1-2’tje: ‘Verbod van vuurwerk is geen betutteling. De maatschappij had dat zelf in de hand’

Beste Peter,

Dank voor je nieuwjaarswens, ik wens jou een inspirerend en gezond 2024. Blij te lezen dat jij ook geen vuurwerkgebruiker bent, zodat je nog alle tien de vingers aan je handen hebt. Die heb jij hard nodig bij het fotograferen en maken van je prachtige muziek.

Zelf heb ik ook niets afgestoken. Nooit gedaan ook, zelfs niet in mijn jonge tienerjaren. Ik laat liever kurken knallen dan vuurwerk. Van siervuurwerk kan ik echt heus wel genieten, zo ver zitten we niet van onze denkbeelden af in dezen, maar je vraagt mij of ik voor een algeheel consumentenvuurwerkverbod ben en daarop is mijn antwoord, dat zou jou niets verbazen, een driewerf “Ja”. Waarom?

Eerst wat cijfers over 2023:

• In totaal waren er vorig jaar 1.253 vuurwerkslachtoffers. Hiervan zijn er 389 behandeld op de Spoedeisende Hulp (SEH) en 864 op de huisartsenposten (HAP). Er was sprake van een stijging van 62 procent van het aantal slachtoffers ten opzichte van 2022, toen er een landelijk vuurwerkverbod gold. De directe medische kosten voor de oudejaarsnacht betrof € 3,9 miljoen (bron:veiligheid.nl i.s.m. de NVSHA).
• 120 miljoen euro is het bedrag dat in 2023 de lucht in is geschoten.
• 15 miljoen euro is het bedrag aan schade aan de openbare ruimte dat in 2023 is berekend. Helaas neemt dit bedrag jaarlijks drastisch toe.

Denk daarnaast eens aan:

• De vluchtelingen die bij elke knal begrijpelijkerwijze in doodsangst verkeren.
• Onze kleine planeet die er absoluut niet nog meer fijnstof bij kan krijgen. In 2023 ging er ruim 275 kilo fijnstof de lucht in met oudjaar. Vergelijkbaar met 12.000 vrachtwagens die 40 keer om de aarde rijden.
• Dieren die er ook niet om gevraagd hebben onnodig in angst te leven.

Ik geef het toe, de cijfers van 2024 heb ik nog niet paraat, maar ik las dat de hoeveelheid vuurwerk dit jaar wel wat is afgenomen, hoogstwaarschijnlijk mede doordat 16 gemeenten een lokaal vuurwerkverbod hebben ingesteld, waaronder Apeldoorn, maar dat is vooralsnog nog een aanname. Het zou wel een goede ontwikkeling zijn mijns inziens.

Beste Peter, de zwaarte van het letsel dit jaar is wel drastisch toegenomen. De oogartsen spraken van een horrornacht en twaalf jongens zijn hun hand kwijt. Twee personen kunnen het daarnaast niet meer navertellen. Wat ook grote zorgen baart, gelukkig delen we die mening, is dat er tegenwoordig meer en meer vuurwerk naar hulpverleners wordt gegooid en zij zeer in hun werk belemmerd worden. Dat verdient een absoluut zero tolerancebeleid, met snelrecht procedure wat mij betreft.

Peter, als je alle bovenstaande feiten in ogenschouw neemt dan is het verbieden van consumentenvuurwerk toch de enige juiste beslissing? Dat heeft echt niets met betutteling te maken, noch met woke zijn. Niet alle problematiek valt neer te leggen bij de overheid. De maatschappij heeft ook een eigen verantwoordelijkheid hierin.

Ja, ik kan ook best van een fraaie vuurpijl in de lucht genieten en als het bij een keer per jaar siervuurwerk kan blijven dan is er volgens mij niemand die daar enig bezwaar tegen zou hebben, maar dat stadium zijn we al lang en breed gepasseerd. Die geest is reeds uit de fles. Categorie 3 en zelfs categorie 4 bommen is bij een groot aantal van de vuurwerkadepten gemeengoed geworden. Nee, zeker niet iedereen die zich inlaat met de vuurwerktraditie gebruikt deze explosieven, maar de gevolgen zijn wel dramatisch en dat valt niet te tolereren. Dat ruim 70% van de slachtoffers van illegaal vuurwerk minderjarig is, vind ik helemaal in- en in triest en uiterst kwalijk.

