De Prinsengang: een verbinding tussen het heden en koninklijk verleden

Het is 6 januari 2016, half zes in de namiddag. Vrieskoud, mistig en donker. Ideaal weer om prinsheerlijk binnen onder een deken voor de openhaard te zitten. Toch heeft een menigte zich verzameld op het terras van Jules Verne, links van de Prinsengang. Hartverwarmend. Al deze mensen zijn gekomen voor de onthulling van het kunstwerk ‘Prinsengang in de Prinsengang’ van Apeldoorns kunstenaar Bas Fontein, geïnitieerd door Comité KunstwerkT.

Comité KunstwerkT deed in augustus 2014 een oproep ideeën aan te leveren om de Prinsengang weer een uitnodigend uiterlijk te geven. Zoals de naam doet vermoeden heeft het smalste steegje van Apeldoorn een koninklijk verleden. Maar tegenwoordig doet de uitstraling van deze vergeten steeg allesbehalve koninklijk aan. De enige vergezochte link die je kunt maken, is dat de muren als kladblok worden gebruikt door graffitischrijvers die de ambitie hebben king te worden. Prinsen en prinsessen in hun zondagse kledij door deze steeg: kun je het je voorstellen?

In de 18de eeuw stond op het Raadhuisplein de eerste Mariakerk. Stadhouders en het Koninklijk Huis gebruikten het pad – dat sinds 1915 Prinsengang heet – als sluiproute om bij de zij-ingang van de kerk te komen. Inmiddels is deze oude dorpskerk gesloopt en vervangen door het raadhuis, maar de contouren van de kerk liggen nog als koperen lijnen op het plein. Het verleden verborgen in de straatstenen.

In juli 2015 kreeg Bas Fontein de opdracht de Prinsengang weer te verbinden met zijn koninklijke historie. Wethouder Detlev Cziesso liet in zijn toespraak weten trots te zijn dat juist een Apeldoornse kunstenaar het beste idee indiende en ten uitvoering mocht brengen. Ook uitte hij zijn blijdschap en trots dat een burgerinitiatief als Comité KunstwerkT zich inzet voor kunst in de openbare ruimte. Niet alleen de gemeente, maar de inwoners van Apeldoorn zelf kunnen het voortouw nemen. En dat doen ze, al is het geen gemakkelijke opgave. Vergunningen bemachtigen en schriftelijke toestemmingen van pandeigenaren grenzend aan de steeg heeft initiatiefneemster Adèle Reiss heel wat bloed, zweet en tranen gekost. Maar het resultaat mag er zijn.

Voor zijn kunstwerk koos Fontein niet het traditionele verhaal als uitgangspunt, maar het verhaal van de echtgenoot van koningin Wilhelmina: prins Hendrik. Deze prins leidde een uitbundig leven. Hij hield van jagen, maakte schulden en stond bekend om zijn buitenechtelijke kinderen. In zijn leven maakte hij geen verstandige keuzes, maar hij gokte. Alsof hij bij elk keuzemoment een slinger gaf aan een fruitautomaat en blind volgde wat daar uitkwam. Fontein maakte zeven lichtbakken, met bij elkaar veertien verschillende vensters van een fruitautomaat. Deze hangen boven je hoofd als je door de Prinsengang loopt. Zoals je bij lastige keuzes je ogen opslaat naar de hemel, zo kijk je nu omhoog om te zien welke gokken prins Hendrik waagde. En wat daarvan de consequenties waren. Het levenspad van prins Hendrik bewandel je in de Prinsengang beginnend aan de Deventerstraat richting het Raadhuisplein, en weer terug. Op die manier zie je de veertien verschillende beelden in chronologische volgorde. Mocht je je na deze wandeling dorstig voelen, dan kun je misschien via de zij-ingang Het Oude Huis binnensluipen, zoals prins Hendrik dat ook deed.