In beeld: Pieter Lammens over zijn leven als basisschool meester en rapper Young Teach

Young Teach mag zichzelf, op basis van de hoeveelheid maandelijkse luisteraars, de grootste rapper van Apeldoorn noemen. Maar naast rapper geeft hij ook muziek workshops op basisscholen, werkt hij in een sportschool én staat hij één dag in de week voor de klas. In een interview vertelt hij over rappen, zijn muziek en uitdagingen, lesgeven en meer.

Hoe ben je in Apeldoorn terecht gekomen?

“Ik woonde tot mijn 24e in Vorchten. Daarna heb ik in een studentenhuis in Zwolle gewoond tot ik in Vaassen bij een vriend ging wonen. Dat was een leuke periode. Daarna ben ik weer even bij mijn ouders in Vorchten gaan wonen en afgelopen oktober heb ik hier een appartement gekocht. Ik twijfelde tussen Deventer, Zwolle en Apeldoorn, want ik wilde sowieso iets in de stad. Ik wil dat ik op het laatste moment nog kan bedenken wat ik wil eten bijvoorbeeld. Niet dat ik mijn boodschappen heel erg moet plannen. Voor muziek ben ik veel onderweg. Afgelopen vijf maanden heb ik 15.000 kilometer gereden. Ik werk ook nog in de sportschool in Heerde en ik voetbal in Veessen. Apeldoorn ligt gunstig voor mijn werk en het appartement ligt dan ook nog eens handig bij de snelweg.”

Je bent rapper en meester. Voelt de ene rol meer zoals jezelf dan de andere?

“Absoluut, ik merk dat ik meer rapper ben. Dat staat dichterbij mij. Voor de klas heb je een bepaalde rol terwijl ik als rapper redelijk vrijuit kan gaan. Als meester heb je een voorbeeldrol en ben je heel erg bezig met maatschappelijke normen. Je moet dan ook wel echt opvoeden. Als rapper heb je meer vrijheid. Ik kan mij uiten door mijn teksten. Ik vind op een podium staan het leukste wat er is, vooral als ik mensen laat meezingen. Mijn teksten variëren van teksten met een verhaal tot nummers over een gekke avond in de club.”

Wat vind je leuk aan lesgeven?

“Ik vind het leuk om dingen aan iemand uit te leggen. Dat je iemand iets aanreikt waardoor hij of zij net weer iets meer kan. Ik ben zelf geen sterke rekenaar en daar stel ik mij ook heel kwetsbaar in op. Als ik tijdens een rekenles iets niet gelijk zeker weet, dan zeg ik ook, laten we het samen doen. Je hoeft niet in alles goed te zijn. Daar probeer ik heel realistisch over te zijn.”

Je fans komen ook uit je workshops. Houd je daar rekening mee tijdens het schrijven van je teksten?

“Ik moet daar zeker wel over nadenken. Eén dag per week sta ik als meester voor een klas, daar houd ik rekening mee. Tegelijkertijd zie ik rappen als een uitlaatklep en ben ik ook maar een mens. Buiten lestijden ben ik geen meester en hoef ik mezelf niet altijd maar in te houden. Het is een lastige situatie want ik noem mezelf wel ‘Young Teach’ dus daar komt het lesgeven ook weer naar voren. Het zijn van rapper en meester staat niet haaks op elkaar, maar zijn wel twee verschillende kanten van mij.”

“Ik werk als invaller voor stichting Proo. Ik heb een tijd gewerkt in Epe en werk sinds kort in Harderwijk. Wie weet krijg ik ook nog wel een tijdelijke aanstelling in Apeldoorn. Ik doe dit maar één dag in de week omdat ik me echt wil focussen op muziek. Als ik meer ga werken dan schiet muziek er misschien bij in.”

Wat betekent het dat je de grootste rapper van Apeldoorn bent?

“Dat ben ik op basis van cijfers. Het is geen officiële titel. Toen ik mijn management vertelde dat ik naar Apeldoorn ging verhuizen kwamen zij erachter dat ik van alle rappers in Apeldoorn de best beluisterde ben. Dat is op basis van internet relevantie, de maandelijkse luisteraars, op Spotify. Niemand doet mijn cijfers. Tenzij ik iemand over het hoofd heb gezien. Dus ik ben dat meer ‘per ongeluk’ geworden door hier naartoe te verhuizen. Dat mag wat mij betreft alleen maar meer worden. Ik werd door de Gigant direct in hun armen gesloten. We zijn nu in overleg over wat voor een vorm we iets voor elkaar kunnen betekenen. Er gaat sowieso 9 september een optreden aankomen. Dat wordt leuk. Daarmee wil ik ook zeggen ‘Apeldoorn, ik ben er. Laten we vriendjes worden’.”

