Verborgen Ondernemers: Harry’s Hoefsmederij

Onder de naam Harry’s Hoefsmederij beoefent Harry van der Willigen zijn ambacht als hoefsmid. Hij werkt met een mobiele hoefsmederij vanuit zijn woonadres aan de Kalverstraat. Harry beoefent dit vak al meer dan 20 jaar. Na 3 jaar uit de running te zijn geweest vanwege een bedrijfsongeval, bouwt hij zijn praktijk weer gestaag op. Je kunt hem altijd bereiken op zijn mobiele nummer: 06-50660935.

Wat bracht je op het idee om van beroep hoefsmid te worden?

“Ik heb eigenlijk mijn hele leven al in de paarden gezeten, ik reed al paard toen ik 8 was. Op mijn 13^e/14^e ben ik verhuisd naar Hoenderloo. Daar ging ik werken op een manege met ruim 40 paarden; pensionpaarden van particulieren en manegepaarden door elkaar. Vroeger had je nog geen mobiel en kon je de hoefsmid eigenlijk alleen onder etenstijd bereiken. Bij ons kwam hij 1, bij hoge uitzondering 2, keer in de week langs. Als je een los ijzer had, dan had je een probleem of een uitdaging. Zo heb ik relatief snel geleerd hoe je een los ijzer weer onder een paard kan zetten. Zo is mijn interesse voor het beroep hoefsmid eigenlijk geboren.”

Welke opleiding moet je daarvoor volgen en waar kun je dat doen?

“Vroeger was dat alleen in Utrecht, bij de faculteit Diergeneeskunde van de universiteit. Je moest voorgedragen worden door een erkende hoefsmid die de opleiding gedaan had, een klein elite groepje in Nederland. Daarna zijn er 2 opleidingsplaatsen bijgekomen: het hippisch centrum in Deurne en een opleidingsplek in Zwolle. Per lichting kunnen er zo’n 20 leerlingen worden toegelaten. De opleiding duurt 2 jaar en bestond uit praktijk, stage lopen bij een gerenommeerde hoefsmid en nog 2 tot 3 dagen intern op school. Op zich is het een vrij exclusieve opleiding. Sinds een jaar of 8 is er daarnaast een standaard opleiding die gegeven wordt aan de verschillende ROC’s.”

Hoe staat het met de paarden in Nederland?

“Recreatief gezien zijn er nog heel veel paarden. Daarnaast uiteraard de wedstrijdpaarden; springpaarden, dressuurpaarden en vroeger ook veel renpaarden. De rensport is veel minder geworden omdat we geen renbanen meer hebben. In Duitsland is de rensport nog steeds omvangrijk. Vroeger was Nederland een echt paardenland en de Nederlandse smeden behoorden tot de beste smeden van de wereld. We werden niet voor niks overal gevraagd, tot in Amerika kon je Nederlandse smeden vinden. In Dubai huurden de sjeiks ook Nederlandse smeden in. Langzamerhand loopt dat terug omdat de opleidingskwaliteit wel achteruit gaat en de echte praktijkervaring niet wordt opgebouwd.”

Is het vak nog in ontwikkeling?

“In het vak zelf verandert er niet zoveel. Paarden bestaan al zo lang als er mensen zijn. De kwaliteit en vorm van de ijzers is in de loop van de tijd wel veranderd en verbeterd. Er wordt wel veel onderzoek gedaan op universiteiten op het gebied van de bewegingsleer. Voor een draver is de kortste weg van A naar B een rechte lijn, het gebruikte ijzer speelt daarin een grote rol en wordt daarom uitgebreid getest en gemeten.”

Dragen paarden altijd hoefijzers?

“Nee, absoluut niet. IJzers zijn “een noodzakelijk kwaad”. Je hebt ze nodig voor eventuele medische redenen, een kapotte of gevoelige hoef of een gebroken hoefbeen. Je zet een ijzer bij slijtage van de hoef, bijvoorbeeld als ze op steen of asfalt lopen voor een koets. Een 3^e reden om een paard op ijzer te zetten is voor de sport. Bij de springsport op gras met scherpe bochten en snelle wendingen kan het glad zijn. Net zoals bij voetballers kun je noppen op de ijzers zetten om het risico op uitglijden te verkleinen.”

