In Beeld: Jill van de Wetering

In de maand oktober exposeert Jill van de Wetering haar werk in Café Nova aan de Marktstraat nummer 20. In haar werk legt ze zich vooral toe op het maken van dierportretten. Ze heeft een speciale voorliefde voor het paard, zonder ook maar enig dier te willen discrimineren. Haar werk kun je online bekijken op Jill’s Art.  Naast het schilderen heeft ze haar eigen ‘mobiele’ hoefsmederij. Kortgeleden sprak ik met haar.

Wanneer besefte je dat kunst en je passie voor paarden zouden samenvloeien?

“Ik ben als klein kind begonnen met ponyrijden. Vanaf mijn achtste, eerder mocht dat niet. In mijn beleving ben ik toen ook begonnen met paarden tekenen. Het enige wat ik kon tekenen waren paarden, een kikker lukte me niet. Katten en konijnen lukten ook nog wel, maar paarden lukten het beste. Ik tekende altijd uit mijn hoofd. Ik vond het heerlijk om te doen. Daar is het echt begonnen. Maar als je 17 wordt, begint het volwassen leven, en zegt je vader: ‘Nee, je kan niet naar de kunstacademie, want je kan beter economie studeren, dat is de toekomst’. Dat heb ik dan ook braaf gedaan. Sterker nog, ik ben een bijna erkende hypotheek- en pensioenadviseur. Op mijn negentiende ben ik daar mee begonnen en ik heb dat 5 jaar gedaan. Mijn vader had een eigen bedrijf en ik kon bij hem in dienst treden. Mijn eerste paard heb ik gekocht van het eerst verdiende geld als hypotheekadviseur. Alleen, kwam ik erachter dat ik het helemaal niet leuk vond om financiële adviezen te geven. Om niet meer met mijn hoofd te hoeven werken, ben ik een paar jaar serveerster geweest. Was fijn om vooral fysiek te werken.

Ik reed zo’n 4 tot 5 keer per week op mijn paard. Hij stond in Ruinerwold en ik woonde destijds in Meppel, dat was redelijk dichtbij. Meestal kon ik tot 12 uur paardrijden want ’s middags en ’s avonds legde ik de adviesbezoeken af. Tekenen deed ik ook nog steeds, maar nog niet in opdracht, het was puur ontspanning. Elke week tekende ik wel wat. Na mijn burn-out in 2016 heb ik het tekenen weer echt serieus opgepakt op de manier zoals ik het als kind ook deed.“

Waar heb je je kennis en vaardigheden voor het schilderen/tekenen verder uitgebouwd?

“In 2015 ben ik voor de liefde van Meppel naar Apeldoorn verhuisd.

Ik deed mee aan een leuke tekenworkshop van Peter ten Lohuis, nu zo’n 6 jaar geleden. Nu volg ik nog steeds elke week op maandagavond zijn lessen. Daar leer ik echt schilderen. Hij weet bij mij iets op een onconventionele manier teweeg te brengen, waardoor ik groei in het vak. Ik weet nog als de dag van gisteren, toen ik de eerste les binnenkwam met mijn hondenportret onder mijn arm. Hij zei: ‘Met die opzet gaat dat jou niet lukken. Als je dieren wil schilderen kun je beter op les gaan bij iemand die gespecialiseerd is in dieren.’. Ik vroeg:  ‘Wil je mij geen lesgeven dan? Ik wil echt mijn eigen stijl ontwikkelen, ik wil juist daarin helemaal vrij zijn.’ Waarop Peter antwoordde:  ‘Als je dat wil, dan moet je bij mij blijven,’ . Dus ben ik bij hem gebleven. Ik volg ook elders lessen, maar die zijn vooral online of eenmalige workshops. Waar ik ook maar kan leren, daar kun  je mij tegenkomen.”

De liefde voor paarden leidt niet automatisch tot de wens om hoefsmid te worden. Hoe gebeurde dat bij jou?

