Augustus Oklahoma: een interview met actrice Loes Luca

Dit najaar startte de tournee van de succesvoorstelling Augustus: Oklahoma van theatergezelschap De Utrechtse Spelen. Op dinsdag 6 december staat dit theatergezelschap op het podium in Schouwburg Orpheus. Eén van de hoofdrollen in dit stuk wordt gespeeld door actrice Loes Luca. Voorafgaand aan deze voorstelling, hebben we een interview met de actrice, die opnieuw de rol speelt van tante Mattie Fae. “Iedereen die het ziet, denkt: zo’n moeder of tante heb ik ook!”

Afgelopen mei ging Augustus: Oklahoma in première in Utrecht. De avondvullende voorstelling over drie generaties van een familie op drift werd direct een publiekssucces. Avond aan avond zat de Utrechtse schouwburg tot de laatste stoel vol. Ook de kritiek sprak lovende woorden voor de acteurs en regisseur Antoine Uitdehaag. En de acteerprestaties werden bekroond met drie nominaties voor belangrijke toneelprijzen, waarvan die voor de beste mannelijke bijdragende rol voor Peter Bolhuis werd verzilverd. Loes Luca, die een van de dertien grote rollen in het stuk speelt, begrijpt wel waar het succes vandaan komt: “Augustus: Oklahoma is een echt ‘mensenstuk’. Daar mee bedoel ik dat het een stuk is waarin je je als publiek kunt herkennen. Iedereen die het ziet, denkt: zo’n moeder of tante heb ik ook! Die herkenbaarheid is veel belangrijker dan welke toneelprijs ook. Al is het natuurlijk wel leuk als critici en vakgenoten je stuk goed ontvangen.”

Breed publiek

In Augustus: Oklahoma maken we kennis met de familie Weston. Roos Ouwehand, Tjitske Reidinga en Marie-Louise Stheins spelen drie zussen die met hun partners terugkeren naar het ouderlijk huis op het platteland van Oklahoma, omdat hun vader plotseling is verdwenen. Daar worden ze geconfronteerd met hun venijnige, aan pillen verslaafde moeder, magistraal gespeeld door Ria Eimers. En met hun tante Mattie Fae, door Loes Luca met herkenbaar plezier neergezet als een onruststoker-in-tijgerprint: “Het is echt een klerewijf. Dat is hartstikke leuk om te spelen.” Het is heel andere koek dan de rol die ze hiervoor bij hetzelfde gezelschap speelde, huishoudster Toinette in de hilarische komedie De Ingebeelde Zieke. Ze lacht: “Ja, ik leid niet echt een saai leven als actrice. Waar in zo’n komedie alle registers open gaan – ik zong zelfs een aria – gaat het in dit stuk veel meer om klein en subtiel spel. Het is voor mij natuurlijk fijn om verschillende kleuren te kunnen laten zien op het podium. Het ene gaat me niet makkelijker af dan het andere, wat sommige mensen misschien denken.”

Feestje

Loes Luca heeft met haar staat van dienst de rollen voor het kiezen. Wat trok haar in Augustus: Oklahoma? “Ik kies mijn stukken vooral op de mensen met wie ik het ga maken, meer nog dan op wat we gaan maken,” vertelt ze. “Je vormt toch een soort surrogaatgezin in de maanden dat je samen speelt. Dan heb ik liever een leuke oom en tante en geen rotkinderen. Wat dat betreft voel ik me gezegend. Tjitske is bijvoorbeeld een goede vriendin, met wie ik wel de rest van mijn leven zou willen doorbrengen. En Peter Blok is mijn theaterman, wij hebben al zo vaak het podium gedeeld, vorig seizoen nog in De Ingebeelde Zieke en Doek. Dat maakt het werk tot een feestje.” Met dertien acteurs is het stuk in alle opzichten groots. “Soms vraag ik me af of we dit soort stukken over een paar jaar nog hebben, met al die bezuinigingen. Zonder subsidie hadden we dit nooit kunnen spelen. Maar belangrijker nog vind ik de vraag of jonge mensen straks de kaartjes nog wel kunnen betalen. Theater moet niet iets zijn voor de elite.” Ze maakt zich oprecht zorgen over het politieke klimaat. “Soms denk ik: ik vind het hier helemaal niet meer zo leuk. Maar ja, waar moet je dan heen? Zitten ze in het buitenland op Loes Luca te wachten?”

Spiegel

Waar in De Ingebeelde Zieke vooral de lol voorop stond, kun je in Augustus: Oklahoma een kritische blik op de maatschappij herkennen. Schrijver Tracy Letts, die voor zijn stuk onder meer de Pulitzer Prize kreeg, gebruikte het familiestuk om scherpe kritiek te uiten hoe wij in het westen, met al onze kennis, omgaan met elkaar. Niet voor niets plaatst hij tegenover de familie Weston het Indiaanse meisje Johnna, die staat voor traditie en warme familiebanden. Maar voor Luca geen ‘boodschappentoneel’: “Het is mooi dat het erin zit, maar vooral laat het stuk voor mij zien hoe families en gezinnen met elkaar omgaan. Dat we soms uit liefde of liefdeloosheid dingen zaken onuitgesproken laten, waardoor de grootst mogelijke ellende ontstaat. Het stuk houdt ons in die zin een spiegel voor. En het is gruwelijk lekker om daarin te gluren. Wie weet dat je daardoor toch net een keer vaker je moeder of zus opbelt, om even bij te praten.”

Tekst: Remco van Rijn

Voor meer informatie kijk in onze agenda.