In Beeld: theatermaker Fulco de Deken

De Apeldoornse Fulco de Deken is theatermaker, maar naast dat werkt hij ook als trainingsacteur, theaterdocent en impact-coach. ,,Ik zou mezelf omschrijven als een gepassioneerde theatermaker met een perfectionistische en fanatieke kant. Ik ben een echt gevoelsmens en dat kan ik kwijt in het theater. Mijn grote voorliefde is dan ook, improvisatietheater”, zegt Fulco met een glimlach.

Wat is het leukste aan jouw vak?

Fulco begint te vertellen: ,,Het leukste aan mijn vak vind ik de afwisseling, geen enkele dag is hetzelfde, dus er is geen sleur. Ik heb een tijdje bij de Mediamarkt gewerkt toen het financieel wat minder ging maar daar voelde ik me zo neerslachtig worden. Dat komt omdat er voor mijn gevoel een soort sleur was, daar hou ik niet van, dat voelt als een soort straf. Wel heb ik daar mijn commerciële en communicatieve vaardigheden aangescherpt.” Fulco moet lachen en zegt: ,,Ik heb een keer, voor de verandering, tijdens het Oktoberfest een groene grasmat uitgerold in een gangpad en samen met mijn collega’s lederhosen gedragen in de winkel. Dat was wel een leuke afwisseling. Daarnaast vind ik het mooie aan mijn vak, dat ik mensen op een bepaalde manier verrijk. Dat kan op meerdere manieren zijn, bijvoorbeeld gevoels- of gespreksmatig. Ik zie mensen groeien, gelukkiger worden door theater. En dat vind ik zo mooi.”

Waar komt jouw passie voor improvisatietheater vandaan?

Fulco denkt even na en vertelt dan: ,,Dat begon eigenlijk al toen ik heel jong was. Vroeger maakte ik wel eens wandelingen met mijn vader, door de bossen liepen we dan vaak naar een pretpark en tijdens die wandelingen vertelde hij altijd zelfbedachte fantasieverhalen of Griekse mythen. Die verhalen, daar was ik zo van onder de indruk dat dat me altijd is bijgebleven. Het sprookjesboek van de gebroeders Grimm heb ik vroeger ook echt versleten en daar lees ik mijn kinderen nu ook nog uit voor. Fulco wijst naar een van de vele boeken die hij op de tafel heeft uitgestald. Mijn passie achter het theater maken, is de voorliefde voor het vertellen van verhalen. Voor het publiek staan en hun waardering krijgen geeft zo’n grote kick.

Ik heb meerdere creatieve dingen gedaan. hoor. Onder meer striptekenen en ‘stop-motion’ video’s maken. Maar daarnaast kon ik alle stemmetjes van ‘Ome Henk’ (tv-programma) na doen. Een buurman van mij zei toen dat ik maar eens moest gaan kijken bij improvisatietheater. Dat vond ik zo leuk en zo ben ik eigenlijk begonnen met improvisatietheater. Het leuke aan improvisatietheater is, vind ik, dat je niet standaard een hele lap tekst uit je hoofd hoeft te leren.

Wanneer kwam je op het idee om ondernemer te worden?

,,Dat is eigenlijk wel een grappig verhaal. Ik zat in het eerste jaar van mijn studie theaterdocent, dat deed ik in Leeuwarden en in de weekenden werkte ik wel eens in Apeldoorns Art Café Sam-Sam. Daar werkte ook een andere collega van mij en hij vroeg of ik een keer als trainingsacteur een training wilde doen voor een groep. Eigenlijk kreeg ik het onderdeel trainingsacteur pas in mijn tweede leerjaar, maar ik heb de stoute schoenen aangetrokken en ben het gaan doen. Naast het geven van die trainingen zat ik nog op school, dus reisde ik soms wel eens van school in Leeuwarden naar Almelo om een training te geven om vervolgens in Apeldoorn het weekend te werken.”

Wat is een misvatting die mensen hebben van improvisatietheater?

Fulco weet het meteen en zegt: ,,Dat improvisatieacteurs niks hoeven voor te bereiden, omdat ze toch wel kunnen improviseren. Dat niks voorbereiden is geen improviseren. Improviseren is een plan maken om vervolgens volledig af te wijken van het plan. Zo zei Amerikaans generaal en politicus Dwight Eisenhower ooit: ‘In preparing for the battle I have always found that, plans are useless but planning is indispensable.’ De boodschap hierachter is, dat je niks kan beginnen zonder een globale planning te maken.”