“Volgens mijn moeder bestond de liefde voor het paard al toen ik nog in haar buik zat. Ze merkte dat ik meer bewoog als ze in de buurt van paarden was. Ik raakte op mijn 32^e overspannen, en mijn therapeut stelde deze belangrijke vraag: ‘Wat zou jij het liefste doen?’, het antwoord kwam gelijk: ‘Werken met paarden!’. Prima, maar probeer daar maar eens je brood mee te verdienen, in 2006 was dat niet zo eenvoudig. Je had nog nauwelijks het internet als platform om je bedrijf te promoten, heel anders dan nu.

Ik vind het heerlijk om met gereedschap, boormachines en dergelijke te werken. Het kan me niet gek genoeg zijn, ik vind het geweldig om fysiek bezig te zijn. Mijn vader was een man met twee linkerhanden, dus ik moest wel handig zijn als kind, ik heb bijvoorbeeld altijd zelf mijn lampen en plankjes opgehangen. Tijdens een motorritje zag ik in een wei een meisje paarden bekappen en toen viel ineens het kwartje. Hoefsmid was voor mij een logische keuze: fysieke inspanning, werken met gereedschap en tegelijk met paarden bezig zijn! Dan de vraag waar vind ik een goede opleiding? Ik ben een natuurtype, ik houd niet van aspirientjes maar gebruik liever een kruidenthee tegen pijn. Uiteindelijk vond ik in Amerika de opleiding die perfect bij mij paste.”

Je hebt je opleiding tot hoefsmid in de USA gehad. Wat was daarvoor de reden?

“De traditionele manier van hoeven beslaan en bekappen past niet echt bij mij. Ik wil het zodanig goed leren dat als iemand mij belt, ik het paard kan helpen en dat het er beter van wordt. Dat kan alleen maar met heel veel anatomische en medische kennis. Dat kon ik in Nederland niet vinden op de manier zoals ik het wilde. Net als de manier waarop ik paard rijd, je werkt samen. Niet met kracht, maar met vertrouwen. Ik geloof niet in slaan of verdoven als een paard niet mee wil werken. Je bent een team en het paard mag ook iets te zeggen hebben over waar we naar toe gaan, en hoe te reageren op situaties. Samen bereik je zo veel meer, in plaats van het paard jouw wil op te leggen kom je er samen uit. Ik ben niet de leider die zegt hoe het moet, tenzij je veilig de weg over moet steken natuurlijk, dan moet je wel.

Interessant bij paarden is dat in de basis, wij roofdieren zijn en zij vluchtdieren. Bij het verzorgen van de hoeven, heb je een hoef vast, dus kan hij niet meer wegrennen. Daarom moet je onderling vertrouwen opbouwen, anders zal hij niet snel vrijwillig zijn voeten aan je geven. Afijn, zo ontdekte ik deze opleiding, en ben ik naar Amerika gegaan. De opleiding kostte in 2007 $10.000 zonder vlucht en verblijf. De opleiding duurde toen nog 3 maanden en was in Snohomish in Washington. Nu zit de opleiding elders maar is nog steeds excellent.”

(https://www.missionfarrierschool.com/)

Daarna dus aan de bak als hoefsmid, hoe ging dat?

“Ik had een site en stond toen in de Gele Gids waar ze me konden vinden. Ze waren altijd heel verbaasd als ze zo’n klein meisje uit het Transporter busje zagen stappen. Nu bouw ik met internet en mond tot mond reclame mijn klantenkring verder uit. Ik doe het nu nog maar 1 dag in de week, dan kan mijn lijf het goed volhouden en daar zijn mijn klanten ook bij gebaat. Gemiddeld wordt een paard elke twee maanden bekapt. Met mijn autootje ga naar de klant en ik kan alle benodigde spullen daarin gewoon meenemen. Alleen de nagels vijlen kost ongeveer een halfuurtje. Vierkant beslaan (dat zijn alle vier de hoeven)  ben ik zo’n 2 uur druk mee. Half beslag, dat is alleen de voorbenen, vraagt ongeveer een dik uur.“

Wat maakt paarden zo special ten opzichte van andere dieren?

“Daar moest ik echt over nadenken. Je kunt er mee samensmelten. Maar op zich kan ik dat met een hond of een konijn ook wel. Ik vind echt alle dieren tof. Ik rijd al 40 jaar paard, dan weet je inmiddels wel dat je daar heel blij van wordt.”

