Statenlid loopt stage bij de Hoenderloo Groep

Net als andere Statenleden, raadsleden, burgemeesters, wethouders en ambtenaren liep Martin Schuurman stage in het kader van de Week van de Jeugdzorg. Deze week is bedoeld om de positieve kanten van de jeugdzorg voor het voetlicht te brengen. Het is een initiatief van de Provincie Gelderland, in samenwerking met vertegenwoordigers van de Branche Jeugdzorg Gelderland.

Een dagje stage lopen bij de jeugdzorg. Dat stond al een poosje op mijn lijstje om eens te doen. Wat gebeurt er in de Jeugdzorg? Wat voor jongere tref je daar nu aan? Wat inspireert mensen om werkzaam te zijn in de jeugdzorg? Ik had mij opgegeven om eens een kijkje in de keuken te mogen nemen bij 16 – 18 jarigen. Dat is ook ingegeven omdat mijn eigen kinderen ook ongeveer in de leeftijdsklasse zitten.

Jongeren die niet meer thuis kunnen zijn en veelal geen thuis meer hebben
Om 9.15 uur werd ik welkom geheten in Brasserie Buiten in Apeldoorn. Ik heb een korte introductie gehad over de jeugdzorg van 16 – 18 jarigen, en de werkwijze van de Hoenderloo Groep. Jongeren die in de hoogste leeftijdsklasse zitten voor de Jeugdzorg. Jongeren met gedragsproblematiek, PDD-NOS-ADHD, maar ook jongeren die al in aanraking geweest zijn met politie en justitie. Jongeren die op zoek zijn naar een plaats in onze maatschappij. Jongeren die thuis niet meer kunnen zijn, en veelal geen thuis meer hebben.

De buren waren het er in eerste instantie niet zo mee eens
Om 10.30 uur zijn we naar het eerste adres gereden. Gewoon in een Apeldoornse wijk. Een gewone rijtjeswoning (2 eigenlijk, maar goed aan elkaar gekoppeld). Hier wonen 8 jongens, op een redelijk niveau. Mogelijk kunnen zij zelfstandig een plek onder de zon vinden. Ze worden begeleid, en geholpen met hun beperkingen. Veel gedragsproblematiek. Ik heb begrepen dat ze veel goede gesprekken met elkaar hebben. Respect voor elkaar. De buren waren het er in eerste instantie niet zo mee eens: bang voor overlast, bang voor ongewenst gedrag. Na 4 jaar kan gezegd worden dat het goed verloopt, en de omwonenden zijn er aan gewend. Op mijn vraag hoe er omgegaan wordt met alcohol, was het antwoord eenvoudig: dat wordt niet toegestaan, alleen bij feestjes. Het drugsgebruik ligt wel hoog. Van de 8 jongeren gebruiken 6 jongeren wel eens wat. Ik vond dat percentage hoog, en dat kan weer een nieuw probleem opleveren. Ik mocht een kamer van een jongen bekijken. Het zag er keurig uit. De jongeman zelf was er aardig. Hij keek uit naar de dag van morgen: eindelijk weer eens dagbesteding. Bij het UWV, dossiers digitaliseren. Prachtig! Zo iemand krijgt een kans.

