wat opvalt uit de cijfers van uitinapeldoorn: Veel mensen vanuit de randstad. Geen wonder dat Van Maarsseveen zijn Paleis het Loo ook wel als ‘Het Versailles van Amsterdam’ aan de man brengt.

De Duitser geeft meer geld uit, weet Danny Paërl, eigenaar van Bungalowpark Hoenderloo. Maar voor die extra centen verwacht de Duitser wel kwaliteit. ,,Daarom investeren alle vakantieparken in Hoenderloo gezamenlijk in natuurgebied Schenkenshul. Mooiere wandelroutes, goed onderhouden paden, betere voorzieningen. Internet via een straalzender”. Zeker het laatste was een schot in de roos, zegt hij. Het moet de Duitsers gerieven om er te zijn én terug te komen.

Vrees

The Only way is Up, moet de toeristische sector die gisteren door Apeldoorn reed, denken. Zo wil Paleis het Loo uiteindelijk doorgroeien naar 500.000 bezoekers per jaar, denkt de Apenheul nog altijd aan uitbreiden, en moet de lobby in Duitsland straks ook meetbare resultaten opleveren.

Maar eenmaal bij Berg en Bos aangekomenis de vraag kraakhelder. Waar laten we die toeristen? Omwonenden van Berg en Bos werden gek van de auto’s die voor hun deur stonden, de wegafzettingen, en al het verkeer in hun ‘rustige’ buurt. Handhaven, noodoplossingen, een veld bij AGOVV en parkeerplannen brachten soelaas. De auto’s zo snel mogelijk van de weg krijgen en in de parkeervakken, dat is het nieuwe doel.

Maar of dat overal zo zal werken, is de vraag. Paleis het Loo spreekt liever van een ‘duurzame groei’ dat niet teveel druk zet op de regio. Er moeten niet alleen meer gasten komen, ze moeten ook meer geld uitgeven. En wellicht moet er nagedacht worden over een betere spreiding van gasten over zowel dagen, seizoenen als over de Veluwe. Kansen dus, zeker voor kleinere toeristische attracties.

Ook bij Danny Paërl leeft de vraag waar de toeristen straks heen moeten. Zijn park slokt binnenkort 3,5 hectare natuurgebied op, na een lang bestuurlijk proces bij de provincie. Of dat op de lange termijn genoeg is, is lang niet zeker. Het is daarom belangrijk om niet zozeer op meer bezoekers in te zetten, maar liever op bezoekers die dieper in de buidel tasten.

Uitdagingen

Er liggen dus genoeg uitdagingen. De toekomst klinkt mooi, maar c’est le ton qui fait la musique. Er moet nu al nagedacht worden over hoe de Duitse gasten die Apeldoorn straks komen bezoeken hun weg vinden in de Veluwse regio, en welke rol Apeldoorn vervult in het ‘verkopen’ van die regio. Er moet nagedacht worden over hoe de regio uitbreidt, zonder dat het teveel druk op de belangrijke waarden zet waarvoor de gasten juist komen: Rust, natuur en ruimte.

Waar men eigenlijk niet meer over hoeft na te denken, is het samenwerken. Met nieuwe verbanden als VisitVeluwe, waarin gemeentes, toeristische platforms en ondernemers elkaar vinden, weet de Veluwe zichzelf duidelijk in de markt te zetten.