Muziek als herinnering bij de herdenking van Anton de Kom

Op donderdag 24 april 2025 wordt in Apeldoorn de jaarlijkse herdenking van Anton de Kom gehouden. De Surinaamse schrijver en verzetsstrijder verzette zich tegen koloniale onderdrukking en sociale ongelijkheid en betaalde daarvoor de hoogste prijs. Tijdens de herdenking wordt stilgestaan bij zijn nalatenschap, waarbij muziek een belangrijke rol speelt.

De kracht van muziek in herdenkingen

“Muziek is meer dan geluid, het vertelt een verhaal,” zegt Jelle de Kroon, muziekdocent en slagwerker. “Vooral in de Afrikaanse en Surinaamse tradities is muziek verweven met de geschiedenis. Het is een manier om verhalen door te geven, om herinneringen levend te houden.”

In de slavernijtijd hielden tot slaaf gemaakte mensen vast aan hun cultuur door middel van muziek. Ritmes en melodieën reisden met hen mee van Afrika naar Suriname en werden daar vermengd met de lokale muziek. “Die muzikale erfenis zien we nog steeds terug in de hedendaagse Surinaamse en Caribische muziek. Door deze klanken te laten klinken tijdens de herdenking, brengen we niet alleen een eerbetoon aan Anton de Kom, maar ook aan de bredere geschiedenis van verzet en overleving,” vertelt Jelle.

“Door jongeren actief te laten deelnemen, voelen ze zich betrokken. Het is niet alleen luisteren naar verhalen, maar ook beleven.”

Jongeren betrekken bij de geschiedenis

Tijdens de herdenking zullen jonge slagwerkers een speciaal ingestudeerd stuk uitvoeren. Jelle heeft veel ervaring met lesgeven op basisscholen en ziet hoe muziek kinderen helpt de geschiedenis tastbaarder te maken. “Door ze actief te laten deelnemen, voelen ze zich betrokken. Het is niet alleen luisteren naar verhalen, maar ook beleven.”

Gerrit Steenbergen vult aan: “De herdenking moet niet alleen een moment van reflectie zijn, maar ook een bron van inspiratie voor jongere generaties. Anton de Kom vocht voor rechtvaardigheid, en dat is een boodschap die nog steeds actueel is. Door jongeren hierbij te betrekken, blijft zijn verhaal voortleven.”

“Soms raken woorden niet iedereen, maar muziek doet dat wel. Het raakt een ander deel van je bewustzijn en gevoel. Dat maakt het zo krachtig.”

Een muzikale brug tussen verleden en heden

Het optreden van de jonge slagwerkers is niet alleen een eerbetoon, maar ook een brug tussen verschillende generaties en culturen. “De ritmes die we spelen, zijn geworteld in een lange geschiedenis van strijd en overleving. Dit is muziek die ooit werd gespeeld door mensen die hun vrijheid opeisten. Het past perfect binnen de boodschap van de herdenking,” legt Jelle uit.

Steenbergen benadrukt dat de muziek een extra laag toevoegt aan de ceremonie. “Soms raken woorden niet iedereen, maar muziek doet dat wel. Het raakt een ander deel van je bewustzijn en gevoel. Dat maakt het zo krachtig.”

Praktische informatie

De herdenking vindt plaats op donderdag 24 april 2025 om 19:00 uur op het Ereveld Loenen. Iedereen is welkom om deel te nemen en eer te betuigen aan Anton de Kom. Bezoekers kunnen desgewenst bloemen of een krans leggen bij zijn graf. De ceremonie wordt omlijst door muziek en toespraken en biedt ruimte voor reflectie en verbinding.