In Beeld: Matt van Maastricht van Schenkers

Aan de van Kinsbergenstraat 8 zit Schenkers Apeldoorn. Al meer dan 4 jaar zwaait Matt van Maastricht samen met zijn compagnon Njos en de rest van het team hier de scepter over zijn horecaonderneming.

Hoe ben je zo in de horeca terecht gekomen?

„Ik was hiervoor elektricien, zzp-er; ik werkte voor mezelf. Het ging wel makkelijk en ik vond het eigenlijk niet zo leuk meer. Ik ben echt wel een mensen-mens en als zzp-er heb je geen collega’s. Ik houd er ook van om creatief bezig te zijn, dat zat ook niet heel erg in mijn werk. Ik was op zoek naar iets anders wat beter bij mezelf paste. Destijds zat hier het christelijk jongerencafé Williams in en die hadden een brainstormavond georganiseerd omdat het niet meer zo goed liep. Mensen mochten meedenken om het beter te laten lopen en toen had ik dit concept bedacht. Ze zeiden, we vinden het eigenlijk wel een goed idee, maar willen het niet zelf uitvoeren. Ze vroegen, zou jij het stokje niet willen overnemen. Toen ben ik daar over na gaan denken en in gebed gebracht, ik ben christen. Toen raakte ik er zo van overtuigd dat ik dit echt moest doen. Zonder enkele horeca ervaring, ben ik hier ingerold. Ik wist absoluut niet wat mij te wachten stond. Ik dacht, horeca, hoe moeilijk kan het zijn, broodje smeren, koppie koffie inschenken, naar de tafel brengen, afrekenen, klaar.”

En, de werkelijkheid zag er toch iets anders uit?

„De mensen die in de horeca werken weten dat dat heel anders is. Dus ik had nog veel te leren. Maar het is wel gelukt. Aan de ene kant vind ik het gewoon leuk om nieuwe dingen te leren, tijdens het werk zat ik altijd te kijken, kan ik goed met het dienblad lopen en gaf ik mezelf leerdoelen. Vrienden die wel horecaervaring hebben die gaven me tips, dit moet je zo en zo doen. Toen we net open gingen zag het er aardig uit zoals nu is. Je bent een naam die nog niemand kent, je bent een zaak waar nog niemand zijn plek heeft gevonden en je zit in een straat zonder doorloop. Maar zo’n hippe zaak heeft Apeldoorn nog niet, iedereen wil dat en zodra ik ontdekt ben, komt iedereen met hordes hierheen, maar zo ging het niet. We zijn begonnen als dag-horeca, wat dat betreft was het een grote uitdaging. We zijn elk jaar een stuk gezonder geworden, we hebben afgelopen twee jaar een behoorlijke groei doorgemaakt. We huren dit pand van de stichting. Zij houden ook een oogje in het zeil en zien er op toe dat hier in lijn met de oorspronkelijk missie wordt gewerkt die bijdraagt aan maatschappelijke- of geloofsontwikkeling. In 1865 is dat begonnen, toen heette het de Christelijke Vereniging van Jonge Mannen. Al meer dan 150 jaar gaat dit al door. Het bestuur wilde niet zomaar commerciële horeca, maar we willen hier wel iemand die ook gelooft in die missie. Dit jaar groeien we nog steeds. Ik zal absoluut niet zeggen dat het makkelijker is geworden, maar het is nog nooit zo goed geweest als het nu is.” 

Heeft de naam Schenkers nog een bepaalde betekenis?

„Het bekt lekker maar dat is niet de enige reden waarom we voor die naam hebben gekozen. Ik zat in de Oranjerie wat plannetjes te schrijven om na te denken over de identiteit van de zaak. Ik wilde een Nederlands talige naam. Ik moest denken aan een uitspraak van Moeder Therésa, die zegt: een van de grootste vormen van armoede is eenzaamheid. De honger naar mensen kennen en zien. En toen dacht ik, ik wil zorgen dat dat hier komt. Mensen komen hier in hun eentje naartoe en dat ze vervolgens niet in hun eentje zijn. Dat ze herkend woorden, aandacht krijgen. Zo kwam de gedachte op aandacht schenken, koffie schenken, schenkers. Zo ben ik op die naam gekomen. Express niet als een slogan: Wij schenken koffie en aandacht. Maar die gedachte proberen we in ons team hoog te houden. Er is een reden waarom we die naam hebben, een reden waarom we dit allemaal aan het doen zijn. Het gaat hier om die mensen. ”

Voor je hiermee begon was je dus elektricien. Hoe lang heb je dat gedaan?