Beste Peter, de enige manier om deze tendens te stoppen is door een rigoureus vuurwerkverbod. Het is de maatschappij zelf die de toename van explosieven, met daarnaast een bijkomende geweldspiraal, letterlijk en figuurlijk, in de hand heeft. Die schuld en oorzaak kun je toch onmogelijk bij de overheid leggen? Er is niets mis met assertiviteit in de samenleving en burgerlijke ongehoorzaamheid op zijn tijd hoort er af en toe ook zeker bij, maar als overassertiviteit leidt tot anarchisme moet er worden ingegrepen en op het gebied van consumentenvuurwerk is die grens mijns inziens ruimschoots bereikt.

Handhaven is het devies, maar handhaven zonder algemeen verbod is niet te doen. Niet te controleren en het verhoogt bovendien het risico tot meer agressie naar de hulpverleners toe. Een totaal Europees verbod voor consumentenvuurwerk is het enige dat zou werken. In NL verbieden, dus dan maar de grens over om illegaal vuurwerk te halen, is weliswaar een uitermate kinderachtige stap van de bommen en granatenfreaks, maar wordt wel en masse gedaan. Niet te tolereren. Ik ben blij dat Apeldoorn 1 van de 16 steden is die een totaal consumentenvuurwerkverbod heeft ingesteld. Een moedige eerste stap, maar gelukkig neemt het draagvlak binnen de bevolking daarvoor óók toe. Nee, het zou heel naïef zijn te denken dat er niets meer zou worden afgestoken en afgeknald met een lokaal vuurwerkverbod, dat heeft tijd nodig, maar je houdt wel de discussie open om een landelijk of zelfs Europees verbod te realiseren. Zolang het draagvlak tegen vuurwerk blijft groeien en je het ook niet over de grens kan halen dan ebt het verlangen naar Cobra’s en andere kansloze bommen vanzelf wel weg.

Amice Peter, met de beoogde coalitie zullen meer oogspecialisten overwerk krijgen in de toekomst vrees ik, want die politici vinden het in stand houden van tradities prioriteit hebben, maar zolang er meer burgemeesters opstaan, zoals onze burgervader Ton Heerts ook heeft gedaan, dan komt dat verbod vroeg of laat wel door de Kamer. Laten we in ieder geval beginnen met een verbod op verkoop, want wel mogen kopen, maar niet mogen afsteken is een gotspe. Om dat allemaal wel geloofwaardig te kunnen maken is een totaal Europees verbod noodzakelijk. In vrijwel alle andere landen is gebruik van consumentenvuurwerk een no go.

Peter, de vuurwerktraditie hoeft echt niet helemaal te verdwijnen. Een centrale show, met vuurwerk én ledlights, verhoogt de gezamenlijke sfeer. Leuke livemuziek erbij en je hebt een prima feestje met elkaar. Apeldoorn heeft dat dit jaar ook gerealiseerd. Complimenten daarvoor aan organisator Dani Levy. Hij zette wederom het aftelfeest bij het Zwitsalterrein op touw. Zelf ben ik er niet geweest. Ik had een leuke andere party, maar ik hoorde wel dat het er druk en gezellig was, ondanks het slechte weer. Voor herhaling vatbaar als ik dat zo om mij heen hoor.

En laten we eerlijk zijn. Als we consumentenvuurwerk echt nodig hebben om een nieuw jaar sfeervol in te luiden missen we collectief toch echt het vermogen tot feesten.

Beste Peter, iets heel anders, het aantal inwoners van Apeldoorn is minder hard gegroeid dan in de rest van Gelderland las ik. Apeldoorn heeft er in 2023 1003 inwoners bijgekregen. Dat is in verhouding gezien minder dan in andere Gelderse steden (bron: CBS). Hoe denk jij over deze ontwikkeling? Wat zou de reden hiervoor kunnen zijn?

Maak alvast een mooi begin van het nieuwe jaar. Helaas maakt Pluvius de laatste weken overuren. Heb jij nog mooie voornemens gemaakt voor 2024? Mijn voornemen is om nog meer om te kijken naar de wereld waarin we leven.

Met betrokken groet,

Bart