In Beeld: Sukran Aksoy

Sukran Aksoy is inmiddels vier jaar raadslid en zoals het er nu naar uitziet heeft ze nog vier jaar voor de boeg. Ze is opgeleid als loopbaanadviseur, deed een masteronderzoek naar ‘Culturele barrières die werkloze allochtonen ondervinden richting de arbeidsmarkt’, en gelooft niet dat anoniem solliciteren heilzaam is. Ze maakte halverwege haar carrière een overstap naar de zorg. Ook werkte ze mee aan een project om vrouwen met een migratie-achtergrond aan het werk te krijgen.

Vier jaar geleden kwam Sukran Aksoy met voorkeursstemmen in de gemeenteraad namens Gemeentebelangen. Een jaar later stapte zij, samen met fractievoorzitter Ben Hendrikse, alweer uit die fractie, waarna beiden zich aansloten bij Leefbaar Apeldoorn. Onder de nieuwe naam Lokaal Apeldoorn zit die fractie de komende periode met 5 zetels in de raad.

Als dochter van twee Turkse ouders heeft ze zelf de integratie in de samenleving van dichtbij meegemaakt. Haar politieke bestaan en in haar werk komt het thema steeds weer terug. Ze is van de zachte hand: Met dialoog bereikt men meer. ,,Mensen zijn nieuwsgierig.” Ze was dan ook één van de weinige raadsleden die met Turkse en Arabische flyers reclame maakte voor een lokale partij, en mensen met een niet-westerse achtergrond enthousiast te woord stond op straat.

Ondernemen

Aksoy is een geboren ondernemer. Niet zo gek, omdat ze uit een ondernemersfamilie komt, vertelt ze. Ze ploos ooit de Aksoy-stamboom uit, en kwam erachter waar dat vandaan komt. ,,In de jaren ’70 brandde een winkelcentrum af in de Turkse regio Karaman. Dat was net in de tijd dat Nederland gastarbeiders uit Turkije liet overkomen. Karaman kreeg voorrang bij die regeling, en dan krijg je dus inderdaad allerlei ondernemers die naar Nederland toe komen omdat zij ineens hun baan kwijt waren geraakt.”

Haar zus richtte SU International op, een thuiszorgorganisatie die zich specialiseert in zorg voor mensen met een niet-westerse migratieachtergrond. Door Turkse cliënten te laten verzorgen door Turkse zorgverleners vult SU een gat in de markt dat niet snel gevuld zal worden door grotere organisaties als Vérian of de Zorgmensen. ,,Die verwijzen zelfs bewust naar ons door, juist omdat wij die specifieke zorg wel kunnen leveren.”

Aksoy werkt zelf ook bij SU als Zorgmanager Wijkverpleging. Dat betekent dat zij ooit de overstap maakte van waar zij voor opgeleid is – loopbaanadviseur- naar de zorg. Dat was wennen, vertelt ze. ,,Ik moest leren hoe het in de zorg werkt. De eerste dag dat ik meeliep was heftig. Toen ik thuiskwam dacht ik dat ik nooit meer schoon zou worden. Inmiddels ben ik gelukkig wel aan de geuren gewend”.  Ze kan er nu met bewondering over praten. ,,Als je een wond mooi kan laten genezen, of iemand verder kan helpen met goede zorg, dan heb je dat als team gedaan. Dat is geweldig. En je hebt zoveel dankbare mensen. Maar; het is wel een vak apart, je moet ervan houden.”

Anoniem solliciteren werkt niet

Vanuit haar carrière en haar masterstudie ligt het voor de hand om te vragen of anoniem solliciteren wel zo heilzaam is als de SP en andere partijen het doet voorkomen. Haar antwoord: Nee. ,,Ik heb honderden CV’s gezien en ik wil daar altijd een naam bij hebben”, vertelt ze, verwijzend naar haar werk bij SU International. ,,We moeten niet van mensen verwachten dat ze wegstoppen wie zij zijn. Dit is een inclusieve samenleving waar je moet kunnen zijn wie je bent. Ik wil weten met wie ik te maken heb als ik een CV zie.”

Aksoy vertelt verder. ,,Ik heb zelf nooit discriminatie ervaren. Mijn ervaring is: Als je goed bent willen werkgevers je hebben.” Daarnaast is het volgens haar niet alleen de naam die telt bij het wel of niet aannemen; er zijn volgens Aksoy, die zelf mensen aanneemt of afwijst, veel meer redenen om iemand wel of niet aan te nemen. ,,Logische zaken ook, zoals ervaring, voormalige werkplekken, opleidingen, enzovoort.”