Hoe ben je begonnen met rappen?

“Toen ik een jaar of 11-12 was ben ik begonnen met zo’n MSN microfoon. Ik had nog zo’n losse webcam met een apart microfoontje. Toen ik erachter kwam hoe ik mezelf moest opnemen, ging ik zelf liedjes maken. Ik schreef de teksten zelf en haalde de beats van het internet. Op mijn 13e kwam ik een wedstrijd op YouTube tegen. Ik stuurde mijn demo in en won de wedstrijd. Als prijs mocht ik een liedje opnemen met Keizer. Ik voelde wel echt het mannetje. Ondertussen had ik ook al wat nummers online gezet die ik zelf had gemaakt, maar die klonken echt nergens naar. Ik werd hier op de middelbare school wel belachelijk om gemaakt. Als je daar niet voetbalde of een Nike petje droeg viel je er al gauw buiten. Toen ben ik van mijn 15e tot mijn 20e helemaal gestopt, ik schaamde mij ervoor. In de tussentijd schreef ik nog wel, stiekem.”

Wanneer pakte je het toen weer op?

“Toen ik 20 was bracht een vriend van mij, die ik kende van de middelbare school, een liedje uit. Dat klonk erg goed dus ik vroeg hem waar hij het opgenomen had. Hij bracht me in contact met de studio en ik maakte een afspraak om langs te komen. Ik koos een nummer en ging met mijn beste vriend naar die studio in Den Haag, om daar zelf ook een nummer op te nemen. Het nummer dat ik ging opnemen had ik al een tijde liggen, ik heb een vriendengroep in Leeuwarden waar rappen heel normaal is. Daar had ik de liedjes die ik schreef al meerdere malen laten horen. Dit specifieke nummer zongen ze allemaal gelijk mee. Daarom koos ik voor die voor de opname.”

Wat doe je vervolgens met zo’n opname?

“Op een vrijdag heb ik het opgenomen en de zaterdag erna ging ik stappen in Heerde. Daar liet ik het, gewoon via de speaker van mijn telefoon, aan allerlei mensen die ik tegenkwam horen. Op zondag werd ik wakker met allemaal appjes van mensen met de vraag of ik het nummer wilde sturen. De dinsdag erop heb ik op mijn opleiding, de PABO, gezegd dat ik een tussenjaar neem. Dus tussen mijn 2e en 3e jaar ben ik tijdelijk gestopt en ben ik vol voor de muziek gegaan.”

Was dat direct succesvol?

“In het eerste jaar heb ik twintig liedjes uitgebracht. Ik werkte full time in een fabriek om de studiosessies, beats en videoclips te betalen. Toen kwam de wedstrijd ‘D-Town Rap Riots’ voorbij. Hiermee kon je de titel van beste rapper van Deventer en omstreken winnen. Na een winst in de voorronde won ik de finale met Pjotr en Snelle in de jury. De dag van de winst markeerde precies een jaar na die eerste opname in Den Haag. Dit alles was heel vet, maar het deed mij beseffen dat ik het niet vol ging houden met fabriekswerk ernaast. Dat vond ik ook echt zonde van mijn opleiding, maar tegelijkertijd had ik een ton streams en verschillende samenwerkingen lopen. Ik stond nu op het punt dat er met muziek een hoop leuke dingen gebeurde, maar ik ook m’n diploma wilde halen. Toen heb ik een middenweg gevonden. Ik ging weer naar school, maar voor een half jaar. Toen heb ik me weer uitgeschreven om weer een jaar met muziek bezig te gaan. Daarna heb ik de laatste anderhalf jaar van mijn opleiding gedaan. Zo heb ik mijn PABO in vier jaar gehaald, maar wel verdeeld over zes jaar.”

Wat deed je in je tweede tussenjaar?

“Na een halfjaar school stond er weer veel op de planning. Het was inmiddels 2020, januari, februari en maart waren top. Ik had veel optredens en er stonden vette dingen gepland. Ik mocht met twee anderen het voorprogramma van Snelle gaan doen in de Leeren Lampe in Raalte en ik zou mogen gaan optreden op het Bevrijdingsfestival in Zwolle. Ik werkte er mega hard naartoe en toen kwam de lockdown. Maar goed, daar is iedereen door beïnvloed, daar doe je niets aan. Ik laat dat ook makkelijk los. Daar denk ik eigenlijk nooit meer aan.”

Welke invloed had corona op jouw carrière?