„Ik deed dat al 6 jaar toen ik hier begon, nu dus 10 jaar. Ik heb dat bedrijf nog steeds maar werk nu met meerdere jongens. Ik doe zelf weinig of geen uitvoerend werk meer. Maar ik neem nog wel de klussen aan en doe de planning. En twee jaar geleden kwam er een jongen die veel voor mij heeft gewerkt en die vroeg of hij weer voor mij kon komen werken. Ik kreeg op dat moment een aanvraag voor werk voor de rest van het jaar. Ik zei tegen die jongen je kunt met mij mede-eigenaar worden, zoals we altijd gedroomd hadden. ik ga je coachen, alle relaties die ik in de afgelopen jaren heb opgebouwd, daar kan ik nog steeds werk uithalen. Zo had Njos samen met mij zijn eigen zaak. Ik dacht dat het afgelopen was maar zo hebben we een mooie doorstart gemaakt.”

En dat was het dan?

„Nee, daarnaast is er nog een derde bedrijf de koffiebranderij Bosbrand. Het begon met een klein koffiebrandertje die we hier al in de zaak hadden. We branden voor onszelf en voor gasten die langs kwamen. Op een nacht kon ik niet slapen en dacht: Waarom branden we alleen voor ons zelf en niet voor andere horeca die een lokaal koffiemerk wel kunnen waarderen? Die niet bedacht is vanuit mensen die weten hoe een koffiebranderij werkt, maar juist bedacht is door mensen die weten hoe de horeca werkt. We zijn het een poosje gaan proberen en het liep. We hebben de ruimte hiernaast gehuurd en hebben een hele grote koffiebrander gekocht. Ongeveer 3 jaar geleden zijn we daar mee begonnen. We halen koffie uit allerlei landen. Per land verschilt de smaak van de koffie. Wij zijn te klein om uit al die landen rechtstreeks te importeren, de minimale afname is bijvoorbeeld een hele zeecontainer. Gelukkig zijn er hele toffe gasten die hier tussenpersoon hierin zijn. Die zijn de een helft van het jaar in het buitenland koffieplantages af aan het gaan. Kijken wat de omstandigheden zijn bij de boer of ze vaste kwaliteit kunnen leveren, of de koffie lekker is. Ze nemen dan allemaal samples mee  naar Nederland. Ze doen dan een toer langs allemaal branderijen e zo verzamelen ze hun bestellingen. Het is een heel stuk rechtstreekser dan via een grote inkooppartij. We kopen alleen maar eerlijke koffie, we willen niet dat er mensen zijn uitgebuit. Soms lees je dat fairtrade labels gewoon te koop zijn of dat boeren soms nog minder gaan verdienen omdat de boeren ook opdraaien voor de kosten van het fair-trade label.”

Hoe zou je Schenkers karakteriseren, qua uitstraling en publiek?

„Het is een mooie en een beetje een echte zaak. Het is niet mooi op de manier dat deze zaak perfect is. Het heeft wat ruwe randjes, dat vind ik ook juist het karakter dat deze zaak heeft. Ik zou zeggen dat het laagdrempelig is, je kunt hier gewoon lekker binnen stappen, zonder te denken ben ik niet under-dressed. Daardoor krijg je ook een vrij breed publiek die ontspannen sfeer wel fijn vinden en het imperfecte prima vinden. We proberen het familiair te houden. We hebben het expres zo ontworpen dat de keuken heel open is en heel dicht bij de tafels staat. Zo bouw je ook makkelijker een relatie op met gasten in de zaak. We hebben zeker een vaste klantenkring. Het valt zelfs eerder op als er iemand is die nog nooit eerder is geweest. Oh, die is nieuw. Het terras is er inmiddels ook bij getrokken. Eerst was het een parkeerplaats, een grote bak met grint en grote hekken ervoor Vlonders neergelegd en twee bomen geplant, in mijn eentje een buitenbar gebouwd.”