,,Mensen hebben wel gelijk een oordeel over je”, vertelt ze verder. Ze heeft het dan niet over haar naam, maar over het papiertje, zoals ze haar HBO-diploma noemt. ,,Tegenwoordig moet je bewijzen wat je denkniveau is. Ook daarom heb ik de HBO gedaan. Je wordt er echt op aangekeken als je zoiets niet hebt, is mijn ervaring.”

We moeten meer praten

Maar maakte ze dan zelf geen discriminatie mee? Wederom: Nee. ,,Als je open staat voor de dialoog, dan kom je als maatschappij al een stuk verder. Mensen zijn nu eenmaal nieuwsgierig. Als ik merk dat bijvoorbeeld collega’s of kennissen vragen hebben, dan pols ik waar ze nieuwsgierig naar zijn.” Zo’n gesprek moet wel van twee kanten komen, vindt ze, op een natuurlijke wijze, zonder dingen te forceren. ,,Met elkaar in debat gaan over dingen die met cultuur te maken hebben bijvoorbeeld, zo werkt dat niet in de samenleving. Je moet dat zelf op een natuurlijke manier doen. Gewoon met elkaar praten dus.”

Juist die dialoog vindt zij zo belangrijk. Op de uitspraak ‘onbekend maakt onbemind’ reageert ze beamend. ,,Taallessen  zijn daarom bijvoorbeeld zo belangrijk.” Zelf heeft ze die ook gehad, bij Centraal Beheer Achmea. Het bleek het nodige duwtje in de rug te zijn om haar carrière een boost te geven. ,,En dan heb ik het niet alleen over het beheersen van de Nederlandse taal. Het gaat ook om goed kunnen communiceren. Begrijpen hoe mensen met elkaar praten, omgangsvormen leren kennen. Gewoon een praatje kunnen maken is soms belangrijker dan wat immigranten nu geleerd krijgen als ze de Nederlandse taal leren.”

Volgens Aksoy is het te vaak onduidelijk wat de precieze regels zijn als het om de – verplichte – taalles gaat. Inburgeren moet nu eenmaal en er staan geen milde consequenties tegenover. Immigranten die niet goed genoeg meedoen met de taallessen riskeren een flinke schuld. ,,Daar kan nog een hoop verbeterd worden, bijvoorbeeld in de voorlichting.”

Bij Centraal Beheer Achmea is die dialoog volgens Aksoy goed geslaagd. ,,Ik had daar moeite met de Nederlandse taal. Eerst werd ik daarom op cursussen gestuurd. Die hielpen niet, of niet genoeg. Telkens weer kreeg ik brieven die ik geschreven had terug met een dikke streep erdoor. Opnieuw doen, teveel taalfouten. Dat ontmoedigt zo enorm. Tot ik, uit een soort wanhoop, maar mijn ontslag aanbood. Mijn baas accepteerde dat niet. Hij vroeg wat ik nodig had. Ik antwoordde dat ik iets zou hebben aan 1 op 1 begeleiding. Dat kon, gelukkig, en nu ben ik helemaal op niveau.” Ze heeft het gevoel dat zij gematst is door haar baas, vertelt ze. ,,Ik heb er wel geluk mee gehad ja.”

Onzichtbaar in de coulissen

In de politiek viel Aksoy pas op toen zij, in de schaduw van fractievoorzitter Ben Hendrikse, uit Gemeentebelangen stapte om een eigen lijst te beginnen. Later sloot zij zich aan bij Lokaal Apeldoorn. Veel wil ze er niet over kwijt. ,,Dat is al zo lang geleden. Ik ben blij met waar ik nu zit.” Dat Gemeentebelangen nu weer meedoet met 1 zetel (Lokaal Apeldoorn heeft er 5) vindt zij prima. ,,En wellicht is samenwerking mogelijk. Onze deur staat altijd open”, laat ze weten. Van oud zeer lijkt geen sprake. Inmiddels zit Aksoy al jaren tevreden bij Lokaal Apeldoorn, laat ze weten.

Op de voorgrond doet Aksoy niet veel. Weinig inspraak tijdens debatten, geen heftige discussies met collega’s en vooral op de inhoud. Op de achtergrond gebeurt er wel veel, verzekert ze. ,,Achter de schermen heb ik bijvoorbeeld de opmerking gemaakt dat in de begroting nog gesproken werd over ‘allochtonen’, wat een verouderd woord is. De wethouder ging er meteen mee aan de slag. Dat werd er al uitgehaald voordat het de politieke bühne haalde. Er kan dus een hoop gebeuren zonder dat je daarvoor meteen op de barricades klimt.”