“Ik weet nog goed het moment van de eerste lockdown. Ik was met twee anderen onze live act aan het voorbereiden voor het voorprogramma van Snelle. En tijdens die voorbereiding werd er bekendgemaakt dat evenementen met meer dan honderd bezoekers niet door mochten gaan. Zuur. Tegelijkertijd heb ik in dat jaar mijn meeste streams ooit gehaald. Ik dacht ‘iedereen zit nu gekluisterd aan hun telefoontjes. Hoe vind ik mijn weg op die telefoontjes?’. Ik bedacht het promotieplan voor het nummer Kongolo uit. Terence Kongolo is een voetballer die ooit voor Feyenoord speelde. Op Instagram deelde ik dat ik een nummer over een sporter had gemaakt en dat mijn volgers moesten raden over welke sport het ging. Later vertelde ik dan dat het om voetbal ging en vroeg ik om welke speler het dan zou gaan. Mijn volgers bleven antwoorden insturen die ik weer deelde. Het werd een hele hype. Zelfs in persoon werd ik erover aangesproken. Het leefde helemaal. Op de releasedag had ik een klein promo filmpje gemaakt. Uiteindelijk maakte ik bekend dat het om Kongolo ging en ik vroeg mijn volgers hem zoveel mogelijk te taggen zodat hij het nummer ging horen. Binnen 24 uur was er wel honderd keer gereageerd. Iets voor twaalf de volgende dag kreeg ik een melding dat Kongolo de video had gedeeld en mij volgt op Instagram. Sindsdien DM’en we wel eens.”

Hoe gaat het schrijven van de teksten je af?

“Het gaat me snel en makkelijk af. Ik ben net terug van schrijverskamp waar ik elf liedjes in vier dagen heb geschreven. Hier zitten ook veel samenwerkingen tussen. Voor mij is schrijven het makkelijkste wat er is. Het vloeit eruit. Ik hoor een beat en dan heb ik allerlei melodielijnen in mijn hoofd. Vervolgens ga ik gewoon een beetje freestylen en zodra ik de eerste goede zin heb schrijf ik die op. Ik heb daar ook echt mijn trucjes voor zodat ik later ook nog weet hoe ik die zin wilde uitspreken.”

Verzin je van te voren waar je over gaat rappen?

“Nee. Ik hoor een beat en dan rap ik over dat wat er in mij opkomt. De beat inspireert mij. Die kan mij gewoon in een onderwerp zetten. Ik kan me niet herinneren dat ik ooit van te voren een onderwerp had. Geluidjes en ad lips en dat soort dingen voeg ik later toe als ik het nummer terug hoor. Mijn proces geeft me veel vrijheid.”

Je geeft rap workshops op basisscholen. Zijn kinderen goed in rappen?

“Tijdens deze workshops leer ik ze de vrijheid van tekstschrijven. Het lesdoel dat ik eraan kopper is het leren van vrij zijn. Er zijn geen regels bij het schrijven van teksten. Je mag alles zeggen. Ze leren flow en ritme, maar ook hoe ze plezier kunnen hebben bij het schrijven van teksten. Ik wil dat ze weten dat alles kan en mag. Tijdens de pandemie heb ik alle apparatuur gekocht die nodig is om zelf nummers op te nemen. Mijn vrienden kwamen toen altijd bij mij en zo hebben we echt heel veel nummers gemaakt samen. Mijn vrienden kunnen niet rappen, maar we hebben samen echt toffe dingen gemaakt. We rapten over voetballen en uitgaan, dingen die we samen doen. Dat album mag nooit het daglicht zien, maar het is wel heel leuk om te hebben. Het plezier wat wij daarmee hadden wil ik ook overbrengen op de kids.”

Kom je veel talentvolle kinderen tegen tijdens de workshops?

“Af en toe. Laatst in Vroomshoop nog. Eén van die kids ging rappen in een zwaar accent. Hij gebruikte zijn stem heel goed. Het klonk vet en ook wel veelbelovend. Sommige kids hebben het rappen niet in zich of gelijk onder de knie, maar zijn wel echte performers of zijn juist heel goed in schrijven. Ik heb wel eens gehad, op een Internationale school, dat een Franse jongen op de tafel sprong en daarop ging moonwalken. Voor zo iemand is het leuk dat ik geweest ben. Hij raakte helemaal geïnspireerd.”

Heb je tips voor mensen die willen beginnen met rappen?

