Tranen met tuiten: La Traviata imponeert

Als blogger van Orpheus mocht ik deze keer naar La Traviata, een opera die ik als fervent operaliefhebber al vaker had gezien. Dan is het even afwachten of het mee- of tegenvalt. Nou, ik kan je vertellen, het was ijzingwekkend mooi.

Het is een van de meest opgevoerde opera’s van Guiseppe Verdi (1813-1901). Waren de meeste van zijn opera’s (zoals Nabucco en Aïda) meteen enorm populair, La Traviata was dat in eerste instantie niet. Het Italiaanse publiek uit die tijd vond het verhaal over de gevallen vrouw Violetta schandelijk. De ochtend na de première schreef Verdi aan een vriend: ,,La Traviata was een immens fiasco, en, erger nog, het publiek lachte erom. Maar wat kan je verwachten? Ik ben er niet over ontdaan. Of ik vergis me òf het publiek heeft het bij het verkeerde eind. Maar wat mij betreft, ik geloof dat gisteravond niet het laatste woord over La traviata is gesproken. De toekomst zal het leren!” Verdi kreeg gelijk, en vijf jaar later was de opera al een wereldsucces.

Het verhaal komt uit ‘La dame aux camélias’ (1848) van Alexandre Dumas. Violetta is een jonge courtisane. Ze geeft haar losbandig leven op voor haar grote liefde Alfredo. Als Alfredo’s vader haar vraagt een einde te maken aan de relatie zodat Alfredo’s zusje een goed huwelijk kan sluiten, offert ze zich omwille van dit onschuldige meisje op en keert terug naar de losbandigheid. Ze lijdt aan tuberculose; pas op haar sterfbed wordt ze weer herenigd met haar geliefde die dan pas beseft waarom ze hem had verlaten. Pikant detail is dat de roman gebaseerd schijnt te zijn op een waar gebeurd verhaal over een beroemde Parijse courtisane met wie Dumas enige tijd een affaire had. Verdi had ook een band met het verhaal, hij leefde ongetrouwd samen met een opera zangeres, in die tijd een ongehoord schandaal. Voor Verdi is het thema moralistisch bedoeld, de hypocrisie van zijn tijdgenoten verwijtend.

De Nederlandse Reisopera is er wat mij betreft in geslaagd deze klassieker heel vernieuwend neer te zetten. Met name de regie van Floris Visser versterkt het toch al zo dramatische plot. Tijdens de ouverture zien we Violetta als jong onschuldig meisje spelen, tot ze bruut wordt meegenomen door haar alcoholistische vader. Het misbruik dat volgt is impliciet maar overduidelijk. Op diverse momenten in de opera komt dit onschuldige meisje weer het toneel op. Daardoor krijgt het lijden van Violetta steeds weer meer diepgang. Ik kan je vertellen, bij deze blogger biggelden de tranen met regelmaat over de wangen.

Muzikaal vond ik het ook prachtig. Alfredo’s vader Germont (bariton Anthony Michaels-Moore) was erg indrukwekkend; hij maakte het minder melodramatisch dan ik weleens heb gehoord. Tenor Jesús Garcia (Alfredo) viel me in het begin wat tegen, maar naarmate de voorstelling vorderde werd hij krachtiger en geloofwaardiger. Ik was helemaal weg van de stem van sopraan Urska Arlic Gololicic (Violetta), werkelijk prachtig. Ze wist er zoveel nuance in te leggen, heel ontroerend. Het Gelders orkest o.l.v. dirigent Iliych Rivas speelde de muziek eerder licht dan dramatisch; het klonk geweldig.

Al met al: kippenvel! Mijn advies: ga die voorstelling snel zien!

Gracia Sullivan

Orpheus Theater, Apeldoorn, La Traviata – Nederlandse Reisopera, 17 oktober 2017

Nog te zien tot 18 november 2017, o.a. in De Spiegel, Zwolle, op 9 november 2017