Torenhoge zorgpremie en peperdure pillen nadelig voor patiënt

Half december was de laatste Tegenlicht Meetup 055 waarin mensen kunnen meepraten over verschillende thema’s. Deze keer ging het over peperdure pillen. Hieronder een korte weergave van een interessante bijeenkomst.
Over de farmaceutische industrie doen vele verhalen de ronde, over het gebrek aan onafhankelijkheid bijvoorbeeld. Over hoe ze hun prijzen bepalen waarbij de productiekosten geheim zijn en de pogingen van academische ziekenhuizen en apothekers om medicijnen goedkoper te maken tegengehouden worden. In de uitzending worden vijf professionals gevolgd die dit niet meer accepteren. Zij zetten zich in voor medicijnen die beschikbaar en betaalbaar zijn voor iedereen.

Idealisme

De eerste spreker is Roeland Hanemaaijer wetenschapper bij TNO en tevens directeur van QuickZyme Biosciences: ,,Ik begon met de ontwikkeling van medicijnen vanuit een idealistisch oogpunt: geen proefdieren en goedkoop op de markt brengen. Dit duurde 3 maanden. Zonder gebruik te maken van proefdieren lukt het eenvoudig niet en de prijs dat heb je niet zelf in de hand. Het ontwikkelen van een middel tegen een ziekte waar nog niets voor is, vraagt heel veel onderzoek in een tijdsbestek van 12 jaar. En veel medicijnen halen de eindstreep niet omdat ze onvoldoende resultaat hebben laten zien. Waarbij het makkelijker is iets te vinden voor acute ziekten dan voor chronische ziekten. Medicijnontwikkeling faalt nog te vaak. Mensen zijn complexe wezens en iedereen reageert ook verschillend.”

Van patenten naar open source

Over de uitzending Peperdure pillen zegt Roeland: ,,Het zijn de patenten die medicijnen duur maken en er is een monopoly. Die zijn soms nodig om de medicijnen af te laten nemen. Maar het zegt ook wat over de hoge kosten en energie die in de productie gaan zitten. Ik vraag me wel af, of patenten nog van deze tijd zijn of dat we meer moeten werken vanuit een zogenaamde ‘open source’. De overheid zou een rol kunnen spelen door te bepalen welke medicijnen onder de zorgverzekering vallen. Daarmee zijn ze voor iedereen beschikbaar.”

Marketingbudgetten

De tweede spreker is Klaas Riepma, apotheker bij CureSupport in Deventer. Hij zet het beeld van wat de farmacie van zichzelf heeft in een ander licht: ,,Niet iedereen gelooft dat medicijn ontwikkeling zo duur is. Het wordt onnodig duur gemaakt. En wat daarbij schuurt, is dat ze niet inzichtelijk maken waar de kosten precies in zitten. Toon dat gewoon. Nieuwe visies op geneesmiddelenontwikkeling worden door het patentmodel en huidige verdienmodel tegengehouden. Daarmee is de rek er uit, maar het model is daar niet op afgestemd. Tijd voor een ander model dus. Veel kennis wordt gekocht bij Universiteiten en startups. En apothekers doen weinig meer aan eigen bereidingen. En wat dacht je van de marketingbudgetten. Vooral voor nieuwe medicijnen, voor bestaande middelen zijn die budgetten er niet en voor het natuurlijke middel ook niet.”

Niet dubbel belasten

Tijdens de discussie wordt duidelijk dat de prijsopbouw in de farmacie heel ingewikkeld is. Toch zijn de kosten laag. Vooral de medicijnen voor de bijzondere ziektebeelden zijn erg duur. Zorgverzekeraars hebben een belangrijke stem in de keuze van medicijnen die worden verkocht. Als zij met de fabrikant afspraken kunnen maken, is daar winst te behalen. Het zou goed zijn dat mensen niet dubbel worden belast bij de ontwikkeling van medicijnen. Door de subsidies die de overheid verstrekt bij de ontwikkeling en later nogmaals via de zorgverzekering. Uitgangspunt moet zijn dat medicijnen voor iedereen beschikbaar zijn. Tijd voor een ander model. Of dat op korte termijn haalbaar is, bestaan twijfels.