“Sowieso een beetje schijt hebben. Het heeft twee kanten eigenlijk. Aan de ene kant moet je je niet druk maken over wat anderen van je vinden, maar tegelijkertijd is de mening van de mensen om je heen waar je om geeft wel weer belangrijk. Door jouw teksten en muziek te laten horen en daar feedback op te ontvangen word je beter. Als ik naar mezelf kijk had ik achteraf dingen beter niet kunnen doen. Ik ben lange tijd beïnvloed door angsten uit het verleden. Wat ook goed is om te onthouden is dat er niemand zo druk is met jou als jijzelf. Niemand let zoveel op jou als je zelf denkt. Laat het allemaal lekker los en ga er gewoon voor. Maar dus wel met die kanttekening dat dat je de mening van mensen die je vertrouwt meeneemt in je proces. Ik heb een paar vrienden die alles horen. Zij vinden bepaalde dingen zelf niet leuk maar kunnen het wel objectief zien. Of het gaat scoren. Mijn beste vrienden willen dat ik rap, maar mijn cijfers zijn het beste als ik zing.”

“Gaandeweg leer je. Mijn engineer, bij wie ik eerder altijd opnam, heeft mij leren opnemen. Hij coachte mij in het begin bij het opnemen en bewerken van liedjes. Nu mixt hij de liedjes alleen nog maar. Verder moet je het vooral gewoon gaan doen. Ik ben er van jongs af aan mee bezig.”

Op welk nummer ben je het meest trots?

“Het nummer ‘Saldo’. Die moet nog uitkomen. We hebben er laatst de videoclip voor opgenomen. Dat nummer vind ik wel echt heel vet geworden. Eind maart zal die te beluisteren zijn! Van mijn nummers die ik al wel heb uitgebracht, ben ik heel trots op ‘4 LIFE’. Daar in noem ik veel van mijn vrienden. Het is een muzikaal en vrolijk nummer en past goed in wat ik wil maken. Dat vind ik wel echt een plaat.”

Op Spotify staat dat je met name rapt voor mensen buiten de Randstad. Wat betekent dit?

“Ik kom zelf niet uit de randstad. Wat ik vaak zie is dat je de stedelingen en de provincialen hebt. Ik heb het idee dat ik daar tussen in zit. In die groep provincialen zit zoveel verschil, dat zien ze in de Randstad niet. Door hun word ik als boer gezien, maar door de boeren word ik als stedeling gezien. Ik ben iemand die houdt van de urban cultuur, maar ook de keten niet vreemd is. Waar ik vandaan kom zitten we vooral in voetbalkantines en kroegen in plaats van clubs. Toch vinden de boeren dat ik niet bij hen hoor. Zo is het ook met stedelingen. Met mij komt een grote groep mensen. Dat komt terug in mijn teksten.”

Wat hoop je voor de komende vijf jaar?

“Ik weet nog niet wat mijn leven gaat brengen. Ik zit nu in de fase waarin gaat blijken of het gaat lukken. Op dit moment verdien ik mijn geld door te doen wat ik het allerleukste vind, liedjes maken, optreden en muziek workshops geven. Met de workshops kan ik mijn twee passies combineren, lesgeven en muziek maken. De komende jaren heb ik voor mezelf uitgetrokken om te ontdekken of en hoe ik het ga maken. Ik vind het heel leuk om basisschool meester te zijn, maar ik zou het misschien ook wel leuk vinden om later les te geven op de PABO. Ooit. Het liefst wil ik gewoon muzikant zijn, podia bestormen en liedjes schrijven. Ik werk een paar uur per week in de sportschool en één dag als meester. De rest van de tijd ben ik bezig met de workshops en met muziek maken. Het belangrijkst vind ik dat ik mezelf blijf en dat ik een leuke tijd heb.”

“Dit jaar komt mijn grootste productie uit, ‘Saldo’. Dat nummer wordt gemaakt met subsidies en een budget waardoor ik het ook heel groot kan promoten. Ik ben benieuwd wat daar uit komt. In september ga ik in de Gigant iets neerzetten. Vanuit daar wil ik doorpakken, meer optreden en nog meer mensen aansteken met mijn enthousiasme. Daar kijk ik naar uit. Voor mij zijn de komende vijf jaar belangrijk om te zien of ik van muziek mijn werk kan maken. Dat is het nu in principe al, maar in hoeverre trekt dat door? Hoe gaat dat zich ontwikkelen? Ik kan er nu al van leven. Naast muziek heb ik ook één dag basisschool in mijn week gebouwd voor zekerheid, maar muziek is gewoon letterlijk mijn werk al. Als meester blijven werken vind ik ook belangrijk zodat ik altijd kan blijven lesgeven. Als ik er heel lang uit ben geweest kost dat veel meer moeite. Verder wil ik betrokken zijn in Apeldoorn, aanwezig zijn. Ik wil optredens geven en op meer scholen workshops geven. De komende tijd wil ik Apeldoorn eigen maken.”