Dak- en thuislozenzorg in Apeldoorn leeft, nieuw initiatief brengt zorg en verhalen

Stichting Dak- en Thuislozenzorg Apeldoorn stopt per 30 juni met haar werk in de dak- en thuislozenzorg. De Apeldoornse tak van de stichting biedt sinds 2009 hulp aan dak- en thuislozen, ambulant en outreach. Wat gaat er nu met de daklozenzorg in Apeldoorn gebeuren? Aad Vermeulen, voorzitter van het bestuur van DTZ, en Koos Luijk geven antwoord.

De reden

Eind april meldden wij al dat het bestuur van de Apeldoornse Stichting Dak- en Thuislozenzorg Menorah (DTZ) besloot te stoppen met de stichting. Dit gebeurde om bedrijfseconomische redenen. “Als een groot deel van de mensen die je in dienst hebt langdurig ziek is, wordt het lastig. Je kunt natuurlijk geen subsidie aanvragen specifiek voor de ondersteuning van zieke medewerkers. Vanwege de vele zieken werd de druk groter en was het op een gegeven moment niet meer houdbaar,” aldus Vermeulen. Wel hoopt de (oud-)voorzitter op een nieuw initiatief: “Iemand die opnieuw begint, heeft een blanco lei.”

Reacties op het nieuws

Vermeulen ontving naar eigen zeggen louter lovende reacties op het bericht dat de stichting ermee stopt: “Men vindt het erg jammer, maar begrijpt ons besluit. Men ziet de kwetsbare doelgroep en dat er iets moet gebeuren. Ze vinden het erg dat niemand zich met die doelgroep bezig houdt.” Hij vertelt dat er in Apeldoorn een groot huis, Omnizorg, is waar daklozen kunnen slapen. Wanneer het weer opklaart, is het volgens Aad ook de tijd van het jaar met minder problematiek rond daklozen: “Dit is de gunstigste tijd van het jaar, vanwege het weer. Wanneer het koude weer om de hoek komt zetten, komt er meer druk op de organisaties.” Hoe kouder de nachten, hoe meer slaapplekken er nodig zijn.

Een nieuwe richting

Volgens Vermeulen kan de komende periode een nieuwe organisatie, nieuwe richting geven en subsidies aanvragen: “Naar mijn mening denkt de gemeente heel fijn mee, er komt een aanbesteding en dan kan iedereen zich inschrijven. Dan komen extra gelden beschikbaar. Outreach werken kost wel wat, hier moet de gemeente extra geld voor apart hebben. De gemeente staat echt voor deze doelgroep, hun betrokkenheid heeft mij verbaasd. Ze zien een behoefte.”

Initiatieven

Tot slot benoemt Aad dat er nieuwe initiatieven ontstaan in de stad: “Er zijn een aantal organisaties opgestaan, we gaan met hen in gesprek en vertellen wat we hebben en vragen wat ze willen overnemen. We zien dat er mensen in beweging zijn, waaronder ondernemer Koos Luijk met zijn nieuwe initiatief.” Koos heeft als vrijwilliger ervaring met daklozen en hoopt met zijn nieuwe stichting dak- en thuislozen in Apeldoorn te kunnen blijven werken: “We willen niet dat de daklozen aan hun lot overgelaten worden. Een deel van het outreach werk wordt voortgezet, maar het zit nog in een prille fase.”

Het plan

Luijk heeft zelf redelijk wat ervaring in deze branche: “Ik was vrijwilliger bij DTZ, samen met een andere vrijwilliger, Edo van de Steeg, en met twee medewerkers hebben wij dit idee opgepakt.” Hij hoopt op een originele manier hulp aan te bieden: “Wij gaan maximaal inzetten op persoonlijke hulp en op de samenwerking met andere Apeldoornse organisaties.” Koos geeft aan het mens achter de dakloze en het werk van de stichting inzichtelijker te willen maken: “Veel mensen zeggen: ga gewoon werken. Wij willen het verhaal achter de persoon naar buiten brengen en laten zien hoe een werkdag bij ons eruit ziet.”

