Wat is de toekomst van Stichting Dakloos Apeldoorn?

Waar in Apeldoorn kan je terecht wanneer je (tijdelijk) geen onderdak hebt? Stichting Dakloos Apeldoorn (SDA) zet zich in voor thuis- en daklozen in ‘de hoofdstad van de Veluwe’. Niels Woudstra is sinds juli jongstleden voorzitter van het bestuur van de stichting. Hij kreeg 1 augustus te horen dat SDA niet in aanmerking komt voor subsidie vanuit de gemeente, die naar het Leger des Heils gaat. In dit artikel vertelt Niels meer over zijn kijk op het besluit en het effect op de stichting.

Diversificatie

Met een mengeling van vastberadenheid en zorg sprak Woudstra over de uitdagingen die voor hen liggen. Het verlies van de subsidie zet de organisatie onder druk, maar Woudstra en zijn toegewijde team hebben zich vastberaden getoond in hun missie om daklozen te ondersteunen: “De subsidie was best groot, richting de 200.000. Dat komt bijna overeen met onze jaarbegroting.”

Structurele bijdragen

Hij vertelt dat de SDA zich richt op het diversifiëren van inkomsten. In deze zoektocht hoopt Niels op betrokkenheid: “Wij azen echt niet op dat hele bedrag, maar op structurele bijdragen. We willen en kunnen niet van 1 bron afhankelijk zijn. Als een derde deel van de ondernemers omvalt kan je dit nog opvangen, of als er van de 600 donateurs 20 afhaken vang je wel op, ook als de gemeente zegt dat de subsidie bijvoorbeeld van 60- naar 50.000 gaat, is dit op te vangen. Maar in een keer een hele subsidie missen is pittig.”

Geen strijd

Wie denkt dat SDA en het Leger des Heils lijnrecht tegenover elkaar staan heeft het mis, zo benadrukt Niels: “Zij krijgen sowieso die subsidie, daar gaan wij niet aan zitten. We hebben een bezwaar tegen het besluit van de gemeente ingediend, niet tegen de vergeven subsidie richting het Korps Apeldoorn.” Wel zet Niels zijn vraagtekens bij het besluit: “Wij kunnen dit werk voor een relatief laag bedrag doen. We zijn een echte Apeldoornse stichting, met hart voor de stad. Het is echt voor, en door, de Apeldoorners. Ik zie het bijna als een burgerinitiatief.”

Het bestuur kreeg het slechte nieuws meer dan twee maanden terug tot zich. “We hebben het verzoek half juli ingediend, en 1 augustus te horen gekregen niet in aanmerking te komen voor subsidie. We hebben binnen zes weken een bezwaar ingediend, ook gevraagd om besluit op te richten. Op basis van de motivering bezwaar nader kunnen uitwerken en toelichten, ons bezwaar wordt nu behandeld door de bezwarencommissie en in november worden wij gehoord,” vertelt Niels. “We hebben een aantal argumenten aangedragen. SDA ondersteunt diepgeworteld werk in Apeldoorn. We hebben professionele medewerkers, van wie er twee fulltime in dienst zijn. Het bestuur werkt op vrijwillige basis, daarnaast helpen er nog ruim 60 vrijwilligers,” vertelt de voorzitter.

Verder hoopt Niels op meer diversifiëren: “zodat we die financieren breed geworteld en breed gedragen hebben. Maar los van de subsidieverstrekking, dit werk verdient gewoon ondersteuning vanuit de gemeente Apeldoorn. We dragen mee aan de openbare orde en nemen de overheid aardig wat werk uit handen.”

Hoop en realisme

In het licht van het subsidieverlies is Woudstra hoopvol maar ook realistisch. Hij hoopt op een pragmatische benadering van de gemeente, waarbij niet alleen naar het budget wordt gekeken, maar ook naar de waarde die de SDA toevoegt aan de Apeldoornse samenleving. Het gaat niet alleen om financiële steun: “Onze stichting doet goed werk en we hoeven echt niet alles gesubsidieerd te krijgen, maar een kleine bijdrage vanuit de gemeente vind ik wel op zijn plaats. De gemeente doet vaak genoeg een beroep op ons, dan mag je ook meedenken.”

Meer dan onderdak

De SDA is al jaren een baken van hoop voor de dakloze gemeenschap in Apeldoorn. Hun centrum op de Paslaan 9 is een plek waar daklozen niet alleen onderdak vinden, maar ook essentiële voorzieningen zoals douches, maaltijden, en zelfs medische hulp van een straattandarts en een huisarts. “De daklozen hebben bij ons een plek waar ze gekend worden, waar het warm is, ze samen eten en hun problemen aankaarten. Je kan het zien als een woonkamer in binnenstad,” aldus de voorzitter.

Gemeenschap

Woudstra vertelde me ook over hun betrokkenheid bij de gemeenschap. De SDA werkt samen met andere zorginstellingen. “Er zijn vormen van samenwerking met andere lokale organisaties. Wij richten ons op de doelgroep vanaf 23 jaar. De leeftijdsgroepen daaronder worden weer door andere instanties opgepakt. Ondanks dezelfde doelen, hebben we organisatorisch toch een verschillende insteek, wij zijn echt een lokaal organisme terwijl andere instellingen vaak landelijk werk leveren,” aldus Niels.

