Met Victory Walk ontmoet je de 14 regimenten die Apeldoorn bevrijdden

Deze april, 77 jaar na de bevrijding, wordt in het Oranjepark een nieuwe historische audiotour over de Apeldoornse bevrijding onthuld: Victory Walk. Deze belevingsroute vertelt over de veertien regimenten die op 17 april 1945 betrokken waren bij de bevrijding van Apeldoorn; wie waren zij en hoe trokken ze op richting de stad? In dit artikel vind je een voorproefje van de indrukwekkende verhalen die vanaf zaterdag in Victory Walk te ontdekken zijn.

Blijvend eerbetoon

Dat het de Canadezen waren die meer dan 75 jaar geleden onze stad bevrijdden is voor veel Apeldoorners bekend. Velen kunnen zich de defilés herinneren waar we onze Canadese helden konden eren en tegenwoordig is er met Canadian Walk een blijvend eerbetoon voor onze bevrijders. Alleen, dat ‘t specifiek veertien regimenten waren of wat zij deden om onze stad te bevrijden? Dat is (nog) niet algemeen bekend.

Om die verhalen nieuw leven in te blazen wordt er op 16 april een nieuwe historische audiotour onthuld: Victory Walk. Waar Canadian Walk het volledige verhaal van Canadese bevrijders volgt, zoomt de Victory Walk in op de regimenten achter die 14 emblemen; wie waren zijn en hoe hebben zij op 17 april 1945 Apeldoorn bevrijd? Je ontdekt het langs een route door de binnenstad van Apeldoorn, lopend langs plekken zoals de Canadese esdoorn nabij de Grote Kerk, geplant door een Canadese generaal.

Kameraadschap

De veertien regimenten die Apeldoorn op 17 april bevrijdden waren allemaal onderdeel van de Eerste Canadese Infanterie Divisie, ook wel bekend als de ‘Red Patch Devils’. Een bijnaam die ze kregen door het rode embleem dat ze droegen. Zo’n embleem vertelt iets over het belang van de regimentsindeling van het Canadese leger, omdat ze lieten zien waar een soldaat bijhoorde. In de strategische plannen van de Canadezen werd namelijk ten tijde van de Tweede Wereldoorlog niet meer gesproken over regimenten, maar eerder over bataljons of compagnieën. Regimenten, met bijbehorende emblemen, motto’s en soms zelfs speciale kledingstukken, draaiden dan ook om kameraadschap en traditie.

Neem Norman Gogo, bijvoorbeeld, de oudste nog levende Canadese veteraan. Hij diende bij de 48th Highlanders, maar was na een ziekenhuisbezoek zijn regiment tijdenlang kwijt. Het was uiteindelijk een sjaaltje dat alleen door de 48th Highlanders werd gedragen waardoor hij, dichtbij Apeldoorn, zijn regiment weer terugvond. Tijdens Victory Walk hoor je Norman Gogo het vertellen: “Stopt naast me ineens een man met een sjaal om die ik herken. ‘Hee, dat is ‘t sjaaltje van m’n oude eenheid.’ ‘Van de 48th Highlanders’, zegt de man. Vind ik daar ineens mijn oude regiment terug!” Het zijn dit soort authentieke opnames van veteranen waardoor Victory Walk een bijzonder, persoonlijk tintje krijgen.

Rode draad

De bevrijding van Apeldoorn was onderdeel van Operatie Cannonshot, dat voor de 14 regimenten begon aan de andere kant van de IJssel. Op 11 april waren zij daar verzameld en maakten zich klaar voor de oversteek, om daarna richting het westen op te trekken. In de kleine week die volgde ontstond er een wirwar aan offensieve en defensieve acties. In Victory Walk wordt de rode draad van al deze routes gebruikt om een begrijpelijk overzicht te creëren. Wat is er nou precies is gebeurd tussen het startschot voor de operatie op 11 april en die langverwachte 17 april, 1945?

Zo neemt Victory Walk je mee vanaf de eerste regimenten die op 11 april de IJssel oversteken tot aan het regiment dat uiteindelijk op 17 april als eerste de Deventerbrug overkomt om de stad te bevrijden. Onderweg word je meegenomen in bijzondere verhalen, zoals de gedurfde aanval op Twello tot de eerste mislukte bevrijdingspoging op 14 april, waarbij een tankeenheid het voor de Deventerbrug zwaar te verduren krijgt.

Victory Walk

Victory Walk zit boordevol opzienbarende verhalen en schetst een beeld over regimenten die vochten voor onze vrijheid terwijl ze tegen het einde van de oorlog op hun tandvlees liepen. Het is een audiotour voor jong en oud die de kern van de bevrijding door de veertien regimenten vertelt.

Victory Walk wordt op 16 april in het Oranjepark geopend door de burgemeester en kinderburgemeester en is daarna op elk moment te beluisteren. Download de Storywalk app voor Android, of voor Iphone. Ga naar het kunstwerk ‘Boom der Vrijheid’ aan de hoek van de Hoofdstraat met de Paslaan en scan de QR code van het startpunt.

De audiotour kent 16 punten, is 2 km lang, de volledige versie heeft een luistertijd van 45 minuten en is in het Nederlands, Engels en Duits beschikbaar.