Wat zijn reacties van cursisten na de cursus?

,,De meeste mensen blijven het liefste in hun comfortzone en daar valt theaterspelen niet in. Vaak doen mensen mee met een cursus, omdat ze een expressieve uitlaatklep zoeken. Ik geef meerdere groepen les, maar bij de groep ‘Rechts in het midden’ zitten vooral theoretisch opgeleide mensen die in hun dagelijks leven heel iets anders doen. Zij vinden het fijn om op een donderdagavond even theater te spelen, het is een soort uitlaatklep voor hen. Ik heb ook wel eens iemand in de les gehad, een beetje een stugge jongen, maar ik zag hem tijdens de lessen heel erg veranderen. Op een positieve manier. Hij werd zichtbaar gelukkiger. Wat ik vaak van mensen hoor na een cursus zijn dingen zoals: ‘Eerst durfde ik dit niet.’ of ‘Ik wist niet dat ik dit zo leuk vond.’ Dat is heel leuk om te horen. Eigenlijk kan iedereen improviseren, je kan het niet fout doen.”

Waarom zouden meer mensen een keer moeten acteren?

Acteren kan dus als uitlaatklep dienen voor sommigen, maar waarom zou het niet verkeerd zijn als meerdere mensen een keer een acteerlesje volgen? Volgens Fulco is dat: ,,Omdat je bij het acteren je bewuster wordt van gevoelsreflectie, je leert ermee werken om voor een grote groep te staan. Naarmate je dat vaker doet neemt het de angst weg om voor grote groepen te staan. Daarnaast ontwikkel je meer empathie.”

Wat kunnen mensen leren van improvisatietheater?

,,Mensen kunnen hele veel leren van improvisatietheater”, zegt Fulco. Hij vervolgt: ,,Je leert hoe je snel moet schakelen, omdenken en hoe je met elkaar kunt sparren. Improvisatietheater is goed voor de samenwerking, de creatieve- en associatieve skills. In een omgeving waarbij verandering de nieuwe norm is, is aanpassingsvermogen steeds belangrijker. Echte creativiteit komt ook door middel van ‘het ping-pong effect’. Doordat je je aansluit bij wat de ander zegt en daar iets aan toe te voegen.”

Wat vindt je familie van je werk?

Fulco zegt: ,,Het is wel grappig, ik heb mijn vrouw ontmoet bij het improvisatietheater en ik geef haar nu ook les in een van mijn cursusklassen. Ze doet zelf totaal iets anders, maar ze steunt me heel erg. Ik vertelde al eerder dat mijn vader me vroeger zelf bedachte verhalen vertelde en dat ik dat nu ook wel eens bij mijn kinderen doe. Mijn dochter vindt dat zo leuk en zij vraagt ook vaak om een zelfverzonnen verhaal met heksen en andere sprookjesfiguren er in. Naast het werk als trainingsacteur en impactcoach werk ik ook nog bij theatergroep Sprietsels, zij improviseren sprookjes voor kinderen. Mijn zoontje Borre doet ook wel eens mee als hij erbij is. Je zou dus wel kunnen zeggen dat mijn familie het werk dat ik doe erg leuk vindt.”

Heb je wel eens cursisten gehad die doorbraken?

Fulco knikt en begint met vertellen: ,,Jazeker. Sommige cursisten worden Nederlands Kampioen theatersport of trainingsacteur. Hij laat een poster zien van het Nederlands Kampioenschap theatersport. Deze ligt tussen alle andere posters op de grote tafel. Niet alle cursisten gaan in die mate door met theater- of improvisatiesport, maar dat vind ik ook niet belangrijk. Ik vind het belangrijker dat mensen plezier hebben.”

Wat zou je nog willen meegeven aan mensen over improvisatietheater?

,,Improviseren voorkomt sleur en zorgt voor onverwachte interactie”, zegt Fulco met een lach.

We schreven al eerder over de show waar Fulco vorige week zaterdag (11 januari) aan meewerkte. Afgelopen dinsdag, 14 januari, deed hij een cursuspresentatie improvisatie acteren in Jenaplanschool de Korf. Deze maand zijn er ook verschillende meetrainlessen, proeflessen en auditielessen.