In beeld brengen

Dit hoopt de stichting geheel op eigen wijze te doen: “De verhalen moeten naar buiten komen. Dit gaan we doen op een (nog niet bestaande) website en andere social media platformen. Zo kunnen we het internet inzetten om eerlijke verhalen te vertellen.” Veel van de mensen op straat hebben heel wat meegemaakt, zo benadrukt Koos. Hij vertelt dat dit op verschillende vlakken kan zijn: “Verslaving, uit huis gezet, relaties beëindigd of een baan verloren. Dit zijn een aantal dramatische gebeurtenissen wat mensen kunnen meemaken, dan moet je eerst bouwen op vertrouwen voordat je überhaupt kan helpen.” Koos merkt uit eigen ervaring dat veel mensen het vertrouwen in de daklozenzorg, verslavingszorg en de overheid hebben verloren.

Vertrouwen in stappen

Dit wordt volgens Luijk in stappen aangepakt: “Dan moet je eerst bouwen op vertrouwen. De gemiddelde mens komt na een dag werken lekker warm thuis, voor deze mensen is dat anders. Er moet dus aardig wat voor ze geregeld worden. Denk hierbij aan het bieden van eten, het regelen van een slaapplaats, iets heel simpels als droge schoenen en een paar boterhammen. We hopen de mensen een thuisgevoel te kunnen geven.”

Drijfveer

Dit is wel de kern van wat de stichting drijft: “We willen de mens zien, en laten zien, en ieder mens is van waarde.” Hij benadrukt dat het voor een dakloze wel wat tijd en moeite kost om het imago om te buigen. De hulp is nodig. Vanuit het verleden hebben een groot deel van deze mensen niet veel geleerd vanuit huis. Je kunt een aantal mensen niets kwalijk nemen. Sommige dingen kun je niet veranderen, je kunt er wel alles aan doen om mensen zo goed mogelijk te helpen.”

Dankbaarheid

Tot slot richt Koos zich tot alle vrijwilligers en mensen die een steentje hebben bijgedragen: “Wij zijn ontzettend dankbaar voor alle vrijwilligers die zich belangeloos inzetten voor een betere wereld, mensen die concreet hun hulp aanbieden (koken, kleding doneren, werk zoeken, hulp bijverzekeringen). Dit werk kun je niet doen zonder vrijwilligers.” Daarnaast spreekt hij zijn waardering uit richting diverse Apeldoornse kerken: “Ze waren oprecht geïnteresseerd in ons plan. Heel veel mensen om ons heen staan klaar om te helpen en willen van nut zijn voor de maatschappij. Je hebt ze echt nodig.”

Apeldoorn in cijfers

Op de site ‘Apeldoorn in cijfers’ houdt de gemeente statistieken binnen de stad bij. Zo is er in de cijfers terug te lezen dat er in 2022, 6482 mensen ‘de hoofdstad van de Veluwe’ verlieten, hier kwamen 8402 nieuwe inwoners voor terug. Vorig jaar slaagden er 551 Apeldoorners voor hun HAVO-examen, in 2021 waren dit er 592. Maar welke cijfers vallen er te lezen over thuis- en daklozen in Apeldoorn?

Geen actuele cijfers

Niks. Tot onze verbazing houdt de gemeente Apeldoorn blijkbaar hierover niet actief de actuele cijfers bij. In een reactie op de vraag: waar kan ik de cijfers rond deze mensen vinden? Antwoordde een medewerker van de afdeling informatie van de gemeente Apeldoorn als volgt: “Wij houden op Apeldoorn in cijfers geen gegevens bij over het aantal daklozen.” Wel hebben wij bij navraag een dik rapport ontvangen, van een jaar oud, over dit thema. Misschien iets voor een later artikel.