Ik moest onwillekeurig toch even aan mijn eigen gezin denken
Daarna zijn we naar de Hoenderloo Groep in Deelen gereden. Daar zal ik met een groep jongeren, met zware gedragsproblemen, de lunch gebruiken. Om 12.00 uur kwamen ze binnen. Ze kwamen uit school en kwamen keurig naar de leiding van de groep en gaven ons allen een hand. Dat was een contactmoment. Ik moest onwillekeurig toch even aan mijn gezin denken. Vader, moeder, 3 kinderen in verschillende leeftijden. Hier zitten deze jongeren met leeftijdsgenoten aan tafel en begeleiders. Het is etenstijd. Na een kort moment van stilte beginnen we met de maaltijd. Ik begin maar eens een gesprekje over de ochtend. Ze gaan allemaal naar school (VMBO). Ze hadden wiskunde gehad. ’s Avonds wilden een aantal graag sporten. Zo praten we nog wat over van alles en nog wat. Tegenover mij zat een jongen die pas 1 dag in de groep zat. Hij vertelde mij dat hij uit een afkickcentrum kwam, daarvoor was hij in de jeugdgevangenis geweest. Wat een leven heeft deze jongen al gehad! 16 jaar oud. Na het eten kwam een andere jongen naar mij toe: ‘Heeft deze instelling wel geld genoeg, meneer?’ Ik vroeg: ‘Waarom stel je deze vraag?’ ‘Er is zoveel wisseling in de begeleiders’, was het antwoord. ‘Daardoor zijn de regels en afspraken niet altijd even duidelijk. En ik wil die duidelijkheid……’Om 13.00 uur is de groep weer naar school gegaan.

Alles is er op gericht om jongeren weer een plaatsje te geven
Ik heb daarna nog een poosje met de begeleiders, teamleider en manager gesproken. Alles is er opgericht om jongeren weer een plaatsje te geven. Normen en waarden aanleren. Een normale thuissituatie is er niet. Voogden zijn er te weinig en hebben gewoon geen tijd.
Verhalen en nog eens verhalen. 18 maanden is de totale tijdsduur van een intramurale opname, eigenlijk veel te kort. Met veel gemengde gevoelens heb ik de mensen, die mij rondgeleid hebben, bedankt.

Conclusie:
Ik heb boven dit verslag ”Onze maatschappij” geschreven. De jeugdzorg is enorm ingewikkeld: complex. Jongeren die om wat voor reden dan ook ontspoord zijn in onze maatschappij. Ik heb ontdekt dat een stabiel gezin waarin kinderen kunnen opgroeien bij deze jongeren vrijwel altijd ontbreekt. Een jongen kreeg ruzie met zijn moeder in het weekend: hij weigerde wiet te snijden. Wat een maatschappij! Dat is (ook) Nederland. Deze jongeren weten niet meer wat normale normen en waarden zijn. Ze hebben geen liefde gevoeld van ouders, ze zijn de straat opgegaan en hebben na 15 jaar al veel meer meegemaakt dat menig oudere van 50 jaar……

Ik dank de Hoenderloo Groep voor de gastvrijheid. Ik dank de mensen die mij vandaag hebben rondgeleid. Ik hoop dat de preventieve zorg veel ellende kan voor komen. Ik bid en hoop dat veel kinderen gewoon thuis bij vader en moeder opgevoed kunnen worden, in een veilige omgeving. Het gezin als hoeksteen van de samenleving is nog niet zo gek. En wanneer er toch kinderen ontsporen: Geef ze een kans in onze maatschappij. Kijk niet alleen naar wat het kost, maar kijk wat het oplevert. Een structuur discussie over Jeugdzorg is onzinnig en onbelangrijk. De jongere moet centraal staan. Het gaat over zijn of haar toekomst. En geef hen die kans. Ik heb een diep respect gekregen voor de mensen die zich bekommeren om deze jongeren. Wat een zware baan, maar ook een heel mooi beroep om jongeren te kunnen helpen. Het geeft ook veel voldoening wanneer deze jongeren toch nog goed terecht komen.

In de komende periode ga ik mij nog wat verder verdiepen in de Jeugdzorg. Ik heb het boekje gekregen: Huilen in de Zon van Harry van Rijn, het is een autobiografie van een jongetje welke 70 jaar geleden in een streng opvoedingsgesticht is opgenomen en deze periode heeft overwonnen. Ik zal met belangstelling lezen!

Het is een uiterst leerzame dag geweest, welke ik niet snel zal vergeten.

Kijk voor meer informatie op www.weekvandejeugdzorggelderland.nl