Nederlander mist groepsgevoel van Molukker

Vandaag was het precies 62 jaar geleden dat de onafhankelijkheidsverklaring van de Republik Maluku Selatan (RMS) op het Molukse eiland Ambon werd getekend. De nog steeds niet gestreden soevereiniteitsstrijd van het Molukse volk om onafhankelijkheid, bracht vandaag weer honderden Molukkers naar de Apeldoornse binnenstad. Kluiten hip geklede en zelfverzekerd ogende Molukse jongeren wandelen vol trots en vreugde door de Hoofdstraat. Een enkeling draagt de kleuren van de RMS, iemand gebruikt de vlag zelfs als hoofdtooi.  Hun groepsgevoel houdt anderen merkbaar op afstand.

Een aantal jaren terug ging ik eens kijken bij een Molukse kerkviering ten behoeve van het opknappen van het kerkgebouw van stichting Musafir in Vaassen, met een groepje vrienden. Uit nieuwsgierigheid, maar ook voor de muziek, die volgens mijn vrienden “erg goed” was. Iedereen, jong en oud, zong, klapte en danste mee met de muzikale optredens. De emotie was voelbaar en de samenhorigheid was groot, bleek vooral toen er op een gegeven moment door de hele zaal, die – op ons na – bestond uit Molukkers van acht tot tachtig, met witte zakdoekjes werd gezwaaid. Het leek een traditioneel en bekend gebruik, want iedereen zwaaide mee. Omdat wij niet wilden achterblijven, pakte ik mijn zakdoekjes tevoorschijn en gaf iedereen één. We probeerden het sierlijke gezwaai zo goed mogelijk na te doen, maar onze poging tot integratie werd niet erg gewaardeerd door enkele dames achter ons. “Zij zijn niet echt Maluku” en ander dergelijk gesmoes zorgde ervoor dat we ons toch minder op ons gemak begonnen te voelen.

Een andere ervaring met de Molukse gemeenschap was een belijdenis van een kennis in Eerbeek, waar ik, mijn ouders en mijn vriend ook voor uit waren genodigd. Dat dan weer wel. Er was volop eten – groene cake, vreemde koekjes en pittig Indonesische kost – en alle aanwezigen (waar behalve wij meer Nederlanders tussen zaten) waren vriendelijk en open. Zo voelde ik me er toch een beetje thuis.

Al met al bijzondere ervaringen. De hechtheid van de Molukse gemeenschap is misschien voorzichtig te vergelijken met het – let wel, tijdelijke – groepsgevoel van de Nederlanders met het EK voetbal over twee maanden. Maar een Nederlandse kerkdienst is niks vergeleken met een swingende dienst “op z’n Moluks”.  Zo positief en stevig verbonden als een dergelijke viering op een doodgewone ‘Hollander’ als ik overkomt, zo zal het nooit zijn in Nederland.

Helaas, want het missende groepsgevoel zorgt er ook voor dat er nooit een keer een goede volksopstand, of in ieder geval demonstratie, tegen het wanbeleid van het – nu dan wel gevallen, maar toch – kabinet komt. Ik denk dat we bepaalde eigenschappen uit de Molukse gemeenschap best welkom zouden mogen heten als Nederlanders – en Apeldoorners.