Reactie gemeente

Ook de gemeente Apeldoorn kwam, door middel van bestuurlijk communicatieadviseur Esther Naber, met een reactie op de door Apeldoorn Direct gestelden vragen:

Waarom ontvangt Stichting Dakloos Apeldoorn in eerste instantie geen subsidie?

“Stichting Dakloos Apeldoorn is een nieuwe stichting, afgelopen zomer opgericht. De Stichting is opgericht nadat in april de Stichting Dak- en Thuislozenzorg Menorah (DTZ Menorah) bij het UWV een ontslagaanvraag indiende om bedrijfseconomische redenen en DTZ Menorah de gemeente liet weten dat zij de subsidiedoelen waarvoor zij subsidie kregen niet meer konden halen. Met een volledig nieuw bestuur en met een overstap van veel vrijwilligers vanuit DTZ zijn de vrijwilligersactiviteiten (de inloop, maaltijdverstrekking op woensdag en zondag en de maandelijkse kapsalon) doorgezet.”

“De gemeente schreef na het stoppen van DTZ Menorah een nieuwe subsidietender uit, waarop relevante partijen zich konden inschrijven. Het college heeft in de overbruggingsperiode via een payroll constructie twee oud-medewerkers van DTZ een tijdelijk arbeidscontract geboden, zodat ook de outreachende werkzaamheden door konden gaan. Dit vanwege het belang van deze werkzaamheden voor de doelgroep. Twee partijen schreven zich in voor de nieuwe subsidietender: het Leger des Heils en SDA. O.b.v. vooraf opgestelde criteria (opgenomen onderaan dit document) zijn de aanvragen van beide partijen getoetst. In de subsidieregeling is ook vastgelegd dat de uitvoering van de regeling (inclusief de beoordeling van aanvragen) is gemandateerd aan het afdeling/afdelingshoofd Beleid Maatschappelijke Ontwikkeling. Na de objectieve toetsing van de aanvragen aan de criteria is begin augustus besloten de subsidie toe te kennen aan het Leger des Heils (LdH).”

Kan de gemeente Apeldoorn zich een stad zonder Dakloos Apeldoorn voorstellen? / Wat heeft de gemeente aan stichtingen als Dakloos Apeldoorn?

“Het werk van stichtingen of organisaties die zich, vaak met vele vrijwilligers, inzetten voor dak- en thuislozen is ontzettend belangrijk voor een gemeente als Apeldoorn. Meerdere organisaties doen dit werk en samenwerking juichen we altijd toe. Het streven van de gemeente is dat iedereen in Apeldoorn, ook mensen die om wat voor reden dan ook dak- en thuisloos raken, zoveel mogelijk mee kunnen doen aan onze samenleving. En dat mensen ondersteuning krijgen in hun weg naar herstel. Vrijwilligersactiviteiten zoals de inloop, de maaltijdverstrekking en de kapsalon spelen hierin een hele belangrijke rol. De outreachende werkzaamheden hebben daarbij als doel om mensen weer te begeleiden naar huisvesting en reguliere vormen van zorg en ondersteuning.”

Hoe wil/kan de gemeente ervoor zorgen dat daklozen in Apeldoorn ook na het verlies van de subsidie aan Dakloos Apeldoorn de ondersteuning krijgen die ze nodig hebben?

“Zoals aangegeven vinden we de outreachende werkzaamheden zo belangrijk voor de doelgroep, dat we na het stoppen van DTZ Menorah direct op zoek zijn gegaan naar een tussenoplossing zodat dit werk niet stil zou komen te liggen. Dat is gelukkig ook gelukt. Dak- en thuislozen kregen en krijgen nog steeds de ondersteuning die zij nodig hebben. SDA heeft niet eerder subsidie gekregen. Nadat DTZ Menorah stopte is het als volgt gegaan: de gemeente schreef opnieuw een subsidietender uit voor de activiteiten die DTZ Menorah uitvoerde.

Een dergelijke procedure duurt alleen wel een paar maanden. Om te voorkomen dat dit belangrijke werk stil zou komen te liggen is gezocht naar een tijdelijke oplossing (overbrugging). Omdat twee oud-medewerkers van DTZ Menorah door wilden met hun werk, is voor hen een 3 maanden durende payroll constructie (van 1 juli t/m 31 september) geregeld via een derde partij (niet SDA). Dit is betaald uit het beschikbare budget voor de outreachende werkzaamheden. In juni/juli dienden twee partijen een aanvraag in voor de subsidie die DTZ Menorah eerder kreeg: het Leger des Heils en SDA. Begin augustus zijn deze twee partijen geïnformeerd dat de subsidie is toegekend aan het Leger des Heils. Vanaf 1 oktober is het LdH gestart met haar outreachende activiteiten.”

Wat is het budget dat de gemeente jaarlijks beschikbaar stelt voor de ondersteuning van daklozen? / Hoe wordt dit budget verdeeld over verschillende organisaties? / Welke criteria worden gebruikt om te bepalen welke organisaties in aanmerking komen voor subsidie?

“Ondersteuning van daklozen omvat meer dan de activiteiten die hieronder genoemd worden. Denk bijvoorbeeld ook aan de kosten van de Maatschappelijk Omvang binnen Omnizorg. We gaan hieronder in op de artikelen uit de regionale subsidieregeling ‘Algemene Voorzieningen Maatschappelijke Opvang en Beschermd Wonen 2023-2025’ waar het nu om draait. Voor die artikelen zijn onderstaande subsidieplafonds vastgesteld. Bij elkaar opgeteld gaat het om €237.500 euro per jaar.”