[Filmrecensie] American Sniper

Chris Kyle: I’m willing to meet my creator and answer for every shot that I took

De film vertelt het verhaal aan de hand van het autobiografische boek American Sniper. De film wordt geregisseerd door Clint Eastwood, die eerder al liet zien dat hij de kneepjes van het vak kent (Gran Torino, Unforgiven en Million dollar baby).

Vanaf de start wordt er gewisseld tussen diverse stadia in het leven van de hoofdpersoon. Chris Kyle uit Texas (gespeeld door Bradley Cooper) krijgt een hardvochtige en streng christelijke opvoeding samen met zijn broertje. De vader van Chris geeft zijn twee zonen mee dat er drie soorten mensen zijn: schapen, wolven en schaapshonden. Het is die laatste soort waartoe de vader van Chris wil dat zijn kinderen behoren. Zij beschermen de rest van de kudde tegen de wolven. Hij wil geen schapen en hij zal geen wolven tolereren. Het is deze overtuiging die Chris in de rest van zijn leven tot uiting brengt, eerst als rodeorijder en later na een zware training als elitesoldaat bij de Amerikaanse Navy Seals. Chris zijn motivatie komt voort uit een wat simplistische kijk op de wereld waarin Amerika de superheld is die de wereld beschermt. Hij wil daarin zijn steentje bijdragen om zo Amerika veilig te houden en de wereld te verlossen van de slechteriken.

Tijdens zijn training herontdekt Chris dat hij een uitstekend scherpschutter is, wat te herleiden valt tot de jachtavonturen die hij in zijn jeugd heeft gehad met zijn vader. Deze gave zal van cruciaal belang worden in zijn militaire carrière. Net na het afronden van de training tot Navy Seal, ontmoet hij Taya (Sienna Miller) die in eerste instantie niets van hem moet weten. De aanhouder wint en uiteindelijk worden de twee een stel. Wanneer de Twin-towers vallen wordt het duidelijk dat Chris en zijn team naar Irak moeten om daar in het heetst van de strijd te vechten. Chris zal in zijn leven 4 keer uitgezonden worden naar Irak, iets wat op steeds meer weerstand stuit bij zijn vrouw Taya.

Terwijl zijn ster rijzende is in het leger en hij meer en meer respect krijgt van zijn medesoldaten gaat het privé precies andersom. Chris krijgt moeite om thuis te aarden. Wanneer tijdens een van de latere uitzendingen naar Irak de vraag gesteld wordt of hij nog wel gelooft in het doel van de oorlog blijft zijn antwoord hetzelfde, een volmondig ja. Het doden van zoveel mensen, waaronder ook vrouwen en kinderen wordt door hem niet als verkeerd gezien, zolang het maar de veiligheid van zijn team bewerkstelligd. Gedurende de film krijgt Chris een tegenstander van formaat, een scherpschutter die menig Amerikaan gedood heeft. Een ware slager van Amerikanen maar ook onder de eigen bevolking die de Amerikanen proberen te helpen. Deze tegenhanger wordt geportretteerd op eenzelfde wijze als Chris. Een patriot die wil vechten voor zijn land, die daarbij geen enkele daad schuwt. Deze Syriër is de verpersoonlijking van de tegenstanders van de American Sniper, die al zijn tegenstanders steevast barbaren noemt.

Om hem heen wordt het geloof in de oorlog minder, mensen in zijn team zetten impliciet vraagtekens bij de oorlog en waar de oorlog heengaat. Eventuele twijfels bij de hoofdpersoon komen niet aan bod zijn geloof in de missie blijft aanwezig. Wanneer een psycholoog in Amerika hem vraagt of hij al zijn daden kan verantwoorden blijft Chris stellig in zijn overtuiging. Hij beschermt Amerika en de mensen die hij doodde zouden anders zijn teamleden hebben gedood.

Conclusie
Dat films over beroemde scherpschutters goed kunnen werken in de bioscoop bewees eerder Enemy at the Gates al en ook American Sniper bewijst dit tot op zekere hoogte. Niet in het minst door de acteerprestaties van Sienna Miller. De schakeling tussen intense gevechtsituaties en de periodes van verlof waarin Chris naarmate de tijd voortgaat meer en meer last krijgt van een posttraumatische stressstoornis worden mooi opgebouwd. Het is een verhaal in een verhaal waarin de held op het slagveld zich thuis geen houding weet te geven en zich afzondert van zijn vrouw en zijn gezin. Al met al blijft American Sniper boeien vanaf het begin tot het einde. Dit einde zal afhangend van de kijker als storend of mooi worden beschouwd.

Pluspunten:

• Regie door Clint Eastwood
• Weergave van effecten die oorlog op de omgeving van een soldaat hebben
• Spanning op het slagveld
• Einde van de film

Minpunten:

• Eenzijdige invalshoek (Amerika is de brenger van rechtvaardigheid, de Irakezen zijn barbaren)
• Godcomplex van Chris Kyle
• Diepgang ontbreekt van tijd tot tijd

Eindcijfer: 7.2