Religie en geweld

Regelmatig kun je horen of lezen dat religie de oorzaak is van geweld in deze wereld. De terreur in West of Noord-Afrika en in het Midden-Oosten wordt dan als bewijs aangevoerd. Laten we ook de afschuwelijke moordpartijen in Beiroet en Parijs niet vergeten. Voor de volledigheid en de neutraliteit wordt dan ook de Bijbel nog even genoemd, speciaal het oude Testament en de geseculariseerde bevolking van Nederland kan weer rustig gaan slapen: wij hebben niets met religie en met ons zit het daarom wel goed.

Geschiedenis
Dat er veel geweld gemotiveerd wordt met religie, is helaas waar. Je kunt echter niet volhouden dat het er zonder religie vreedzamer aan toe gaat. Hitler heeft wel vaak de Voorzienigheid genoemd, maar hij heeft zich voor zijn moordlust nooit op religie beroepen. Stalin (Rusland) en Mao Zedong (China) waren atheïst. Hun dodenaantal was veel hoger dan dat in de verschillende godsdienstige conflicten. De oorlogen die in Europa zijn gevoerd vanaf ongeveer 1700 hadden niets meer met religie te maken, al waren volken en hun regeerders er vaak wel van overtuigd God aan hun kant te hebben.

Realisme
Misschien moeten we toch de oorzaak van haat en geweld niet in iets zoeken dat van buiten komt, maar in onszelf. Misschien wordt het tijd om te erkennen dat wij mensen gevaarlijk gemakkelijk toegeven aan het kwaad. Er zijn avonden geweest rond het thema vluchtelingen, waarvoor je je zou schamen erbij te zijn geweest. Dat mensen zich zorgen maken over de effecten van honderden vluchtelingen in hun omgeving, is begrijpelijk. Die zorgen mogen er zijn en bestuurders moeten ze altijd serieus nemen. Als echter uit angst voor wat vluchtelingen zouden kunnen doen, mensen die proberen nuance aan te brengen persoonlijk of in hun kinderen worden bedreigd, dan hebben nette mensen blijkbaar soms een erg kort lontje. Ik heb nergens vernomen dat mensen zulke bedreigingen uitten op grond van religie, evenmin op basis van niet-religieus zijn trouwens. Misschien is het grootste probleem van het loslaten van God in onze moderne samenleving wel, dat we meteen ook maar zijn gaan vergeten dat wij mensen, een gevaar voor onszelf en onze omgeving vormen. In de kerk kunnen we die boodschap nog steeds horen, maar erbuiten maar zelden. De boodschap is ook zeker niet aangenaam, maar helaas maar al te waar. De boodschap dat wij mensen uiteindelijk goed en deugdzaam zijn, is helaas te mooi om waar te kunnen zijn.

Roelof Veen, gemeenteraadslid ChristenUnie