Wil je ze ook niet echt in de ogen kijken om een band te voelen? Maar ik neem aan dat je voor je dierportretten gebruik maakt van foto’s.

“Het is het leukste is als je ze inderdaad ook kent. Ik vind een enkele foto eigenlijk minder leuk. Dat is meer een plat plaatje. Ik wil het liefst minstens 20 foto’s. Dan krijg ik een 3D beeld in mijn hoofd van het snuitje, de ogen en de oren. Alles moet kloppen, van een enkel plaatje kun je net zo goed een vergroting laten maken, dat vind ik minder boeiend. Ik vind het juist leuk om de diepte in een schilderij te stoppen. Alle foto’s maken voor mij een beeld in mijn hoofd waarnaar ik werk. Vaak klopt één enkele foto voor het volledige beeld ook niet, als je een schuine hoek hebt, dan krijgt het dier een langere snuit dan die in  werkelijk heeft. Daarom wil ik meer dan 1 foto. De ogen zijn, ook bij dieren, de spiegel van de ziel.”

In feite heb je 2 evenwaardige passies. Zitten die twee elkaar niet af en toe in de weg?

“Bij kunstwerk opdrachten houd ik altijd scherp mijn planning in de gaten, ik noteer alles in ‘mijn bijbel’. Er zijn meestal deadlines waar je je aan te houden hebt. Denk aan feesten en verjaardagen waarop het klaar moet zijn. Soms komt er zomaar iets tussendoor zoals het stroomkastenproject in Apeldoorn waarvoor je ontwerpen kon indienen. Geweldig, ik heb 3 ontwerpen ingestuurd voor het thema ‘Water’. Beide passies zijn belangrijk voor mij, maar de kunst is het belangrijkste. Soms is het wel eenzaam achter mijn ezel en dan mis ik de dieren, de mensen en de geuren en kleuren van het buiten zijn. Daarom is een dag in de week bekappen heerlijk voor de balans. Van de kunst kan ik inmiddels leven, dat lukt aardig.”

Wat is bepalend voor een dierportret. Wat zijn bijvoorbeeld bij een paard de meest karakteristieke elementen?

“”Nu ik er zo over denk, pak ik altijd stukjes en eigenlijk zelden een heel paard. Het gaat altijd om het deel dat me op dat moment het meeste boeit. De blik is voor mij het meest aansprekende element. Niet perse de ogen, het gaat om de uitstraling.”

Heb je nog last gehad van de coronacrisis?

“Ik vond het niet zo erg, ik had zo meer tijd om te schilderen. Geen last van gehad.”

Hoe weten de mensen je te vinden en waar laat je je werk zien?

“Via sociale media probeer ik wel aandacht voor mijn werk te genereren. En ook hoop ik dat deze expositie daaraan kan bijdragen. Het is mijn eerste exposite en nog solo ook, ik vind dat heel spannend, op een leuke manier.”

Werk je altijd in opdracht of maak je ook vrij werk?

“Naast opdrachten doe ik zeker ook vrij werk. De meeste opdrachten krijg ik via mond tot mond reclame, mensen zien mijn werk ergens hangen of online en komen dan naar me toe omdat ze zelf een schilderij van hun dier willen. Ik denk erover om informatie neer te leggen bij dierenartsen en –crematoria. Maar ik heb gelukkig genoeg opdrachten.”

Wat is je ambitie voor komende jaren, wat zijn je uitdagingen?

“Ik zou me ook nog wel kunnen richten op mensen, wat ik ook wel gedaan heb. Op mijn website ligt de focus echt op dieren, daar houd ik het voorlopig op. Mensen tekenen is in mijn ogen makkelijker dan dieren, maar dieren vind ik eerlijk gezegd veel leuker om te doen. Mijn droom is, zelf illustraties bedenken en ontwerpen voor kinderboeken, met een boel gekkigheid erin. Mijn rijke leven met de vele dieren biedt me voldoende inspiratie om uit te putten voor mijn verhalen. En boven alles, altijd beter worden met wat je doet, leren houd nooit op. Ik gebruik veel van mijn tijd om te lezen en te studeren, ik wil mezelf blijven verbeteren. Mijn ambitie is om ooit een echte goede kunstenaar te worden.”