Eigen baas zijn en privé, hoe bereik je en houd je daarin de balans?

„Inmiddels wel, het is wel eens anders geweest. In de eerste twee jaar had ik wel eens werkweken, zelf dacht ik, dat kan niet kloppen. Maar als ik het uitrekende kwam ik inderdaad op 90 uur. Nu zit dat op 40 tot 50 uur. Dat is netjes voor een ondernemer. Het is een flinke uitdaging, ik woon boven de branderij, dus nog eens heel dicht bij de zaak. En mijn vrouw werkt hier ook. Bijna in elkaar verweven. Het is wel gezond om, in ieder geval delen ervan, goed gescheiden te houden. En dat is een hele kunst. Ja, en hoe doe je dat? Het begint in ieder geval bij mij, niet bij andere mensen. Op een bepaald moment moet ik zeggen, nu leg ik die telefoon aan de kant en ik moet dat even niet zo belangrijk vinden. Ik sluit mijn email ook echt af van mijn laptop, want je zit ’s avonds nog wel even Netflix te kijken en als je mail nog open staat krijg je dat wel door je beeld. De notificaties van Whatsapp zet ik uit. Ik zie het morgen wel. Vanavond ben ik thuis en niet met mijn hoofd bij het werk. Mijn collega’s en het team respecteren dat ook. Ik heb een poosje geleden dat ik echt overwerkt was, een beetje burn-outachtig, dat is echt niet tof. Ik let daar nu echt op.”

Wat is de belangrijkste drijfveer in je leven?

„Als je geld belangrijk vind moet je dit zeker niet doen. Maar ik vind geld niet belangrijk. Ik steek mijn tijd het liefst in dingen die de potentie hebben dat het langdurig vrucht draagt. En de andere is, ik doe dat het liefst op een manier,  wat christenen noemen ‘voor Gods koninkrijk is’. Alsof je het niet alleen voor mensen doet maar ook voor God. Stel ik zou vanavond een keer gaan koken voor mijn buurvrouw, dat is dan heel leuk dat ik dat doe, maar na die avond is dat weer voorbij maar, volgende week kan ze zich het misschien nog herinneren, maar over een jaar heeft dat geen effect meer. Ik heb vroeger heel veel jongerenwerk gedaan en als ik vier jaar lang heel bewust investeer in een persoon als begeleider en mentor. Dan leert die persoon daar dingen waar die de rest van zijn leven wat aan heeft, ook als ik daarna geen contact meer heb. Dat vind ik blijvende vrucht. En dat vind ik belangrijk en dat drijft mij.” 

Wie zijn voor jou mensen die je hebben geïnspireerd en waarom?

„Mijn ouders hebben dit idee toch wel echt ondersteund. Toen ik de eerste gedachten daarover deelde, lieten ze wel merken dit is iets dat echt bij mij past en volgens mijn ouders kon ik het ook wel. Een van de mannen die het hier ook geïnvesteerd heeft met een heel warm hart gezegd: dit is echt wel een goed idee. Dat heeft hij me nog heel duidelijk uitgelegd ook. Hij heeft zelf een bedrijf dat trends voorspelt in de horecasector, heeft een adviserend rol bij grote bedrijven. Dat waren bemoedigende adviezen.”

Staan er nog plannen op stapel waar je iets over zou kunnen en willen vertellen?

„Ik heb 2 dingen waar ik aardig op aan het broeden ben. Ik wil iets bedenken waarmee ik het terras voor een groot gedeelte kan overdekken om buiten de zomer ook het terras te kunnen gebruiken. En nog een apart project met catering op grote festivals, heb ik in het verleden al eens gedaan, dat voelde als een try-out. We hebben goede ideeën en misschien moeten we die ook maar eens echt gaan uitvoeren.”

Wat zijn zaken waar je echt een kick van krijgt?

„We hebben hier heel veel mensen die hier al heel lang werken. Ik heb hier een heel toegewijd team die de zaak een heel warm hart toedragen. En in het team zit ook mijn kick. We doen het samen.”

Hoe kijk je naar de toekomst?

„Ik wil op een gezonde manier een beetje afstand van de zaak nemen. Zodat ik de verschillende dingen die allemaal lopen goed kan overzien. En samen met het team zo alle nieuwe ideeën waar te maken.”