Kijk op de Wijk: Quarles van Uffordlaan

Vreemd… in de “lijst van straten in Apeldoorn” is de letter Q grijs. Dat geeft aan: er bestaat geen straat waarvan de naam met een Q begint. Beetje dom van de lijstmakers: Quarles van Ufford staat onder B: Burgemeester Quarles van Uffordlaan. Daar staat hij in een rijtje samen met 3 andere burgemeesters. Zelf zou ik het anders doen, maar ja – Wikipedianen zijn niet altijd even rechtlijnig en ook soms nogal lastig als je hun ideeën niet volgt. Dus ik heb het maar zo gelaten. 

De naam

Nog even over de naam “Burgemeester Quarles van Uffordlaan”. Op de straatnaambordjes staat “Burg. Jhr. Quarles van Uffordlaan”. Helaas niet helemaal compleet… er zou eigenlijk moeten staan: “Burg. Jhr. Mr. Quarles van Ufford” want de naam voluit is Jonkheer Meester Quarles van Ufford. Ik heb wel vaker opmerkingen over de werkwijze van de straatnamencommissie (mooi scrabblewoord he?). Maar bij de straatnamen met burgemeesters maken ze er wel vaak een potje van. Mr. van Rhemenslaan voor de burgemeester die  Mr. van Rhemen van Rhemenshuizen heet? Baron Sloet tot Olthuis die de Baron Sloetkade op zijn naam kreeg. De van Heeckerenlaan werd vernoemd naar Baron van Heeckeren tot de Heest. 

Gevangen in gijzelaarskamp

Maar nu over Quarles van Ufford. Hij werkte 10 jaar als griffier van de Staten van Utrecht. Daarna promoveerde hij in 1934 tot burgemeester van Apeldoorn. Deze functie hield hij tot 1941. Hij verliet de dienst niet vrijwillig. De Duitsers zetten hem af omdat ze zeker wilden zijn dat er een burgemeester aan het bewind kwam die hun bevelen heel precies zou uitvoeren. Hij zat een tijd gevangen in een gijzelaarskamp in St. Michielsgestel. Niet zo maar een gijzelaarskamp: mensen uit de Nederlandse elite werden daar vastgezet. “Als jullie netjes meewerken zal je niets overkomen” deelde de bezetter mee.

De burgemeester is terug

In september 1944 werden de meeste gevangenen, waaronder Quarles van Ufford, vrijgelaten. Daarna dook hij onder. De laatste twee weken vóór de bevrijding zat hij ondergedoken in een huis op de hoek van de Amersfoortseweg en de 2^e Beukenlaan. Toen Apeldoorn op de 17^e april 1945 bevrijd was keerde hij snel terug in het Apeldoornse centrum. Hij reed in zijn auto door de Hoofdstraat. Maar inwoners hadden het door: “de burgemeester is terug”!

Promotie

Ze haalden hem uit zijn auto en namen hem op hun schouders. Toen hij bij het stadhuis aankwam gingen zowel de burgemeester als zijn echtgenote weer op de schouders. Zo blij waren ze dat hun burgemeester terug was. Hij werd weer burgemeester van Apeldoorn. Niet heel lang, want zoals meer Apeldoornse burgemeesters promoveerde hij tot Commissaris van de Koningin: al op 1 maart 1946 aanvaardde hij deze functie. Die voerde hij maar liefst 11 jaar uit: tot 20 december 1956. Een maatschappelijk betrokken jurist bereikte het eind van zijn politieke carrière.