Hoe vaak moet een paard worden behandeld?

“Tegenwoordig houden we aan dat 1 keer in de 3 maanden de nagels geknipt moeten worden als ze op blote voeten staan. Maar dat kan variëren per paard, soms misschien iets vaker of in een ander geval iets minder vaak. Als ze op ijzer staan dan slijt het ijzer en niet de voet en moeten ze iedere 8 weken behandeld worden. Soms groeit de voet een klein beetje over het ijzer en moet je daar ook rekening mee houden, anders heb je het risico van blessures. Per keer ben je zo’n half uur tot 3 kwartier bezig met bekappen. Moet het paard ook nog op ijzers worden gezet dan komt daar nog eens 2 uur bij voor alle 4 de voeten”

Kun je met dit vak je boterham verdienen?

“Ja, normaal gesproken is dat geen probleem, je bouwt je eigen klantenkring op. Paardenmensen zijn behoorlijk fanatiek, een groot deel daarvan is vrouw. Ze gooien bij wijze van spreken eerder de man buiten de deur dan ze afstand doen van hun paard. Om een goed belegde boterham te hebben, heb je op jaarbasis zo’n 200 tot 300 paarden nodig.”

Je werkt met een mobiele smederij, hoe ziet dat er ongeveer uit?

“Ik heb dan alles bij me van een gasoven tot bankschroef en alle gereedschap knippers, vijlen, hamers. Alle materialen die ik nodig heb om te beslaan. Een voorraad hoeven in alle maten. Als je goed materiaal aanschaft kun je er heel lang mee doen.”

Doe je nog andere zaken naast de smederij?

“Doordat ik regelmatig bij klanten aan huis kom, vroegen ze ook vaak of ik nog andere klussen voor ze kon doen, zoals het recht hangen van een staldeur, een boom neerhalen en dergelijke. Zo ontwikkelde zich naast de smederij, een klein klusbedrijf.”

Hoe ziet je klantenkring eruit en wat doe je om deze te onderhouden?

“Na de revalidatie, ik was inmiddels in een rolstoel terechtgekomen, ben ik weer begonnen en langzamerhand groeit mijn klantenkring weer. Oude klanten komen weer terug zodra ze weten dat ik weer bezig ben. Er kunnen er zeker nog meer bij.”

Wat doe je zoal om je te ontspannen?

“Duiken is een passie van me. Ik ben namelijk ook duikinstructeur. Wil ik echt lekker ontspannen dan ga ik het water in en ik vind het heerlijk om mensen les te geven. In plaats van op de bank hangen en televisie te kijken, sta ik om 9 uur aan de waterkant om mensen op te leiden. Ik doe dat op Bussloo, voor de 1^e opleiding is dat diep genoeg, voor vervolgcursussen rijden we bijvoorbeeld naar Tiel, waar het 30 meter diep is. Of een weekendje naar Zeeland is ook een leuke mogelijkheid.”

Heeft de coronapandemie nog veel invloed gehad op je werk?

“Nee, eigenlijk niet. Het werk met de paarden gaat gewoon door. Gelukkig val ik in de groep ‘verzorgend’ en kon dus gewoon doorwerken.”

Hoe kijk je naar de toekomst?

“Als het de paarden betreft ben ik niet zo optimistisch. Nederland heeft wel de mond vol van dierenbescherming, maar de paarden slaan ze in mijn optiek en met mij vele smeden, gewoon over. In Engeland is het bij wet verplicht dat iedereen die een paard of paarden heeft, een eigen veearts en hoefsmid hebben en moeten ze iedere 3 maanden bij de smid geweest zijn. In Nederland is het zo dat als een paard helemaal verwaarloosd is, dan kun je bellen naar de dierenbescherming of de dierenpolitie en moet je maar afwachten wat er gebeurt. En ik heb nog steeds plaats voor groei, men kan me altijd bellen op 06-50660935.”